Το 1968 ένας γλυκύτατος ψυχίατρος, ο Στίβεν Κάρπμαν, έκανε στην ανθρωπότητα ένα δώρο: «Το τρίγωνο του δράματος». Μέσα στο έργο σκιαγράφησε τους τρεις δραματικούς ρόλους που αναλαμβάνουμε στις σχέσεις μας (ερωτικές και μη). Τους δύο τους έχουμε ακούσει και παίξει ουκ ολίγες φορές, τόσο που μάλλον χάσαμε σημαντική καριέρα στο σανίδι και τη μικρή οθόνη. Μιλάμε για τον «θύτη» και το «θύμα», όπου μια απλή αναδρομή στο παρελθόν αρκεί να θυμηθείτε πόσες φορές δε φταίγατε εσείς, αλλά το ταίρι ή άλλοι παράγοντες. Δε θα μιλήσουμε, όμως, για αυτούς, είπαμε, τους ξέρουμε. Αναφερόμαστε σε έναν τρίτο, πιο ύπουλο: τον «σωτήρα» ή αλλιώς το «καλό παιδί».
Είναι αυτός ο ρόλος που παρέχει βοήθεια, αρκετές φορές χωρίς να ζητηθεί. Κατά βάθος, όμως, νιώθει υπεράνω και θεωρεί ότι ξέρει καλύτερα από τους υπόλοιπους τη λύση στο καθετί. Κάνει μεν απ’ την καλή του την καρδιά όσα περισσότερα μπορεί, δεν αφήνει όμως κανέναν να εξελιχθεί, ούτε να αναλάβει την ευθύνη που του αναλογεί.
Ο Κάρπμαν, λοιπόν, καλά μας τα είπε, εμείς τι κάνουμε όταν το αντιλαμβανόμαστε είναι το θέμα. Η ανάληψη ευθύνης είναι ο κοινός παρονομαστής που λείπει από τους ρόλους του τριγώνου. Κι άντε, όταν είσαι ελεύθερος και κάνεις αναδρομές στο ερωτικό σου παρελθόν, είναι πανεύκολο να τους παρατηρήσεις, να κάνεις και την αυτοκριτική σου. Όταν είσαι με τη σχέση σου όμως, πόσο περιθώριο υπάρχει να γίνει αντιληπτό;
Τυχαίνει να βρίσκεσαι με το αμόρε σου, το βλέπεις χαμένο σε ατέρμονες σκέψεις κι αγχωμένο, νιώθεις ότι κάτι το βασανίζει. Μπορεί να μην είχε καλή μέρα στη δουλειά ή να ξύπνησε στραβά. Λογικό κι επόμενο να προσπαθήσεις αμέσως να του αλλάξεις τη διάθεση, να μάθεις τον λόγο που αισθάνεται έτσι και θα κάνεις τα αδύνατα δυνατά για να αντιστρέψεις την κατάσταση. Αν κι ως σκέψη είναι συμπαθητική, ως αντίδραση δεν έχει μεγάλα ποσοστά επιτυχίας. Πόσες φορές το προσπαθήσαμε και καταλήξαμε να χαλάει τελικά η δική μας η διάθεση, να αποκτούμε περισσότερα νεύρα όχι μόνο από το ταίρι αλλά και την ανθρωπότητα ολάκερη;
Το κλειδί της σωστής διαχείρισης εδώ είναι πολύ συγκεκριμένο. Δεν είστε εσείς αποκλειστικά υπεύθυνοι για το τι σκέφτεται, τι αισθάνεται και στην τελική τι κάνει και πώς λειτουργεί η σχέση σας. Για αυτό μην το παίρνετε προσωπικά, ούτε σωτήρες να γίνεστε, αλλά ούτε το «θύμα» που στραγγίζει από ενέργεια φίλους και συγγενείς. Ο καθένας είναι υπεύθυνος για τον εαυτό του. Κάθε παρόμοια με το προαναφερθέν παράδειγμα σχέση δεν είναι υγιής. Η απουσία ορίων, τόσο από το ταίρι που επιτρέπει στον άλλον (και μάλλον στον καθένα) να επηρεάζει τόσο την ψυχολογία του, αλλά κι από το έτερο μέρος που μπαίνει στον ρόλο του «σωτήρα», συνειδητά ή μη, ενέχει δόσεις ναρκισσισμού και σωρείας ανασφαλειών.
Άλλωστε, η δεδομένη δυσκολία που αντιμετωπίζουμε, πρώτα από όλα, αφορά το να ελέγξουμε οτιδήποτε άλλο πέρα από τον εαυτό μας: τις δικές μας σκέψεις, συναισθήματα και πράξεις. Σε μια ομάδα, όμως, οφείλουμε τουλάχιστον να σεβόμαστε τα αρνητικά συναισθήματα των άλλων μελών, να μη θεωρούμε τον εαυτό μας υπεύθυνο για αυτά, και να δώσουμε αυτό το χέρι βοηθείας μόνο αν μας ζητηθεί. Μόνο έτσι θα δείξουμε, χωρίς να πιέσουμε τον διπλανό μας, ότι είμαστε έτοιμοι και πρόθυμοι να προσφέρουμε ό,τι κι αν χρειαστεί, χωρίς να προβαίνουμε σε αψυχολόγητες κινήσεις εντυπωσιασμού για μερικές φωτογραφίες και like παραπάνω.
Πηγές: aksizo.gr, aconsciousrethink.com, psychologynow.gr
Επιμέλεια κειμένου: Μιχάλης Μαρκόνης