Τα παιδιά καταλαβαίνουν αν οι γονείς δεν αγαπιούνται

Όσο απλό κι αν ακούγεται, ο κυριότερος παράγοντας που συμβάλλει στην υγιή κι ισορροπημένη ανάπτυξη κάθε παιδιού είναι η αγάπη, εκείνη που εισπράττει απ’ τους γονείς του, αλλά κι εκείνη που ανταλλάσσουν μεταξύ τους. Έχει ανάγκη από ένα θετικά φορτισμένο συναισθηματικό περιβάλλον.

Τα παιδιά παρατηρούν και την παραμικρή λεπτομέρεια, δεν μπορείς να τα ξεγελάσεις, ειδικά σε ό,τι αφορά στη σχέση των γονιών. Είναι τα πρότυπα που επιλέγουν να ακολουθήσουν. Αυτό δικαιολογεί και το γιατί είναι τόσο σημαντικό για αυτά να αναγνωριστούν κι ακολούθως να εκτιμηθούν οι προσπάθειές τους, έστω και με τον πιο απλό τρόπο. Για ένα παιδί, μέχρι και μια τόσο καθημερινή λέξη όπως το «μπράβο» ή μια απλή φράση όπως το «με έκανες περήφανο», μπορεί να σημαίνει τα πάντα.

Μιμούνται αργότερα τη σχέση των γονιών τους είτε ως ζευγάρι είτε ως μελλοντικοί γονείς. Αν αυτά τα βιώματα είναι θετικά είναι ευχάριστο να τα ανακυκλώνουν στη ζωή τους, μα αν είναι αρνητικά είναι μεγάλο λάθος να τα ξεσπάνε στις σχέσεις τους.

Όσο μικρά κι αν είναι σε ηλικία, τόσο ώριμα κι έξυπνα είναι. Τόσο πολύ που συνεχίζουν να μας εκπλήττουν. Παρά, λοιπόν, το ότι τις περισσότερες φορές δεν το υπολογίζουμε, τα παιδιά αντιλαμβάνονται πολλά περισσότερα απ’ όσα νομίζουμε και πόσο μάλλον την έλλειψη αγάπης μεταξύ των δύο γονέων όταν αυτή συμβαίνει. Την εντοπίζουν πρώτα κι είναι, φυσικά, κάτι που τα επηρεάζει.

Αυτό το κλίμα δημιουργεί μια ανασφάλεια κι ένα φόβο στο παιδί, ίσως κι ενοχές γιατί μπορεί να αναρωτηθεί αν ευθύνεται αυτό για τις εντάσεις ή την ψυχρότητα ανάμεσά τους. Κάνει σενάρια εγκατάλειψης, ανησυχεί πως οι γονείς του θα χωρίσουν ή θα χάσει τη σύνδεση με έναν απ’ τους δύο γονείς. Γι’ αυτό χρειάζεται προσοχή στο χειρισμό και διακριτικές κινήσεις.

Αν το ζευγάρι, δηλαδή οι γονείς, περνούν απλώς μια πιεσμένη περίοδο ή μια κρίση στη σχέση τους που θα ξεπεραστεί, ας φροντίσουν να προστατέψουν το παιδί απ’ όλο αυτό. Αν, όμως, πρόκειται για κάτι πιο σοβαρό κι έναν επικείμενο χωρισμό, η ειλικρίνεια είναι η καλύτερη λύση.

Όσο απορροφημένοι κι αν είναι οι γονείς στα δικά τους προβλήματα δίνοντας τον δικό τους αγώνα, ελπίζοντας να καταφέρουν το καλύτερο για τα παιδιά τους, εκείνα καταφέρνουν να δουν και πίσω απ’ τις μάσκες. Πίσω απ’ όλα τα ψεύτικα χαμόγελα κι όλα τα λόγια με τα οποία προσπαθούν να τα καθησυχάσουν, αρχίζουν σιγά-σιγά να συνδέουν τα γεγονότα και να παρατηρούν τις διαφορές. Τον τρόπο με τον οποίο ο ένας γονιός μπορεί να έχει αρχίσει να απομακρύνεται απ’ τον άλλο ή να φέρεται απότομα.

Μέχρι και το παραμικρό ίχνος έλλειψης φροντίδας και στοργικότητας, είναι στα μάτια τους φανερό και ξεκάθαρο. Από ένα σημείο και μετά, δεν τους ξεφεύγει τίποτα. Κάπου εκεί, τα ψέματα δεν πιάνουν πια κι η κατάσταση δυσκολεύει, ειδικά αφότου αρχίσει να επηρεάζει αρνητικά την ψυχολογία του παιδιού.

Δοκιμάζονται τόσο οι αντοχές του, όσο και των ίδιων του των γονιών, αφού προσποιούνται πως όλα είναι εντάξει. Η στεναχώρια τέτοιας φύσης, σε τόσο ευαίσθητες ηλικίες, μπορεί να είναι και το χειρότερο δηλητήριο για μια τόσο αθώα παιδική ψυχή. Το σωστό φάρμακο σε μια τέτοια περίπτωση δεν είναι κανένα άλλο, παρά μόνο η στοργή που τόσο πολύ χρειάζονται να νιώσουν. Η διαβεβαίωση πως οι γονείς, ακόμα κι αν δεν είναι οι ίδιοι μαζί, θα ‘ναι πάντα δίπλα στο παιδί, να το αγαπούν και να το φροντίζουν.

Είναι δεδομένο πως στη ζωή δεν μπορούν να είναι όλα ρόδινα. Οι σχέσεις –κι οι γάμοι– έχουν συχνά ημερομηνία λήξης. Παρ’ όλες τις δυσκολίες, όμως, τα παιδιά πάντα θα έχουν την ανάγκη των γονιών τους στο πλάι τους, σε όποια ηλικία κι αν βρίσκονται. Η υποστήριξη κι η αγάπη γι’ αυτά είναι το παν. Γι’ αυτό λοιπόν, μέσα σ’ όλο το γκρίζο της ζωής, πρέπει να βάζουμε και λίγο χρώμα, δίνοντας λίγη περισσότερη προσοχή σ’ αυτές τις ψυχές που μας χρειάζονται.

Όσο δύσκολη κι αν αποδεικνύεται η καθημερινότητα μέρα με τη μέρα, κάπου μέσα σ’ αυτήν πρέπει πάντα να υπάρχει χρόνος και για τα παιδιά. Εξάλλου, αν δεν τα προετοιμάσουν οι ίδιοι του οι γονείς για όλα όσα θα έχει να αντιμετωπίσει μεγαλώνοντας, τότε ποιος;