Έρευνες, στατιστικά κι απόψεις γύρω από το cosleeping των ζευγαριών

Αρχικά, ας εξηγήσουμε τι είναι το co-sleeping ή αλλιώς συγκοίμιση, η οποία είναι η πρακτική όπου γονείς και βρέφη ή και παιδιά κοιμούνται μαζί στο ίδιο δωμάτιο, ενώ ο όρος co-bedding ή bed-sharing αναφέρεται σε ένα από τα είδη συγκοίμισης, όπου γονείς και βρέφη μοιράζονται το ίδιο κρεβάτι στη διάρκεια του ύπνου. Η αλήθεια είναι πως πολλοί γονείς κοιμούνται τα βράδια στο ίδιο κρεβάτι με τα παιδιά τους, ειδικά όταν πρόκειται για τους πρώτους μήνες ζωής τους, τόσο για την ασφάλεια του βρέφους, όσο και για την ευκολία των ίδιων. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μάλιστα, πιστεύει ότι προλαμβάνει το Σύνδρομο Αιφνίδιου Θανάτου που παρατηρείται στα βρέφη ολίγων εβδομάδων ή μηνών κι αυτό φαίνεται κι από την καταγραφή έρευνας που θέλει 9 στους 10 που κοιμούνται μαζί με το μωρό, να αντιλαμβάνονται άμεσα κάποιο επείγον περιστατικό.

Και τι δεν έχουν ακούσει οι γονείς που κοιμούνται μαζί με το παιδί, βέβαια. Μάλιστα κάποιοι θεωρούν πως είναι καλύτεροι γονείς επειδή από την πρώτη κιόλας μέρα τα κατάφεραν και κοίμισαν το μωρό τους στο δωμάτιό του. Φράσεις όπως «εμάς δεν κοιμήθηκε ποτέ μαζί μας» ή «καλά, ακόμη κοιμάται στο κρεβάτι μαζί σας;» δίνουν και παίρνουν ανάμεσα σε γονείς με πολύ έντονο το στοιχείο της κριτικής. Ας δούμε όμως τι μας λένε οι ειδικοί: Προφανώς όταν μια μητέρα κυοφορεί για 9 μήνες, οι πρώτες ώρες και μέρες στο σπίτι είναι κάτι πρωτόγνωρο. Σπάνια υπάρχουν περιπτώσεις που δε θα είναι το λίκνο στην κρεβατοκάμαρα, όσο πιο κοντά στους γονείς γίνεται. Ο λόγος φυσικά για την προστασία του μωρού και τη συνεχή παρακολούθηση, αλλά και για να διασφαλιστεί η πιο ομαλή μετάβαση από τη μητέρα που το φιλοξενούσε τόσο καιρό, στο λίκνο κι αργότερα στο κρεβάτι του. Βέβαια, καλό είναι να μη φτάνουμε στα άκρα μεταξύ της ασφάλειας και της υπερπροστασίας. Όταν η συγκοίμηση διαρκέσει ένα διάστημα περίπου έξι μηνών, μπορούμε να θεωρήσουμε ότι κάνει μόνο καλό. Αν όμως εξακολουθεί να υφίσταται, τότε καθιερώνεται μια κατάσταση, τόσο για το παιδί, όσο και για τους γονείς, που δύσκολα θα μπορέσουμε ν’ αλλάξουμε.

Τα πλεονεκτήματα λοιπόν, μέσα από έρευνες περί του cosleeping, αφορούν το ότι μπορούμε να ελέγχουμε, την αναπνοή του, τον καρδιακό ρυθμό του και τη θερμοκρασία του σώματος. Επιπλέον, όταν η μητέρα είναι κοντά στο μωρό, είναι πιο εύκολος ο θηλασμός, κυρίως κατά τη διάρκεια της νύχτας. Ο ύπνος δεν είναι σημαντικός μόνο για τα μωρά, αλλά και για τους γονείς -πόσο μάλλον για τους νέους γονείς που αλλάζει η καθημερινότητα, το πρόγραμμα κι οι συνήθειες που διαφοροποιούνται με τον ερχομό ενός παιδιού. Επιλέγοντας να κοιμόμαστε στον ίδιο χώρο με το μωρό, θα έχουμε περισσότερη ευκολία στον ύπνο καθώς δε θα διακόπτεται από τα πήγαινε-έλα.

Βεβαίως υπάρχουν και τα μειονεκτήματα όπως το ότι υπάρχει πιθανότητα να διακοπεί ή ακόμα και να σταματήσει η προσωπική σχέση του ζευγαριού, αφού ο «ιδιωτικός» χώρος της κρεβατοκάμαρας δεν είναι πλέον μόνο των γονιών, αλλά και το παιδιού. Ένας ακόμα λόγος για τον οποίο θα έπρεπε ίσως να το ξανασκεφτούμε, σύμφωνα με παιδοψυχολόγους, είναι πως ο ύπνος κοντά στους γονείς είναι μια συνήθεια που δύσκολα θα κόψουμε όταν αποφασίσουμε ότι είναι στην κατάλληλη ηλικία κι οι ανάγκες του παιδιού δε χρειάζεται τη συνεχή παρουσία μας δίπλα του. Το να έχει ένα παιδί τον προσωπικό του χώρο είναι πολύ σημαντικό για να γίνει ανεξάρτητο. Έχοντας το δικό του χώρο, το παιδί μπορεί να πάει όταν το επιθυμεί, μπορεί να σκεφτεί και να χαλαρώσει. Τέλος, είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι το να κοιμάται ένα μωρό μαζί με τους γονείς του, μπορεί να αποβεί ακόμη κι επικίνδυνο για τη ζωή του, εάν δεν έχουν ληφθεί κάποια απαραίτητα μέτρα για την ασφάλειά του.

Παρακάτω θα συνοψίσουμε τα απαραίτητα για να είναι ασφαλές το μωρό μας, όταν κοιμάται μαζί μας:

• Απαγορεύεται το κάπνισμα στο υπνοδωμάτιο.
• Εάν κοιμόμαστε στο ίδιο κρεβάτι, πρέπει να σιγουρευτούμε ότι το στρώμα εφαρμόζει καλά και δεν υπάρχουν ανοίγματα όπου μπορεί να στριμωχτεί το κεφάλι του.
• Ποτέ δεν κοιμόμαστε μαζί με το μωρό πάνω σε καναπέδες, πολυθρόνες, στρώματα νερού ή άλλες εύκαμπτες και μαλακές επιφάνειες.
• Δεν κοιμόμαστε μαζί, εάν έχουμε καταναλώσει αλκοόλ ή φάρμακα, εάν είμαστε υπερβολικά κουρασμένοι, και γενικώς εάν πιστεύουμε ότι δε θα μπορούμε να ξυπνήσουμε εύκολα.
• Ας προτιμήσουμε το μωρό να κοιμάται στο δικό του κρεβατάκι, κοντά στο δικό μας.
• Ποτέ δεν αφήνουμε ένα μωρό να κοιμάται κοντά σε ένα μεγαλύτερο παιδί.
• Δεν αφήνουμε το μωρό στο κρεβάτι μας χωρίς επίβλεψη.

Και γιατί όλα αυτά; Σύμφωνα λοιπόν με μια έρευνα σε περισσότερους από 8.500 γονείς που πραγματοποιήθηκε από το The Lullaby Trust, το 76% έχουν κοιμηθεί μαζί με το μωρό τους κάποια στιγμή. Ωστόσο, πάνω από το 40% των γονέων παραδέχτηκε ότι το έκανε σε επικίνδυνες συνθήκες όπως στον καναπέ, ότι είχε πιει αλκοόλ ή ως καπνιστής. Όλες αυτές οι περιστάσεις αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο του συνδρόμου αιφνίδιου βρεφικού θανάτου (γνωστό κι ως θάνατος σε βρεφική κούνια ή SIDS). Ο κοινός ύπνος σε καναπέ ή πολυθρόνα ήταν ο πιο διαδεδομένος κίνδυνος, με το 40% των γονέων να παραδέχονται ότι το έχουν κάνει και το 25% να το έχουν κάνει περισσότερες από μία φορές. Εάν δεν είμαστε, λοιπόν διατεθειμένοι να τηρήσουμε τους κανόνες ασφαλείας, θα ήταν ίσως καλύτερο να έχει ο καθένας το δωμάτιό του.