Εκτός από γονέας να γίνεσαι με το παιδί σου και λιγάκι φίλος

Μπορούν οι γονείς να είναι φίλοι με τα παιδιά τους; Χρειάζεται να είναι φίλοι; Πρέπει οι γονείς να είναι φίλοι με τα παιδιά τους; Διίστανται οι απόψεις σε αυτές τις ερωτήσεις. Υπάρχουν εκείνοι οι γονείς που λένε ξεκάθαρα «όχι» στις παραπάνω ερωτήσεις, υποστηρίζοντας ότι άλλος είναι ο ρόλος του γονέα κι άλλος ο ρόλος του φίλου. Υπάρχουν φυσικά κι οι γονείς που απαντάνε «ναι» και στις τρεις ερωτήσεις, υποστηρίζοντας από τη μεριά τους ότι είναι ο καλύτερος τρόπος διαπαιδαγώγησης. Αυτή η λεπτή γραμμή που χωρίζει τον ρόλο του γονιού από τον ρόλο του φίλου με το παιδί, είναι στις μέρες μας ένα μπερδεμένο φαινόμενο. Παλαιότερα οι γονείς είχαν πιο ξεκάθαρο ρόλο στη σχέση με τα παιδιά τους. Ωστόσο, στις μέρες μας, τα πράγματα έχουν αλλάξει ριζικά καθώς, αρκετοί γονείς επιλέγουν νέες συνήθειες και δε μένουν αποκλειστικά στον ρόλο του γονιού.

Προσωπικά δεν μπορώ να πω ότι μiα πλευρά είναι λάθος κι η άλλη είναι η σωστή. Αυτό αφορά αποκλειστικά τους γονείς και τον τρόπο καθώς και το είδος της σχέσης που θέλουν να έχουν με τα παιδιά τους. Έτσι δεν υπάρχει σωστό και λάθος, δεν υπάρxει πρέπει και δεν πρέπει. Οι δικές μου πάντως απαντήσεις στις ερωτήσεις αυτές είναι ξεκάθαρα τρία δυνατά «ναι»! Αρκεί φυσικά όμως να υπάρχει μια απαράβατη προϋπόθεση οι γονείς να είναι πάντα γονείς και μόνο ως γονείς μπορούμε να γίνουμε φίλοι με τα παιδιά μας.

Για να το αναλύσω λίγο παραπάνω, θα ήθελα καταρχάς να διευκρινίσω τι εννοώ και τι δεν εννοώ όταν λέω «φίλος». Το να είμαι φίλος με το παιδί μου σημαίνει ότι χαίρομαι τη σχέση μου μαζί του, με γεμίζει ευχαρίστηση να κάνω πράγματα μαζί του, να είμαι δίπλα του όποτε χρειαστεί βοήθεια αλλά κι όταν χρειάζεται την υποστήριξή μου. Δεν το κατηγορώ, δεν ασκώ κριτική, αλλά το αποδέχομαι άνευ όρων ως προσωπικότητα και το βοηθάω να διαχειριστεί τις δυσκολίες του. Συγνώμη, αυτό δεν κάνουν άλλωστε οι φίλοι; Η αποδοχή μας κι η αγάπη μας προς τα παιδιά μας δεν εξαρτάται από την αξιολόγηση της συμπεριφοράς των παιδιών μας. Η αμοιβαία κατανόηση, η εμπιστοσύνη, ο σεβασμός, η αποδοχή και η άνευ όρων αγάπη, δεν είναι άλλωστε τα χαρακτηριστικά μιας υγιούς φιλικής σχέσης; Γιατί να διαφέρει λοιπόν η σχέση μας με το παιδί μας;

Φυσικά το να είμαι φίλος με το παιδί μου δε σημαίνει ότι υιοθετώ συμπεριφορές που έχουν οι έφηβοι προκειμένου να φανώ κουλ στα μάτια του παιδιού μου. Δε σημαίνει επίσης ότι απαιτώ να ταυτίζεται μαζί μου σε απόψεις, πεποιθήσεις κι ιδέες για τον εαυτό του, τη ζωή και τις σχέσεις. Αλλά πάλι θα ρωτήσω. Αυτά δεν είναι τα χαρακτηριστικά μιας πραγματικής φιλίας; Στους φίλους μου δε μεταμφιέζομαι σε κάποιον άλλον παρά είμαι ο εαυτός μου, δεν τους αναγκάζω να συμφωνήσουν μαζί μου και με τις απόψεις μου. Γιατί λοιπόν να το κάνω αυτό στη σχέση μου με το παιδί μου;

Ναι, τα παιδιά μας μάς έχουν ανάγκη ως γονείς, αλλά αυτό δε με εμποδίζει να είμαι ταυτόχρονα κι ένας καλός φίλος. Ιδίως όταν το παιδί μπαίνει στην εφηβεία, χρειάζεται την καθοδήγησή μας για να ανοιχτεί προς τον έξω κόσμο με ασφάλεια αλλά και εμπιστοσύνη στον εαυτό του και τις δυνατότητές του, ώστε να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες της ζωής. Ο ρόλος του γονέα δεν καταργείται επειδή έχουμε μια φιλική σχέση, στάση και συμπεριφορά απέναντι στο παιδί μας, ίσα-ίσα ενισχύεται.

Αυτό που επιδιώκω λοιπόν είναι να είμαι γονέας μέσα σε μια σχέση αμοιβαίου σεβασμού, εμπιστοσύνης κι αγάπης, όπως ακριβώς κάνω και με τους καλύτερούς μου φίλους. Το ότι υπάρχει διαφορά ηλικίας κι εγώ είμαι ο ενήλικας σε αυτή τη σχέση, σημαίνει ότι θα χρησιμοποιήσω τις εμπειρίες μου, ώστε να καθοδηγήσω το παιδί μου στην ανάληψη όλο και περισσοτέρων υπεύθυνων ρόλων, ανάλογα φυσικά την ηλικία του. Γνωρίζω πολύ καλά και την άλλη πλευρά που διαφωνεί με όλα τα παραπάνω. Που πιστεύει ότι είναι λάθος να είμαστε φίλοι με τα παιδιά μας, διότι έτσι είναι σαν να λέμε ότι έχουν την ίδια δύναμη με εμάς στη σχέση αυτή. Ότι επίσης, αν είναι φίλοι με τα παιδιά τους, ποιος θα παίξει τον ρόλο του γονέα. Ειλικρινά δεν μπορώ να έρθω σε αντιπαράθεση με τα παραπάνω, παρά μόνο να σεβαστώ την άποψή τους, διότι κι αυτοί γονείς είναι, απλώς το βλέπουν από μια διαφορετική οπτική. Στην τελική αυτό που θέλουμε όλοι οι γονείς είναι να απολαμβάνουμε τη σχέση μας με τα παιδιά μας κι εκείνα μαζί μας. Θέλω να πιστεύω ότι κανένας γονιός δε θέλει να αισθάνεται δικτάτορας.

Αυτό που διαφοροποιεί τη φιλία προς τα παιδιά μας, από τη φιλία μας με άλλα ενήλικα άτομα, είναι το ότι ως γονείς έχουμε μεγαλύτερη ευθύνη όσο αφορά στη διατήρηση της διάρκειας αλλά και της ποιότητας αυτής της σχέσης. Ως γονείς είμαστε υποχρεωμένοι να μεταχειριζόμαστε τα παιδιά μας όπως τους και τους καλύτερούς μας φίλους. Μπορούμε κι οφείλουμε λοιπόν να είμαστε φίλοι τους, αλλά μόνο μέσα από τον ρόλο μας, που δεν είναι άλλος παρά αυτός του γονέα.