Όποιος αγαπά συγχωρεί; Δύσκολη ερώτηση που δεν μπορεί να απαντηθεί με ένα «ναι» ή ένα «όχι» για να ξεμπερδεύεις. Η συγχώρεση είναι μια διαδικασία βαθιά και προϋποθέτει πολλές φορές να ξεπεράσουμε τον ίδιο μας τον εαυτό. Τι σημαίνει όμως η λέξη συγχώρεση; Πρόκειται για μία σύνθετη λέξη, «συν+χωρώ», με άλλα λόγια «χωράμε και οι δύο». Είναι η συνειδητή επιλογή να δώσουμε σε κάποιον χώρο στη ζωή μας, στην καρδιά μας, στην καθημερινότητά μας, ακόμα κι αν χρειαστεί να αφήσουμε στην άκρη κάτι που μας πείραξε, μας ενόχλησε, δε μας ήταν αρεστό.
Αρκετοί είναι αυτοί που πιστεύουν ότι η συγχώρεση δείχνει αδυναμία. Επιτρέψτε μου να πω πως για μένα είναι ένδειξη μεγαλοψυχίας και καλοσύνης. Όταν καταφέρνουμε να συγχωρούμε γινόμαστε πιο ώριμοι, πιο δυνατοί. Δε σημαίνει φυσικά ότι όσοι συγχωρούν δεν αναγνωρίζουν τη βαρύτητα των πράξεων των άλλων, πως ξεχνάνε πολύ εύκολα ή δε δίνουν και τόση σημασία. Απλώς αυτός που συγχωρεί παίρνει την απόφαση να μη νιώθει πια θυμό και βάζει πάνω απ’ όλα την καλή διάθεση να μη χαλάσει μια σχέση ή να προσπαθήσει να διορθώσει κάποια πράγματα που πήγαν λάθος.
Άλλωστε, το να κρατάμε κακία, να κάνουμε μούτρα, να έχουμε μέσα μας θυμό, είναι κάτι που πρώτα εμάς τους ίδιους φθείρει ψυχικά. Είναι σημαντικό να μην καταδικάζουμε τους άλλους για τα λάθη τους, αλλά να τους δίνουμε την ευκαιρία να επανορθώσουν -εφόσον δείχνουν ειλικρινείς προθέσεις να το κάνουν. Στην τελική, ούτε εμείς είμαστε τέλειοι, ας το παραδεχτούμε.
Πόσο εύκολο είναι, όμως, να συγχωρέσουμε κάποιον και να το εννοούμε; Να μην έχουμε δεύτερες σκέψεις στην πορεία, να μην είμαστε καχύποπτοι και επιφυλακτικοί απέναντί του σε κάθε επόμενη πράξη του; Αν το δούμε από την πλευρά της θρησκείας, η συγχώρεση και η αγάπη είναι δύο θεμελιώδεις πτυχές της χριστιανικής πίστης, βαθιά αλληλένδετες, μιας και η συγχώρεση είναι πράξη αγάπης και η αγάπη επιτρέπει τη συγχώρεση.
Όποιος αγαπά, δηλαδή, συγχωρεί; Φυσικά και όχι, αλλά σίγουρα χρειάζεται πολλή αγάπη για να προσφέρουμε συγχώρεση σε κάποιον που μας έχει αδικήσει. Στην ψυχολογία αναφέρεται ότι το να έχεις τη δυνατότητα να προσφέρεις συγχώρεση είναι άκρως θεραπευτικό και ωφέλιμο για την ψυχική υγεία. Οι ψυχολόγοι αναφέρουν ότι η συγχώρεση είναι ένα είδος εσωτερικής λύτρωσης και ανακούφισης και μοιάζει με το συναίσθημα που μας κατακλύζει όταν τακτοποιούμε ένα δωμάτιο που για πολύ καιρό ήταν βρόμικο, ακατάστατο και γεμάτο περιττά αντικείμενα που έπιαναν χώρο. Η συγχώρεση ενισχύει τις ανθρώπινες σχέσεις και βοηθάει να διατηρηθούν στον χρόνο και κάποιες φορές να ξεπεράσουν εμπόδια, βγαίνοντας ακόμη πιο δυνατές.
Η συγχώρεση απαιτεί να έχεις μέσα σου αγάπη για το πρόσωπο που συγχωρείς. Αν ανήκεις σε εκείνους που κλείνουν με ορμή την πόρτα πίσω τους, χωρίς να δίνουν δεύτερη ευκαιρία, δικαίωμά σου. Αν είσαι όμως από αυτούς που κάνουν και κάνα βήμα πίσω, μη νιώθεις άσχημα γι’ αυτό. Ίσως καταλάβουμε κάποτε ότι η συγχώρεση και τα θετικά συναισθήματα που τη συνοδεύουν αποδεσμεύουν κυρίως εμάς από καταστάσεις, σκέψεις και συναισθήματα που έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην ψυχική και σωματική μας υγεία. Εξάλλου, όπως έχει πει και ο σοφός Mahatma Gandhi,: «Οι αδύναμοι άνθρωποι δεν μπορούν να συγχωρέσουν. Η συγχώρεση είναι προσόν των δυνατών».
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.