Το «Για όλα φταίνε οι γκόμενες, οι πρώην κι οι επόμενες» το έχετε ακουστά; Ένα τραγούδι που περιγράφει με άκρως χιουμοριστική διάθεση τη στάση μας, όταν επιθυμούμε να φορτώσουμε τα δικά μας λάθη στους άλλους, τα οποία φυσικά και δεν έχουμε εντοπίσει πάνω μας. Από την άλλη δε, ως δια μαγείας, διαθέτουμε ένα μοναδικό και καταπληκτικό χάρισμα. Μπορούμε σε δύο δεύτερα να αξιολογήσουμε και να κρίνουμε αβίαστα τα λάθη που έκανε ο φίλος, ο γκόμενος, ο μπαμπάς, η μαμά, ο συνάδελφος, ο εργοδότης, η καθαρίστρια, ο πολιτικός, ο τραπεζίτης, ο δημόσιος υπάλληλος και μπορώ να συνεχίσω για ώρες αναφερόμενη σε άτομα που περιβάλλουν και επηρεάζουν τις ζωές μας, ξεχνώντας βέβαια τον πιο σημαντικό υπαίτιο. Μαντέψτε ποιος! Μα φυσικά και είμαστε εμείς οι ίδιοι.
«Αν δεν τη βρεις την άνοιξη τη φτιάχνεις», είπε ο Ελύτης. Δεν είπε «Πείτε στον Γιώργο να βρει τη δική μου άνοιξη κι αν δεν τη βρει, πείτε του να μου τη φτιάξει και πετάγομαι κι εγώ σε λιγάκι».
Ούτε ο Καζαντζάκης χρησιμοποίησε τρίτο πρόσωπο στο «Έχεις τα πινέλα, έχεις τα χρώματα, ζωγράφισε τον παράδεισο και μπες μέσα».
Α’ Ενικό πρόσωπο, κυρίες και κύριοι. Μια κλίση που θυμόμαστε σε περίπτωση αυτοέπαινου ή σε περίπτωση πάθησης. Πότε θα γίνει της μάθησης;
Δεν ξέρω, διότι με τόσα γρήγορα που συμβαίνουν γύρω μας κι άλλα τόσα δύσκολα που μασάμε πλέον εύκολα, βολευόμαστε να κατηγορούμε τους άλλους για την επιρροή που μας ασκούν και την αλληλεπίδραση που έχουν πάνω μας, χωρίς να φέρουμε καμία απολύτως ευθύνη εμείς οι ίδιοι.
Αν έχετε σκοπό ν’ απογοητευτείτε με όλα τα παραπάνω, σκεφτείτε απλώς πως κι αυτή η απογοήτευση είναι προσωπική επιλογή. Όπως και η αισιοδοξία άλλωστε.
Διάλεξε το μισογεμάτο, αφού πρώτα έχεις αξιολογήσει τι σημαίνει για σένα η λέξη «ποτήρι». Αφουγκράσου τα λάθη σου ή αν δε μπορείς να τ’ αναγνωρίσεις μόνος, προσπάθησε ν’ ακούσεις τους γύρω σου. Είπαμε, είμαστε όλοι οι καλύτεροι κριτές για τους άλλους. Το ίδιο κάνουν κι εκείνοι για μας. Μας κρίνουν καλύτερα κι αυτό πρέπει ν’αλλάξει.
Να ξυπνήσεις μια μέρα, μέσα στο χάος που επικρατεί και να ξέρεις ποιος είσαι, τι θέλεις, τι δεν είσαι και τι δε θέλεις. Τι αρνείσαι, τι φοβάσαι, πότε χάνεις τον έλεγχο και σε τι, πώς διορθώνεσαι μόνος σου, αναλογίζεσαι τα λάθη σου μόνος σου ή μήπως σου μοιάζεις ακόμα Θεός;
Κι όπως λέει κι η Άλκηστις, «η σωτηρία της ψυχής είναι πολύ μεγάλο πράγμα, σαν ταξιδάκι αναψυχής μ’ ένα κρυμμένο τραύμα».
Τα τραύματά σου τα γνωρίζεις πολύ καλά, βρες και το μερίδιο ευθύνης σου, σταμάτα να τα ρίχνεις όλα στους άλλους, μη μιζεριάζεις από επιλογή, χαμογέλα. Ακόμη και στη θλίψη σου, υπάρχει ελπίδα να βγεις νικητής, μόνο αν μάθεις ποιος ακριβώς είσαι, αναγνωρίζοντας, διορθώνοντας τα λάθη σου και εκτιμώντας τα σωστά σου.
Δε φταίνε οι άλλοι για ό,τι σου έκαναν, φταις εσύ που διάλεξες τους άφησες να σε πληγώσουν. Εσύ επιλέγεις τι θα σε πληγώσει βαθιά ή θα σε γλυκάνει, ποιόν θα εμπιστευτείς και ποιόν θα διαολοστείλεις.
Να βρίσκετε ανθρώπους που κουμπώνουν πάνω σας, που αγκαλιάζουν την καρδιά σας και κάνουν τα πάντα για να σας δουν να χαμογελάτε. Και να κάνετε και λίγη αυτοκριτική. Δεν είναι ο εύκολος πάντα δρόμος, αλλά είναι ο πιο χρήσιμος.
Επιμέλεια Κειμένου Στέλλας Αστυρακάκη: Κατερίνα Κεχαγιά.