Όλα έχουν στηθεί γύρω από έναν διαχωρισμό: Άντρες και γυναίκες. Αυτός ο διαχωρισμός έγκειται σε δύο επίπεδα, το βιολογικό μας φύλο και το κοινωνικό μας φύλο. Βιολογικά, όταν γεννιέται ένα παιδί, κοιτάμε τα γεννητικά του όργανα και προσδιορίζουμε αν είναι αγόρι ή κορίτσι. Μαζί με το προσδιορισμό αυτό όμως, δίνουμε και άλλες «ευθύνες» πέραν από το βιολογικό φύλο. Το κοινωνικό φύλο ή αλλιώς τους έμφυλους ρόλους.
Δίνουμε στα αγόρια το ρόλο του δυνατού, του γενναίου, του σκληρού και του καλού επαγγελματία. Δίνουμε στα κορίτσια τον ρόλο των τσαχπίνων και των ευαίσθητων. Οι γυναίκες “είναι” μαλαγάνες, πονηρές, τρυφερές και πάνω απ’ όλα μητέρες. Είναι κακές φίλες όμως, γιατί είναι λίγο ζηλιάρες. Από την άλλη, οι άντρες είναι πιστοί φίλοι, αλλά είναι λίγο «γκομενιάρηδες» γιατί αυτή είναι η «φύση» τους και φυσικά δεν κλαίνε ποτέ. Χωρίσαμε τους ανθρώπους σε μπλε και ροζ. Τίποτε άλλο στο μεταξύ. Η ανθρωπότητα χωρίστηκε στα δύο, λες και άντρες – γυναίκες ανήκουμε από διαφορετικό πλανήτη.
Κοιτάνε οι γυναίκες τα γεννητικά τους όργανα και απορούν γιατί το αιδοί@ δίνει λιγότερες ευκαιρίες στην επαγγελματική ανέλιξη και γιατί αναγκάζονται λόγω αυτού, να αναλαμβάνουν πάντα το μαγείρεμα στο σπίτι. Κοιτάνε οι άντρες το πέ@ς τους και πνίγουν για ακόμα μια φορά τα δάκρυα τους. Περνάνε άλλη μία ημέρα μακριά από την οικογένειά τους, γιατί ως γνωστόν οι άνθρωποι με πέ@ς οφείλουν να εργάζονται εξαντλητικά και να αποφεύγουν – πάσει θυσία να δείξουν την τρυφερή, ευσυγκίνητη κι αδύναμη πλευρά τους.
Κι αφού ζήσαμε εκατοντάδες χρόνια, χωρισμένοι σε δύο άκρα κι αφού κουβαλήσαμε όλα τα στερεότυπα που δόθηκαν στα κοινωνικά μας φύλα, έρχεται ο όρος non – binary, δηλαδή μη – δυαδικός, να μάς υπενθυμίσει ότι μπορούμε να είμαστε πολλά παραπάνω από τα αυστηρά κουτιά της δυαδικότητας «άντρας – γυναίκα».
Ο όρος τη «μη δυαδικότητας», μιλάει για το κοινωνικό μας φύλο και δεν έχει να κάνει απαραίτητα με τις σεξουαλικές προτιμήσεις των ανθρώπων. Το non binary μας λέει ότι οι άνθρωποι δεν είναι μονοδιάστατα όντα και δεν χρειάζεται να φέρουν συγκεκριμένα κοινωνικά χαρακτηριστικά. Αντίθετα, εκφράζει την αντίληψη, ότι ο άνθρωπος είναι ένα πολυδιάστατο ον το οποίο μεταβάλλεται στο χρόνο, διαμορφώνει το χαρακτήρα του και έχει πολλές πτυχές. Είναι ένα ον μεταβλητό και προσαρμοστικό στο περιβάλλον του. Ο κάθε άνθρωπος έχει την υποκειμενικότητά του, το μοναδικό του ταπεραμέντο, το οποίο έχει τη δυνατότητα να εξελίσσει και να αλλάζει με τα χρόνια.
Φανταστείτε έναν χωροχρόνο τεσσάρων διαστάσεων, όπου μέσα θα μπορούσαμε να τοποθετήσουμε όλα τα κοινωνικά στερεότυπα των δύο φύλων: Γενναίοι, τρυφεροί, πονηροί, αξιόπιστοι, διεκδικητικοί, ευέξαπτοι, γκρινιάρηδες και ένα σωρό άλλα χαρακτηριστικά. Το non – binary υποστηρίζει πως ο άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να κινείται στο χωροχρόνο αυτό, ελεύθερα, και ανάλογα με την ηλικία, το χρόνο και το περιβάλλον να δανείζεται κάποια από αυτά τα χαρακτηριστικά.
Για παράδειγμα, ένας άνθρωπος που το βιολογικό του φύλο είναι θηλυκό, μπορεί το πρωί στην εργασία της να είναι διεκδικητική, καλή επαγγελματίας και να εκτελεί δύσκολες αποφάσεις. Γυρνώντας το απόγευμα στο σπίτι μπορεί να είναι φροντιστική με την οικογένειά της, να πηγαίνει να κάνει ένα ομαδικό σπορ και να γίνεται ανταγωνιστική. Επιστρέφοντας το βράδυ να είναι τρυφερή και σεξου@λική με τον/την σύντροφό της. Αντίστοιχα, ένας άνθρωπος με βιολογικό φύλο αρσενικό, μπορεί να κάνει το ίδιο. Μπορεί ακόμα, στην ηλικία των 20 το ίδιο άτομο να ήταν σκληρό και πολύ θαρραλέο αλλά στην ηλικία των 30, να είναι ευαίσθητο και συναισθηματικό.
Ουσιαστικά η μη δυαδικότητα λέει πως όλοι οι άνθρωποι, ανεξαρτήτως του βιολογικού μας φύλου, μπορούμε να κινούμαστε ελεύθερα και με όση συχνότητα χρειάζεται, σε όλο το φάσμα των κοινωνικών χαρακτηριστικών. Μας υπενθυμίζει, πως αυτά τα χαρακτηριστικά είναι καθολικά κι ανθρώπινα.
Non – binary σημαίνει, να μην περιοριζόμαστε στα στερεότυπα των κοινωνικά κατασκευασμένων ρόλων, και να μπορούμε να αισθανθούμε άνετα στο σώμα και τη προσωπικότητά μας.
Άραγε, μήπως κατά βάθος, είμαστε όλ@ non- binary;
Επιμέλεια κειμένου: Κατερίνα Κεχαγιά