Τι χρόνια κι αυτά που διανύουμε; Η εποχή μας είναι τόσο δύσκολη που έχει χαθεί το χαμόγελο. Η αισιοδοξία κάνει διακυμάνσεις. Παρακμή στην κοινωνία, στην παιδεία, στη συμπεριφορά. Δεν είναι μόνο το οικονομικό και το ασφαλιστικό που πρέπει να μας απασχολεί. Ο ίδιος ο άνθρωπος σαπίζει μέσα του. Δε βλέπεις παιδιά και νέους με μεγάλα οράματα. Δε διακρίνεις προσωπικότητες που ήρθαν να βάλουν την ξεχωριστή τους πινελιά.
Το ενδιαφέρον εστιάζεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στα τσατ, στο κινητό τηλέφωνο και ύστερα ό,τι και να γίνεται, ο κόσμος να καίγεται, θα πάμε για τον καθιερωμένο καφέ μας.
Άνεργοι νέοι χωρίς προοπτικές, μεγαλωμένοι σε μια φούσκα που τους έταζε το έτοιμο χρήμα και τώρα που γεννιέται η ευκαιρία να αποδείξουν αν είναι δυνατοί να αλλάξουν τα πράγματα, την κοινωνία τους, να φέρουν καινοτομίες, να δουλέψουν και να μοχθήσουν για τα προς το ζην, το βάζουν κάτω.
Η ατάκα που χρησιμοποιούν είναι: «για 400 ευρώ, τι να παλέψω;». Δε θα απαντήσω στην ερώτηση. Το μόνο που θα πω είναι να διαβάσουν ιστορία ή να ρωτήσουν τις πιο παλιές γενιές κι ίσως συνειδητοποιήσουν πόσο εγωιστικό ακούγεται το ερώτημά τους.
Εγωισμός. Ζει μέσα σε όλους κι όλα. Δε νοείται να μην υπάρχει καθόλου, μα δυστυχώς περισσεύει. Έχει κυριεύσει όσους μιλούν κι ασχολούνται με την εξουσία κάθε μορφής, κυρίως την πολιτική, έχει κυριεύσει, όμως, και κάθε απλό πολίτη, που δε νοιάζεται για το καλό του συνόλου αλλά μόνο για τον εαυτό του, για τα 400 ευρώ του.
Υπάρχει ένα κείμενο στο βιβλίο γλώσσας της τρίτης γυμνασίου που αναφέρεται ακριβώς σε αυτό, αλλά και σε κάτι άλλο ξεχασμένο: τον αλτρουισμό. Κάνει λόγο για ανθρώπους που θυσίασαν τη βολή τους, που δεν έβαλαν στόχο να αποκτήσουν υλικά αγαθά κι εξουσία για να επιδεικνύονται στο εκάστοτε κοινωνικό σύνολο, αλλά βοήθησαν την κοινωνία με κάθε τρόπο.
Δε θα τους δεις ποτέ να φορούν ρούχα που είναι στη μόδα. Δεν τους ενδιαφέρει το ιματζ τους, αλλά ο συνάνθρωπός τους. Βλέπουν πιο βαθιά απ’ ό,τι οι υπόλοιποι όταν κοιτούν έναν άνθρωπο. Μέσα από τα μάτια διακρίνουν μια ψυχή, που όσο και αν καλύπτεται από ελαττώματα, λάθη και πάθη, έχει συναισθήματα, πονάει.
Σίγουρα μέσα στην τρέλα της καθημερινότητας ξεχνάμε πως είμαστε άνθρωποι. Λειτουργούμε σαν μηχανές. Φαινόμαστε άδειοι, γεμάτοι μόνο άγχος για χίλιες δυο υποχρεώσεις κι όταν βλέπουμε έναν άστεγο, ένα φτωχό στο δρόμο, προσπερνάμε και τρέχουμε στον προορισμό μας.
Μα έρχονται στιγμές που η ανθρωπιά είναι απαραίτητη και ξεχειλίζει. Το συνειδητοποιούμε σε καταστάσεις δύσκολες όπως ο θάνατος, η βία, η φτώχια. Μα το θέμα είναι να μας βγαίνει αυτό το αλτρουιστικό συναίσθημα όχι μόνο όταν συμβαίνει σε μας ή στους οικείους μας.
Οι αλτρουιστές είναι ψυχές ανθρώπινες με πανανθρώπινα οράματα. Έχουν βάλει στόχο να στηρίζουν πάντα τους άλλους με κάθε κόστος. Ακολουθούν πορείες, διαδηλώσεις υπέρ της ειρήνης, συμμετέχουν σε συλλόγους και ανθρωπιστικές δράσεις.
Μερικούς απ’ αυτούς τους γνωρίζουμε: είναι οι «γιατροί χωρίς σύνορα», είναι οι εθελοντές σε κάθε κίνημα ανθρωπιστικό και τους βλέπουμε στην τηλεόραση, τους διαβάζουμε στα περιοδικά.
Άνθρωποι που δεν έχουν υλικό κέρδος από αυτά που προσφέρουν, αλλά θέλουν να δουν ευτυχία στα πρόσωπα που συναντούν, θέλουν χαμόγελα κι όχι πονεμένες ψυχές. Επιθυμούν διακαώς να αλλάξει αυτός ο πλανήτης, να μην υπάρχουν βασανισμένοι. Δε θέλουν άλλα θύματα πολέμου, άλλους πρόσφυγες που δεν έχουν πού να πάνε και καταλήγουν στο δρόμο κάθε πολιτείας ανίκανης να τους περιθάλψει, δε θέλουν να βλέπουν μικρές αθώες ψυχούλες να πεθαίνουν από ανίατες αρρώστιες και από πείνα.
Πολλές φορές γίνονται ακτιβιστές και τα βάζουν με την εξουσία. Μια εξουσία υπεύθυνη για την πείνα και την καταδίκη εκατομμυρίων ανθρώπων στην Αφρική, για τον πόλεμο στην Ανατολή, για ακραία αντιανθρωπιστικά κινήματα, όπως το τζιχάντ. Αν δεν υπήρχε τόσος εγωισμός, τόση θέληση για εξουσία, κυριαρχία και χρήμα, δε θα συνέβαιναν όσα συμβαίνουν. Δε θα γινόταν αυτό που έγινε στο Παρίσι, να δολοφονούνται αθώοι άνθρωποι.
Υψώνουν, λοιπόν, το ανάστημά τους και τοποθετούνται με πορείες, με πανό, με διάφορους τρόπους ενάντια στην ανθρώπινη εκμετάλλευση και δυστυχία. Εκεί έγκειται η ευτυχία κι ας μην το διακρίνουμε, στο να βλέπεις μάτια δακρυσμένα από συγκίνηση, να βλέπεις χαμόγελα αισιόδοξα, να βλέπεις ανθρώπους να ξανασηκώνονται κι ας έπεσαν πριν λίγο.
Ο καθένας μας μπορεί να φανερώνει την ανθρωπιά και τον αλτρουισμό του κι από μικρά πράγματα: να δίνει ένα κομμάτι ψωμί σε κάποιον άστεγο ή ανήμπορο (όχι σε αυτούς που το κάνουν επάγγελμα), να πάει μια κούτα παλιά ρούχα στους πρόσφυγες που έχουν μαζευτεί σε διάφορα σημεία της Ελλάδας ή τρόφιμα. Αλλά και με άλλες κινήσεις: να στηρίζει τους φίλους του όταν το χρειάζονται, να δείχνει την αγάπη του στους οικείους τους, να βοηθάει με όποιον τρόπο μπορεί σε κάθε πρόβλημα της οικογένειάς του, να κάνει εθελοντικά θελήματα χωρίς να περιμένει να ακούσει μπράβο.
Ας παραδειγματιστούμε από εκείνους που άνοιξαν ένα κοινωνικό παντοπωλείο, ένα κοινωνικό φροντιστήριο, ένα σχολείο για παιδιά που οι οικογένειές τους δεν έχουν ούτε τα απαραίτητα. Δεν ήταν πλούσιοι όσοι έκαναν αυτή την κίνηση, άνθρωποι απλοί, καθημερινοί είναι που επιθυμούν να βοηθήσουν κι η επιθυμία τους πραγματοποιήθηκε γιατί παρέσυραν κι άλλους στο πέρασμά τους, γιατί με την πυγμή τους και τη δύναμή τους έπεισαν τους γύρω τους, αφού δεν υπάρχει κάτι πιο δυνατό από την αγάπη για τον άνθρωπο.
Μόνο έτσι θα φύγουμε από αυτή τη ζωή ευτυχισμένοι και πλήρεις. Θα έχουμε αφήσει κάτι να θυμούνται κι έστω και στο ελάχιστο θα έχουμε παραδειγματίσει κι άλλους συνανθρώπους μας.
Δεν έχει σημασία να σκέφτεσαι πόσα θα πάρεις ούτε να σε ενδιαφέρει μονίμως να βολευτείς, σημασία έχει να δώσεις, να προσφέρεις, τότε και μόνο αξίζει να λέγεσαι άνθρωπος.
Επιμέλεια Κειμένου Κατερίνας Σκόνδρα: Πωλίνα Πανέρη
Συντάκτης: Κατερίνα Σκόνδρα
