Πόσες φορές όταν ήσουν μικρός σου ‘χε φωνάξει η μαμά σου γιατί πάλι παράτησες το δωμάτιό σου άνω-κάτω και τα παιχνίδια σου διασκορπισμένα δεξιά κι αριστερά; Πόσες φορές σου φώναξε ο δάσκαλος στο σχολείο ή σε τιμώρησε γιατί πετάχτηκες να πεις το μάθημα χωρίς να σηκώσεις χέρι; Άλλες τόσες σου φωνάζει τώρα ο σύντροφός σου γιατί ξέχασες πάλι να βάλεις πλυντήριο ή άφησες τα άπλυτά σου πεταμένα στο πάτωμα.
Κακές συνήθειες. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει. Ακόμα κι οι εγωιστές, οι τελειομανείς που ισχυρίζονται με στόμφο πως τις έχουν κόψει, ψεύδονται ασυστόλως. Ακόμα κι ο άνθρωπος που έχει διορθώσει κάποια πολύ ενοχλητικά ελαττώματά του, όλο και κάτι θα κάνει στην καθημερινότητά του που ο ίδιος γνωρίζει πως δεν είναι και τόσο ανεπαίσθητο.
Το κάπνισμα, για παράδειγμα, έχει γίνει της μόδας να «κόβεται». Ο καπνιστής γνωρίζει πως βλάπτει την υγεία τη δική του αλλά και των γύρω του που το εισπνέουν. Πολλοί επιστήμονες διατυμπανίζουν, επιπροσθέτως, πως οι μη καπνιστές που απλώς εισπνέουν τον καπνό από τα τσιγάρα ενδέχεται να επιβαρύνουν την υγεία τους σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό απ’ τον ίδιο τον καπνιστή. Δεν είμαι σίγουρη κατά πόσο ισχύει αυτή η θεωρία ή είναι ένας τρόπος για να μειωθεί το κάπνισμα, αλλά σίγουρα για έναν μη καπνιστή και ειδικά για όσους έχουν αναπνευστικά προβλήματα είναι άκρως ενοχλητικό.
Προσπαθείς, λοιπόν, εσύ που καπνίζεις και πακέτο στην καθισιά σου, να πείσεις τους άλλους, δηλαδή τον εαυτό σου, ότι θα το κόψεις. Στην αρχή αποφασίζεις να μειώσεις τον αριθμό των τσιγάρων που κάνεις. Εύκολο σου φαίνεται κι εσένα. Χωρίς καθόλου πίεση κι άγχος καταφέρνεις τις πρώτες μέρες τον πρώτο στόχο. Καλά ως εδώ.
Έλα μου όμως ,που έρχονται εκείνες οι μέρες που θα βγεις έξω να γλεντήσεις με την παλιοπαρέα. Πάνω στο ποτό και το γλέντι αυτό-δικαιολογείσαι με το κλασσικό: «ε, δε βαριέσαι, λόγω της ημέρας» και ξαναγυρνάς πίσω από ‘κει που άρχισες. Το πακέτο γίνεται ξαφνικά δύο και η προσπάθεια κρίνεται επί ματαίω.
Μετά από καιρό, έχεις καταφέρει τελικά όντως να το κόψεις. Τι τσιρότα κόλλησες, τι προσευχές έκανες, έφαγες, πάχυνες κιόλας, προκειμένου να μη βάλεις το τσιγάρο στο στόμα. Αφού, λοιπόν, ίδρωσες και ξεΐδρωσες, στέφεσαι νικητής.
Πάλι σου γελάει η μοίρα. Η ημέρα της κρίσης έφτασε με την αναπάντεχη είδηση. Χώρισες, τσακώθηκες, τράκαρες, κάτι σε βρήκε τέλος πάντων από αυτά που σηκώνουν –κατά τη δική σου γνώμη– τσιγάρο. Εσύ δεν ήσουν που το έκοψες;
Κατά τον ίδιο τρόπο «ξεπερνάς» κι άλλες κακές συνήθειες. Το ποτηράκι το παραπάνω που θα πιεις με τη δικαιολογία της χαράς ή της στενοχώριας και που πάλι θα οδηγήσεις μεθυσμένος. Η δίαιτα που έχεις ξεκινήσει μύριες φορές και στο τέλος το τρως το μεταμεσονύκτιο γλυκάκι απ’ το ταψί.
Κακή συνήθεια είναι και να λες συνεχώς ψέματα για να καλύψεις τις πομπές σου. Δειλιάζεις να πεις την αλήθεια, νιώθεις ντροπή, γιατί ξέρεις πως θα υποστείς κρεβατομουρμούρα. Μπορεί να είσαι κι ενοχικός και να μην αντέχεις τα λάθη. Δεν είναι, όμως, λύση να προσπαθείς να πείσεις με ψέματα το συνομιλητή σου. Σύντομα η αλήθεια θα αποκαλυφθεί και μάντεψε ποιος θα είναι σε ακόμα χειρότερη θέση.
Είμαστε ατελή πλάσματα, αυτό είναι πασίγνωστο. Όταν, όμως, επαναλαμβάνουμε μονίμως τα ίδια λάθη και δεν μπορούμε να κόψουμε τις κακές συνήθειες τότε προφανώς δεν το θελήσαμε αρκετά. Η φράση «δεν μπορώ» δεν υπάρχει, «δε θέλω» υπάρχει.
Αν θέλει κάποιος να διορθώσει ένα ελάττωμά του και το έχει νιώσει μέσα του πως θέλει να το διορθώσει, θα το κάνει αυτομάτως κι επιτόπου. Δε θα πάρει ούτε μέρες ούτε βδομάδες ούτε μήνες.
Αν όμως καταλαβαίνεις τον εαυτό σου πως τρώγεται μέρα-νύχτα να επαναλάβεις αυτό που για τους άλλους είναι ενοχλητικό, τότε απλά μην το κάνεις. Γιατί αν ήταν για ‘σένα λάθος, θα το είχες σταματήσει. Η δικαιολογία «είναι δύσκολο», το λέει κι από μόνο του, είναι δικαιολογία. Όλα δύσκολα είναι. Πες μου τι υπάρχει στη ζωή που να είναι εύκολο;
Καταντά κουραστικό και γελοίο συνάμα να μπαίνεις στον κόπο για κάτι που δε θέλεις να διεκπεραιώσεις. Καλύτερα να παραδεχτείς την αλήθεια σου, να αποδεχτείς κι εσύ ο ίδιος την αδυναμία σου. Θα σε δεχτούν με το ελάττωμά σου στο τέλος ακόμα κι αν γκρινιάζουν για το πότε θα το κόψεις.
Μήπως, άραγε, τελικά, εσύ που παλεύεις με τις κακές σου συνήθειες, τις γουστάρεις κατά βάθος;
Επιμέλεια Κειμένου Κατερίνας Σκόνδρα: Πωλίνα Πανέρη
Συντάκτης: Κατερίνα Σκόνδρα
