Ο Σαίξπηρ γράφει στα Σονέτα του: «Γι’ αυτό η αγάπη σου τόση πολλή έχει βιάση: Καθένας αγαπά διπλά ό,τι γοργά θα χάσει». Αν το καλοσκεφτούμε, δεν είναι λίγες οι φορές που η ποίηση μας δίνει απαντήσεις σε θέματα που αφορούν την καθημερινή ζωή, κυρίως τον έρωτα, και μας δανείζει λίγη απ’ τη σοφία της.
Όσον αφορά το συγκεκριμένο απόφθεγμα, ας αναλογιστούμε σε ποιες περιπτώσεις κάτι τέτοιο ισχύει. Μπορούμε να πούμε πως όταν ένα ζευγάρι είναι υπερβολικά ενθουσιώδες, ίσως έχει την ανάγκη να εκδηλώνεται τόσο πολύ λόγω του ότι φοβάται πως τα πάντα ανατρέπονται, πως μπορεί αυτό που έχουν να χαθεί, και θέλουν να ζήσουν ό,τι και για όσο προλαβαίνουν. Βέβαια, πότε μπορεί να ξέρει κάποιος αν θα χάσει κάτι γρήγορα; Η απάντηση εξαρτάται απ’ το είδος της σχέσης.
Αν είσαι σίγουρος πως θα χάσεις, παραδείγματος χάριν, ένα συγγενικό πρόσωπο σύντομα από κάποια ασθένεια, του δείχνεις την αγάπη σου πολύ πιο συχνά από όταν το είχες κάπως δεδομένο στη ζωή σου. Αντίστοιχα, αν μιλάμε για ερωτική σχέση, όταν ξέρεις πως αυτό που έχεις με κάποιον είναι σπάνιο και ταυτόχρονα γνωρίζεις ότι υπάρχουν εξωτερικοί παράγοντες στη ζωή σου που μπορούν ανά πάσα στιγμή να το επηρεάσουν, λογικό είναι να του συμπεριφέρεσαι σαν κάτι που αργά ή γρήγορα θα διαλυθεί, επομένως κι αξίζει την απόλυτη προσοχή κι αφοσίωσή σου.
Αν υποθέσουμε ότι μια σχέση ξεκινά έτσι, απόλυτος ενθουσιασμός και ζώντας τα πάντα στο έπακρο, κάτι που φαίνεται σπάνιο κι ακριβοθώρητο. Συνεχίζει έτσι για κάποιο διάστημα, μέχρι που δεν αργεί ένας επικείμενος χωρισμός απ’ το ένα μέλος της. Το παρελθόν του χτύπησε την πόρτα, τη βρήκε ανοιχτή και μπήκε. Το μεγαλύτερο λάθος σε μια σχέση είναι να προχωράς έχοντας αφήσει ανοιχτές ή μισάνοιχτες πόρτες. Δεν πρόκειται ποτέ να ‘χει αίσιο τέλος κάτι τέτοιο. Όσο και να σου αρέσει το νέο άτομο στη ζωή σου, αν δεν έχεις κλείσει το προηγούμενο κεφάλαιο του βιβλίου σου, πώς περιμένεις να βρεις την ευτυχία; Θα βρίσκεσαι συνεχώς σε επαγρύπνηση ότι κάτι μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα σου κι ίσως αυτό το «κάτι» να μη βρίσκεται στον έλεγχό σου. Επομένως, κάνεις απανωτά λάθη. Δίνεις πράγματα σε έναν νέο άνθρωπο, τον κοροϊδεύεις, τον κάνεις να πιστέψει ότι αυτό που έχετε είναι ξεχωριστό, κι έπειτα του διαλύεις το όνειρο και φεύγεις όσο πιο μακριά μπορείς. Γιατί ποτέ δεν υπολόγισες πόσο μπορούν να επηρεάσουν κάποιον οι πράξεις σου. Γίνεται, άραγε, μία σειρά λαθών να διορθωθεί από ένα σωστό βήμα; Κι αν ναι, ποιο είναι αυτό;
Η απάντηση είναι πως εξαρτάται. Κάθε άνθρωπος και κάθε είδους σχέση, είτε αυτή είναι ερωτική/φιλική/συγγενική, διαφέρουν. Καθένας έχει τα δικά του όρια και τη δική του μοναδική ιδιοσυγκρασία. Κι αν κάποιος σε αφήσει ευγενικά να τον γνωρίσεις, τότε έχεις το πλεονέκτημα ότι ίσως και να μπορέσεις να καταλάβεις τι είναι σωστό κι αρμόζει να κάνεις σε κάθε περίσταση. Ειδικά αν κάποιος σε ‘χει αγγίξει με κάποιον τρόπο, τότε οφείλεις να του φερθείς με σεβασμό κι ειλικρίνεια.
Επομένως, εξαρτάται απ’ τη βαρύτητα των πράξεών σου αν θα καταφέρει μία σωστή σου κίνηση να απαλύνει, αν όχι να διαγράψει, όλα τα λάθη σου. Κάποιοι άνθρωποι είναι διατεθειμένοι να δεχθούν το ένα σωστό να διαγράψει τα λάθη κι άλλοι θεωρούν πως αφού έσπασε το γυαλί, δεν μπορεί να κολλήσει ξανά εύκολα και πως, ακόμα κι αν κολλήσει, θα ‘ναι υπερβολικά εύθραυστο, άρα δεν μπορεί κανένα σωστό να εκμηδενίσει τα λάθη. Όλοι μας, λίγο-πολύ, έχουμε βρεθεί αντιμέτωποι με τέτοιες καταστάσεις. Εσύ τι άνθρωπος είσαι;
Αν πάλι έχεις πράξει σωστά σε όλα τα επίπεδα μιας σχέσης, έχεις ξεκινήσει σαν άγραφος πίνακας, έχεις φερθεί άψογα κι έχεις λάβει την ίδια ανταπόκριση, έχεις δημιουργήσει κάτι όμορφο, μπορούν όλα τα σωστά να αναιρεθούν με ένα και μόνο σφάλμα σου; Τι θεωρείται λάθος σε τέτοιες περιστάσεις; Όταν κάποιος είναι άψογος στη συμπεριφορά του, τον καταδικάζουμε στο πρώτο του παράπτωμα; Μήπως επειδή έχουμε συνηθίσει στην αψεγάδιαστη κι υποδειγματική συμπεριφορά κάποιου απέναντί μας, τον σταυρώνουμε στο πρώτο του παραστράτημα ή πάλι εξαρτάται απ’ τη φύση του λάθους;
Η απάντηση πάλι επιδέχεται ποικίλες οπτικές.
Εξαρτάται ποιο είναι το άτομο που κάνει το λάθος, ποια η σχέση μας μαζί του και, προπάντων, ποια είναι τα δικά μας όρια στη σχέση μας μαζί του. Καραδοκούμε πότε θα κάνει λάθος ή είμαστε ανοικτοί στο να δικαιολογήσουμε κάποιον όταν έρθει η ώρα;
Έστω, πρόθυμοι να τον καταλάβουμε;
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη