Φιλίες που αντέχουν παρά τα χιλιόμετρα

Όχι, δε μιλάω για τους ταξιδιώτες. Δε μιλάω ούτε για εκείνους που αφήνουν την πόλη τους για να πάνε να ζήσουν σε μια άλλη. Μα ούτε και για εκείνους που φεύγουν για ένα πτυχίο ή Erasmus σε άλλη χώρα. Μιλάω για αυτούς που μοίρασαν τη ζωή τους σε διαφορετικές χώρες, κι ακόμα το κάνουν. Πώς είναι, λοιπόν, να ζεις, με όλη την έννοια της λέξης, σε μία άλλη χώρα;

Να μπαίνεις σε ένα αεροπλάνο χωρίς εισιτήριο επιστροφής. Να πηγαίνεις σε ένα καινούριο σχολείο. Να κάνεις νέους φίλους. Να μη μιλάνε τη γλώσσα σου στη γειτονιά. Να μην έχεις καν φούρνο στη γειτονιά! Να μιλάς με φίλους τηλεφωνικά και να σε ρωτάνε –τουλάχιστον μία φορά σε κάθε τηλεφώνημά σας– «Πότε θα έρθεις;». Να επιστρέφεις στις γιορτές και να σμίγεις με τους αγαπημένους σου, μετρώντας τις ώρες και τις μέρες μαζί τους.

Γενικότερα, όλες οι απότομες αλλαγές ζητούν μια σοβαρότητα για να τις αντιμετωπίσεις. Ειδικά όταν χρειαστεί να μετακομίσεις σε μια ηλικία κρίσιμη, στα χρόνια της εφηβείας. Να αφήνεις παιδικούς φίλους και –το χειρότερο– την πρώτη σου σχέση. Νιώθεις πως όλοι, μα κυρίως οι γονείς σου, βρίσκονται εναντίον σου, θέλουν να σε απομακρύνουν από όλες τις σταθερές σου. Ξαφνικά σου φταίει το καινούριο σου σχολείο, οι καινούριοι σου συμμαθητές, οι καινούριοι σου καθηγητές. Σου φαίνονται όλα ξένα κι ενώ οι αρχές είναι ενθουσιώδεις, αυτή ίσως να μη σου φανεί ακριβώς έτσι. Αν μη τι άλλο, είχες βολευτεί στη μέχρι τώρα ζωή σου και την αγαπούσες.

Κι είσαι τυχερός αν μπορέσεις να διατηρήσεις τις φιλίες σου πίσω παρά τα χιλιόμετρα. Γιατί δεν είναι μόνο οι σχέσεις από απόσταση δύσκολες. Είναι άσχημο να βλέπεις να απομακρύνεται ένα ή περισσότερα κολλητάρια σου, απλά επειδή δε σε βλέπουν πια. Και πονάει όταν γυρνάς πίσω κι η παρέα έχει προχωρήσει σε καινούριες εμπειρίες χωρίς εσένα. Νιώθεις πως χάνεις κάτι, και το γεγονός ότι κερδίζεις κάτι άλλο, δε σου φαίνεται εκείνη τη στιγμή θετικό.

Το μόνο καλό που προκύπτει από αυτή τη βιαστική αλλαγή είναι ότι τότε βλέπεις ποιοι φίλοι σου είναι πραγματικοί. Γιατί, αν καταφέρεις να διατηρήσεις επαφή με άτομα που δε μένεις στην ίδια χώρα μαζί τους για πάνω από μερικά χρόνια χωρίς να φθείρεται η σχέση σας, τότε μπορείς να θεωρήσεις τον εαυτό σου τυχερό. Αν όταν γυρνάς, τους βλέπεις και νιώθεις πως δεν πέρασε μία μέρα από όταν τους είδες τελευταία φορά, τότε έχεις κάτι πολύτιμο. Κι όσα περισσότερα τέτοια άτομα έχεις στη ζωή σου, τόσο πιο ευγνώμων πρέπει να είσαι.

Όσο, όμως, κι αν αρχικά το αποκλείεις, σιγά-σιγά δημιουργείς άλλους δεσμούς εκεί που βρίσκεσαι. Κάνεις νέους φίλους, φίλους καρδιάς και φτιάχνεις σχέσεις. Σχέσεις που ίσως να αντικαταστήσουν τις παλιές, ίσως κι όχι. Αν είσαι ένα άτομο κοινωνικό και δημιουργείς εύκολα φιλίες, έχεις ένα πολύ σημαντικό προσόν το οποίο σίγουρα θα σε βοηθήσει στις δύσκολες στιγμές. Έχεις την ανάγκη να δώσεις, οπότε ό,τι δεν έχεις πλέον σε καθημερινή βάση με τη φιλία που άφησες πίσω, το βρίσκεις στις καινούριες σου παρέες. Κι έτσι, γίνεσαι εσύ χαρούμενος που μπορείς να δίνεις αυτό που σε κάνει να νιώθεις καλά και ταυτόχρονα χτίζεις καινούρια θεμέλια με καινούριους ανθρώπους που μόνο καλό μπορούν να σου προσφέρουν. Στην τελική, όποιος έχει έρθει για να μείνει, θα βρει τον τρόπο να μείνει.

Απ’ την άλλη, ενώ είναι ωραίο να γνωρίζεις και να δένεσαι με διαφορετικά άτομα από διαφορετικά περιβάλλοντα, ο αποχωρισμός από αυτά δεν παύει να ‘ναι επώδυνος. Το βράδυ που βγαίνετε γιατί είναι το τελευταίο σου στην πόλη, το δώρο που θα πάρεις ή θα δώσεις σαν κίνηση αποχαιρετισμού και το τελευταίο σφηνάκι που θα πιεις με τους φίλους λέγοντας «ως την επόμενη φορά». Κι όλα αυτά πριν καταλήξεις στο σπίτι έχοντας τη βαλίτσα σου να σε περιμένει να τη φτιάξεις.

Πόσες φορές ακόμα θα φτιάξεις αυτή τη βαλίτσα; Το αίσθημα της ανυπομονησίας του να ετοιμάζεις τα μπαγκάζια σου για εκδρομή σίγουρα δε χαρακτηρίζει τα άτομα που πρέπει να τακτοποιούν τις αποσκευές τους μία φορά το δίμηνο, όταν επιστρέφουν σπίτι τους. Μα πιο βαρύ κι απ’ όλα εκείνα τα παραγεμισμένα σακ βουαγιάζ είναι το λεπτό πριν μπεις στο αεροπλάνο, κρατώντας την τσάντα σου στο ένα χέρι και τη φωτογραφία με τους φίλους σου, που έβγαλες χθες το βράδυ, στο άλλο. Με μια συγκίνηση και μια απορία για το πότε θα τους ξαναδείς, αφού ούτε εσύ δεν ξέρεις πότε θα επιστρέψεις.

Μόνο τα άτομα που έχουν ζήσει μεγάλο διάστημα της ζωής τους στο εξωτερικό μπορούν να κατανοήσουν. Εκείνα με καταλαβαίνουν όταν λέω πως η ζωή μας είναι ένα πατίνι.