Yoga για το σώμα και το πνεύμα

Ναι, έχεις ακούσει πάρα πολύ κόσμο να αναφέρει ότι κάνει γιόγκα κι έχεις διαβάσει σε δεκάδες sites ότι η γιόγκα είναι στη μόδα, αλλά δεν έτυχε ποτέ να μάθεις τι είναι αυτό το πράγμα. Μήπως είναι καιρός να πάρεις το στρωματάκι σου, να φορέσεις άνετα ρούχα και να εντρυφήσεις στη στάση του πολεμιστή;

Τι είναι η γιόγκα, λοιπόν; Η ίδια η λέξη σημαίνει ένωση. Ένωση του νου με το σώμα, του ουρανού με τη γη, της θηλυκής με την αρσενική πλευρά. Επίσημα, η γιόγκα είναι μία αρχαία φιλοσοφία η οποία συνδυάζει τη σωματική άσκηση με την πνευματική αναζήτηση, ανάπτυξη κι ηρεμία.

Πρακτικά, τώρα, η γιόγκα είναι ένα σύνολο ασκήσεων που έχουν σκοπό να δυναμώσουν τους μυς, να κάνουν εσωτερικό μασάζ, να βελτιώσουν την ισορροπία του σώματος και να ανακουφίσουν παλιούς (ή και πρόσφατους) τραυματισμούς. Μέσα σε όλα, η γιόγκα προετοιμάζει το γυναικείο σώμα κατά τη διάρκεια της κύησης για έναν ασφαλή κι –όσο το δυνατό– ανώδυνο τοκετό.

Πνευματικά, η γιόγκα εξασκεί την εσωτερική παρατήρηση μειώνοντας το άγχος, την αγωνία κι οδηγώντας το άτομο στη συνειδητοποίηση του εαυτού του, στην ενδυνάμωση της προσωπικότητάς του και στην ανάπτυξη της υπομονής κι ηρεμίας του χαρακτήρα του. Από πού ξεκίνησε, όμως, η γιόγκα; Και πώς έφτασε σε μας;

Η γιόγκα ξεκίνησε στην Ινδία περίπου το 5000 π.Χ. Αρχικά, η φιλοσοφία της κι οι πρακτικές ασκήσεις μεταδίδονταν μόνο προφορικά απ’ τον δάσκαλο στον μαθητή. Αυτός ήταν κι ο λόγος που ένα μέρος της γιόγκα δεν έχει σωθεί. Το πρώτο υλικό της βρέθηκε καταγεγραμμένο σε φύλλα από δέντρα. Οι διάφορες  αρχές και πρακτικές της ταξινομήθηκαν και γράφτηκαν για πρώτη φορά απ’ τον Ινδό Patanjali (200 π.χ.) στο έργο του “Yoga Sutras”.

Οι Yoga Sutras ενώνουν όλες τις  θεωρίες κι ασκήσεις της γιόγκα σε ένα ολοκληρωμένο και περιεκτικό κείμενο. Εκεί διακρίνονται οι αξίες της τότε εποχής κι εξηγείται πώς οι τότε ηθικοί κώδικες μπορούν να οδηγήσουν, ακόμα και σήμερα, στην αυτογνωσία. Ουσιαστικά, πρόκειται για οκτώ σειρές κανόνων πειθαρχίας στη γιόγκα και είναι τα θεμέλια της φιλοσοφίας της.

Η γιόγκα στη Δύση έφτασε το 1920, αλλά έγινε ευρέως γνωστή το 1980, όταν άρχισε να εφαρμόζεται ως ένα σύστημα εναλλακτικής ιατρικής και φυσικής άσκησης. Με την πάροδο των χρόνων στον δυτικό πολιτισμό δόθηκε μεγάλη έμφαση στην άσκηση στη γιόγκα παρά στην πνευματική πτυχή της. Πολλοί άνθρωποι που συμμετέχουν σε προγράμματα γιόγκα τη θεωρούν έναν σωστό τρόπο εκγύμνασης και μία ολοκληρωμένη σειρά ασκήσεων διάτασης.

Υπάρχουν πολλά είδη γιόγκα κι ο καθένας μπορεί να επιλέξει εκείνο που του ταιριάζει καλύτερα. Υπάρχει η Hatha yoga, η Ashtanga Yoga, η Kundalini yoga, η Iyengar Yoga, η Vinyasa Yoga κι άλλα. Κάθε σχολή έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες, αλλά όλες στηρίζονται στην ίδια βάση.

Γιατί, όμως, να επιλέξεις τη γιόγκα κι όχι κάποιο άλλο είδος άσκησης; Όπως αναφέραμε πιο πάνω, πολλοί άνθρωποι πιστεύουν πως η γιόγκα αποτελείται μόνον από διατάσεις. Στην πραγματικότητα, βοηθά στην ισορροπία του σώματος, στην αύξηση της μυϊκής δύναμης και στην ευλυγισία. Ένα μάθημα γιόγκα μπορεί να ‘χει διαφορετικό επίπεδο έντασης· άρα σαν πρακτική θα μπορούσε να ‘ναι εξαιρετικά χαλαρωτική ή πάρα πολύ δύσκολη.

Ακόμα κι αν αγνοήσουμε την πνευματική της εφαρμογή, η γιόγκα προσφέρει αρκετά πλεονεκτήματα σε σχέση με άλλα είδη άσκησης. Βοηθάει στο να μειωθεί το άγχος κι ενισχύει την ευλυγισία των μυών και της σπονδυλικής στήλης. “You are as young as your spin is” συνηθίζεται να λέγεται στους κόλπους των δασκάλων της γιόγκα. Επίσης, διάφορες στάσεις της προσφέρουν ένα εσωτερικό μασάζ και στο επίπεδο των οργάνων του σώματος. Έτσι, η γιόγκα καταφέρνει να ασκεί το σώμα σε πολλαπλά επίπεδα, κι όχι μονάχα στο μυϊκό.

Καμιά φορά, άτομα που είναι ανήσυχα κι ανυπόμονα, βρίσκουν ότι η γιόγκα έχει αργό ρυθμό κι αυτό τους κάνει να βαριούνται. Ακριβώς τότε είναι που πρέπει κάποιος να επιμείνει και να καταφέρει να επωφεληθεί απ’ τις ευεργετικές επιδράσεις της, τόσο στο σώμα όσο και στο πνεύμα. Άλλωστε, κανείς δεν μπορεί να μεταφέρει το πώς αισθάνεσαι όταν κάνεις γιόγκα, αν δε δοκιμάσεις εσύ ο ίδιος. Όπως αναφέρει και ο Β.Κ.S. Iyengar, ένας από τους σύγχρονους δασκάλους της και βασικός θεμελιωτής της μοντέρνας γιόγκα: «Η γιόγκα είναι ένα φως που, αν ανάψει, δε σβήνει ποτέ. Όσο καλύτερη γίνεται η εξάσκηση, τόσο μεγαλύτερη είναι η φλόγα.»

Namaste.