«Όχι». Ίσως από τις ελάχιστες λέξεις που έχουν και ιστορική σημασία και συνδέεται με την πορεία ενός έθνους. Αυτή η μικρή και θαυματουργή λέξη μπορεί να σε γλιτώσει από ατελείωτα μπλεξίματα κι υποχρεώσεις. Πολλές φορές σου λύνει τα χέρια, καθώς είναι σύντομη, περιεκτική και κοφτή. Δυστυχώς, όμως, κάποιες φορές δεν αρκεί. Μπορεί οι συνομιλητές σου να μη δέχονται το «όχι» ως απάντηση (κατακριτέο μεν, συχνό δε). Ή μπορεί να μη θέλεις να είσαι όντως τόσο απότομος και κοφτός.
Καταφεύγεις, λοιπόν, στη χρήση άλλων λέξεων ή εκφράσεων που έχουν το ίδιο (ή παρόμοιο) νόημα. Ίσως, μάλιστα, οι εκφράσεις αυτές να πρέπει να χρησιμοποιούνται σε ευρύτερο βαθμό από το «όχι», καθώς αποδίδουν και τη χροιά του πιο αποτελεσματικά. Και το «όχι» έχει παραπάνω χροιές από όσες μπορείς να σκεφτείς. Παρακάτω δίνονται δέκα τρόποι να λες όχι, χωρίς να χρησιμοποιείς τη λέξη «όχι»:
1. «Με την καμία»
Φράση που ανήκει στην αργκό και χρησιμοποιείται κυρίως από τους μικρότερους. Καθιστά την άποψή σου για μια πρόταση τελείως ξεκάθαρη. Δε σηκώνει επεξηγήσεις και σου γλιτώνει χρόνο. Δεν επιδέχεται καν αμφιβολίας.
2. «Καθόλου»
«Ψήνεσαι να πάμε για ποτό;» «Καθόλου!» Όχι απλώς δε θέλεις. Αυτή η λέξη υποδηλώνει και κάτι παραπάνω. Μια απέχθεια, μια αδιαφορία, μια άρνηση μπορούν να αποδοθούν σαφώς καλύτερα με το «καθόλου», παρά με το «όχι».
3. «Δε θέλω»
Η μαμά μου ακόμα λέει «Δεν υπάρχει δεν μπορώ, υπάρχει δε θέλω. Το να μη θέλεις και να το λες έτσι ακριβώς έχει ειδικό βάρος και δύναμη. Πόσο πιο ευγενικά μπορείς να αποφύγεις κάποιον ή κάτι που δε σου αρέσει; Ίσως είναι και η πιο ήπια άρνηση σε αυτή τη λίστα.
4. «Δε συμφωνώ»
Το «όχι» μπορεί να δηλώνει, επίσης, πως δε συμφωνείς με αυτό που μόλις ειπώθηκε. Θεωρείται πιο ευγενικό να πεις πως δε συμφωνείς, παρά να πετάξεις ένα ξερό «όχι» χωρίς καμιά πρόθεση να δείξεις τι ακριβώς σημαίνει αυτό. Άσε που ένα απλό «όχι» δεν εγείρει ερωτήματα και δεν κρατά τη συζήτηση ζωντανή. Ενώ όταν δηλώσεις πως δε συμφωνείς, ο άλλος θα θέλει να μάθει γιατί.
5. «Δεν παίζει με τίποτα»
Άλλη μια φράση της καθομιλουμένης που χρησιμοποιείται ευρύτατα από τη νεολαία (κι όχι μόνο). Ένας αρκετά απότομος τρόπος για να πεις πως δεν υπάρχουν καν περιθώρια για διαπραγματεύσεις. Δεν αξίζει καν η προσπάθεια. Δεν πιστεύεις πως αυτό που σου προτείνουν μπορεί να υλοποιηθεί.
6. «Ούτε κατά διάνοια»
Εδώ κι αν απουσιάζουν τα περιθώρια για διαπραγματεύσεις! Κοφτός κι απόλυτος τρόπος να πεις «όχι» σε οτιδήποτε και οποιονδήποτε. Είσαι τόσο σίγουρος που δεν υπάρχει περίπτωση να σου αλλάξουν γνώμη. Το ξέρεις και το δείχνεις. Ο συνομιλητής σου δε χρειάζεται να μπει στη διαδικασία να προσπαθήσει.
7. «Μην το σκέφτεσαι καν / Μη σου περάσει καν από το μυαλό»
Στην ίδια κατηγορία ανήκει και το «ούτε που να το σκέφτεσαι». Είσαι τόσο ξεκάθαρος κι ευθύς, που δεν υπάρχει καν το ενδεχόμενο να σου αλλάξουν γνώμη ή να σου δημιουργήσουν δεύτερες σκέψεις. Ξέρεις τι θέλεις και σίγουρα δεν είναι αυτό που σου προτείνουν/λένε.
8. «Δεν υπάρχει περίπτωση»
Κι εδώ τα περιθώρια είναι στενά, αλλά όχι απόλυτα. Αυτή η έκφραση σου αφήνει μια υπόνοια ότι κάτι μπορεί να γίνει, αν προσπαθήσεις λίγο περισσότερο, αν καταφέρεις να με πείσεις πως αξίζει κάτι. Ειδικά αν η έκφραση δε συνοδεύεται από κάποια επεξήγηση. Στην ουσία απλώς δείχνει την αρχική, αρνητική στάση του ομιλητή.
9. «Θα αστειεύεσαι βεβαίως»
Στην περίπτωση αυτή, η πρόταση που μόλις άκουσες είναι τόσο εξωφρενική, που δεν μπορείς καν να πιστέψεις ότι όντως σου την πρότειναν στα σοβαρά. Αμφιταλαντεύεσαι μεταξύ σοβαρού κι αστείου. Δεν ξέρεις αν όντως προτιμάς αυτό που άκουσες να είναι αστείο ή όχι. Και σίγουρα απορείς αν όντως ο συνομιλητής σου σε ξέρει. Δεν είναι ξεκάθαρο «όχι», αλλά σίγουρα έχει αρνητική προδιάθεση.
10. «Δεν ενδιαφέρομαι»
Άλλη μια χροιά του «όχι» είναι κι η έλλειψη ενδιαφέροντος. Δε χρειάζεται να είσαι αγενής ή ακατάδεκτος πετώντας απλώς ένα «όχι». Το «δεν ενδιαφέρομαι» καθιστά σαφές αλλά και στα πλαίσια του τυπικού το μήνυμα που θέλεις να στείλεις και προφανώς δεν απαιτεί κι επεξηγήσεις.
Συντάκτης: Χρυσούλα Τ.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
