Κοινή λογική. Δυο λέξεις. Δυο μικρές λέξεις που έχουν ειπωθεί πολλές φορές απ’ τα χείλη μας. Τότε που την αναζητούσαμε και δεν τη βρίσκαμε, τότε που αναρωτιόμασταν γιατί χάθηκε απ’ τους άλλους, ακόμη και τότε που χρησιμοποιούσαμε αυτές τις δυο λεξούλες για να πείσουμε κάποιους πως κάθε μας κίνηση ήταν αποτέλεσμα κοινής λογικής. Και δεν πείσαμε κανέναν. Δεν πείσαμε γιατί όπως έλεγε κι ο Βολταίρος «η κοινή λογική δεν είναι και τόσο κοινή».
Ο λογικός ο άνθρωπος, έχει τη δυνατότητα ν’ αντιλαμβάνεται, να κατανοεί, να κρίνει και ν’ αποφασίζει με νόηση, χρησιμοποιώντας την ικανότητα της σκέψης, της σωστής σκέψης. Ο λογικός ο άνθρωπος, όχι εμείς! Εμείς είμαστε εκείνοι που κοτσάρουμε το «κοινή λογική» σε μια πρόταση μόνο όταν θέλουμε να ενισχύσουμε επιχειρήματα κι απόψεις που στερούνται αξιόλογων βάσεων και να τις παρουσιάσουμε ως δεδομένες ή αλάνθαστες. Πιο πολύ συζητάμε για την κοινή λογική παρά την εφαρμόζουμε.
Κάποιοι έχουμε τη δική μας λογική, λίγο αυτοκαταστροφική και νομίζουμε πως αυτή είναι που πρέπει να διαδοθεί και στους άλλους. Δέκα εκατομμύρια Έλληνες, δέκα εκατομμύρια διαφορετικές απόψεις. Κι ανυποχώρητοι σε αυτές οι περισσότεροι.
Για την έλλειψη της κοινής λογικής θα μπορούσαμε να γράφουμε σελίδες ολόκληρες, με παραδείγματα στην καθημερινή μας ζωή. Οι αγαπημένοι μου «λογικοί» άνθρωποι είναι εκείνοι οι οδηγοί που συναντάμε συχνά και καταλαμβάνουν με το αυτοκίνητό τους το μισό πεζοδρόμιο, παρκάροντάς το κι αφήνοντάς σε να τους κοιτάς με απορία, έτοιμη ν’ αναφωνήσεις «Μα καλά! Από πού θα περάσω;» και σε προλαβαίνουν αυτοί, ανοίγοντας το παράθυρό τους και βιαστικά, μιας και τους καθυστερείς, σου φωνάζουν «Περνάς κοπελιά!». Εντάξει, άνθρωπέ μου, και πλάγια χωράω να περάσω νομίζω. Θα καθαρίσω και λίγο τον τοίχο σαν ξεσκονόπανο και σου αφήνω και κανένα εκατοστό ακόμη να το «βολέψεις» το αμαξάκι σου καλύτερα, μη στο χτυπήσει και κανένας άλλος.
Αρχίζεις και το πιστεύεις πως εσύ φταις που επιστρέφεις στο σπίτι σου πεζός και διάλεξες το πεζοδρόμιο. Το πεζοδρόμιο όχι δεν είναι ο δρόμος των πεζών. Είναι σύνθετη λέξη. Πεζός και δρόμος. Πότε τον χρησιμοποιούν οι πεζοί, πότε γίνεται δρόμος και τον χρησιμοποιούν οι οδηγοί. Κατάλαβες ή να φωνάξω τον κύριο απ’ το μπλε αμάξι να στα εξηγήσει καλύτερα; Λίγη «κοινή λογική» παραπάνω να ’χες ο κόσμος θα ‘ταν καλύτερος.
Κατάλαβες τώρα πώς έχουν τα πράγματα; Η κοινή λογική έχει χαθεί. Έχει χαθεί μέσα σε καβγάδες πεζοδρομίων, νοσοκομείων, σπιτιών κι ανθρώπων. Κι οι άνθρωποι που έχουν μια στοιχειώδη αντίληψη, την αναζητούν. Προσπαθούν ν’ αλλάξουν το τραγουδάκι που αντιπροσωπεύει αυτή τη χώρα και να πάψουμε πια να είμαστε «συγκάτοικοι όλοι στην τρέλα». Κι αυτό είναι δύσκολο!
Πώς να σκεφθούμε λογικά εμείς που ενεργούμε τις περισσότερες φορές παράλογα; Εμείς που προσπαθούμε συνεχώς και με κάθε τρόπο ν’ αποδείξουμε πως ο δρόμος των άλλων είναι λανθασμένος και μόνο ο δικός μας ο σωστός και για να το καταφέρουμε αυτό διώχνουμε κάθε λογική σκέψη απ’ το κεφάλι μας, αρκεί να βγούμε από πάνω; Πόσα λάθη θα βαπτίσουμε ακόμα ως πράξεις λογικής και θα περιμένουμε να τα υιοθετήσουν κι οι υπόλοιποι για να μπορούμε στον επόμενο που θα συναντήσουμε να τα θεωρούμε ως αυτά που η κοινή λογική προστάζει;
Κι όλα αυτά γιατί; Για να μην κοπιάσουμε λίγο παραπάνω; Μην τυχόν κι αφιερωθεί ο Έλληνας στην παρατήρηση, στη γνώση και τέλος στη σωστή απόφαση; Μην τυχόν και προσπαθήσει να μπει στη θέση του άλλου κι από κοινού ν’ αποφασίσουν το καλύτερο;
Μυαλό χρειαζόμαστε, τίποτα άλλο. «Κοντά στο νου κι η γνώση» δε λέγανε οι παλιότεροι; Κάτι περισσότερο θα ξέρανε. Απλά πρόσεξε, γιατί η λογική είναι μεν η μελέτη του τρόπου με τον οποίο σκεπτόμαστε και κάνουμε συλλογισμούς , αλλά υπάρχουν εκείνοι που ισχύουν κι εκείνοι που δεν ισχύουν! Το κατά πόσο έγκυρο είναι ένα επιχείρημα, καθορίζεται απ’ τη λογική του μορφή κι όχι απ’ το περιεχόμενό του.
Αξιολόγησε τα πάντα σωστά λοιπόν και βρες πρώτος εσύ την κοινή λογική που χάθηκε κι ύστερα τηλεφώνησε. Τηλεφώνησε και σ’ εμάς που την ψάχνουμε καιρό, μπας και μας προλάβεις γιατί αρχίζει να μας κερδίζει η τρέλα.
Επιμέλεια Κειμένου Μαριάμ Πολυγένη: Πωλίνα Πανέρη
Συντάκτης: Μαριάμ Πολυγένη
