Λένε πως όσοι γυρνάνε στα παλιά είναι «παλιάνθρωποι». Όσοι όμως έχουν γεννηθεί τις δεκαετίες 70 και 80 θα ξέρουν καλά πως τα παλιά χρόνια, δεν μπορούν να βγουν από τη ζωή τους τόσο εύκολα. Είναι που οι αναμνήσεις των παιδικών μας χρόνων, καταλαμβάνουν πολύ χώρο. Κυριολεκτικά!
Σε αντίθεση με τη σημερινή ζωή των νέων που μπορούν να χωρέσουν όλες τους τις αναμνήσεις και τις εφηβικές τους ανησυχίες μέσα σ’ ένα φλασάκι ή έναν σκληρό δίσκο, οι δικές μας, γεμίζουν ντουλάπες ολόκληρες. Αρκεί μια βόλτα στο πατρικό μας σπίτι, το σπίτι των παιδικών μας χρόνων, για να διαπιστώσουμε πως δύο πράγματα ήτανε εκείνα που καταλάμβαναν το μεγαλύτερο χώρο στα εφηβικά μας δωμάτια. Τα λούτρινα κουκλάκια και τα έντυπα κόμικς. Μεγαλώσαμε και τα αρκουδάκια δε μας λείπουν, αλλά δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο και για τα κόμικς.
Με τα κόμικς, ταξιδέψαμε σε ιστορίες, που μέχρι και σήμερα θυμόμαστε. Στις ιστορίες του Ποπάυ, του Μικρού Ήρωα, του Λούκι Λουκ, του Μπλεκ, του Μίκυ Μάους, του Τιραμόλα και πολλών ακόμη ηρώων. Ήρωες τυπωμένοι σε σελίδες, να ζουν μέσα σε μικρές ιστορίες που εξελισσότανε σε τρία ή τέσσερα καρέ και που οι ατάκες τους ήτανε κλεισμένες, μέσα σε συννεφάκια κειμένου. Μικρές, μα τόσο διασκεδαστικές!
Ζει ακόμη μες στο κεφάλι μας ο Σεραφίνο. Δεν ήταν υπερήρωας με υπερσύγχρονα όπλα, ούτε καν όμορφος, έξυπνος ή δυνατός. Ήταν φτωχός, λίγο τεμπέλης και περιπλανιόταν στα σοκάκια της πόλης του, μονίμως πεινασμένος. Όταν τελικά κατάφερνε να βρει κάτι φαγώσιμο, το μοιραζόταν μαζί με τους άστεγους φίλους του και στήνανε γλέντια σε πεζοδρόμια και γέφυρες. Φτωχός μα ηθικός. Ένας ήρωας που ζούσε την κάθε του μέρα σαν τελευταία και κάθε πρωί ξεκινούσε ξανά για την επιβίωση. Σας θυμίζει κάτι;
Ο Ποπάυ από την άλλη, ο μονόφθαλμος ναύτης και δημοφιλής «χάρτινος ήρωας» εκείνων των δεκαετιών, με την άσβεστη αγάπη του για την ψηλόλιγνη Όλιβ, μας έκανε όλους σαν παιδιά ν’ αναθεωρήσουμε την άποψή μας για το σπανάκι. Ήμασταν όλοι πεπεισμένοι πως το σπανάκι μας κάνει πιο δυνατούς και πιο καλλιεργημένους αφού τον Ποπάυ τον προίκιζε με ικανότητες, όπως αυτές ενός χορευτή ή ενός μουσικού. Στην Αμερική μάλιστα, οι πωλήσεις στο σπανάκι αυξήθηκαν κατά 30%.
Συλλέγαμε σαν τρελοί όσο το δυνατόν περισσότερα τεύχη από κόμικς μπορούσαμε και προτιμούσαμε να θυσιάσουμε το χαρτζιλίκι του σχολείου, κρατώντας το καθημερινά για να μαζέψουμε εκείνες τις 100 δραχμές που χρειαζότανε για ν’ αποκτήσουμε ένα ακόμη τεύχος.
Ποιος γονιός δεν αναφώνησε «Θα τα πετάξω, αν δεν βρεις μέρος να τα βάλεις» αγανακτισμένος από το χώρο που έπιαναν στο δωμάτιό μας; Εμείς όμως αγοράζαμε κι άλλα! Κάθε φορά που ανοίγαμε με το χέρι μας, εκείνο το μανταλάκι που κρατούσε το νέο τεύχος, στο περίπτερο της γειτονιάς νιώθαμε ενθουσιασμένοι που η ντουλάπα μας, θα γέμιζε κι άλλο. Κι ακόμη νιώθουμε.
Νιώθουμε ευγνωμοσύνη που πέρασαν από τα χέρια μας αυτά τα έντυπα. Μας φαίνεται απίστευτο, που κάποιοι τα θεωρούν παιδικές ασχολίες, ενώ εμείς κάθε φορά που βρισκόμαστε μπροστά στην παιδική μας ντουλάπα, αρπάζουμε ένα και ξεκινώντας να το ξεφυλλίζουμε διαπιστώνουμε πως δεν έχουμε ξεχάσει ούτε μία από εκείνες τις ιστορίες.
Κάποιοι μάλιστα παραμένουν μέχρι και σήμερα λάτρεις, αλλά και συλλέκτες των κόμικς και κάποιοι άλλοι, εμπνευσμένοι από την «ένατη τέχνη» όπως την αποκαλούν, συνεχίζουν να επιμένουν να δημιουργούν ιστορίες και νέους ήρωες σε χαρτί.
Οι νεότεροι από εμάς, μπορούν να πάρουν μια γεύση από τα «ξεπερασμένα» πια κόμικς, αν τα αναζητήσουν στο διαδίκτυο, αφού οι συλλέκτες τους έχουν δημιουργήσει ψηφιακές βιβλιοθήκες γεμάτες από τα εξώφυλλα των πιο διάσημων κόμικς εκείνων των δεκαετιών.
Τίποτα όμως δεν μπορεί να συγκριθεί με την αίσθηση του να κρατάς ένα τεύχος στο χέρι σου, να το ξεφυλλίζεις, να βυθίζεσαι σε κάθε ιστορία όπου κι αν βρίσκεσαι. Να θυμάσαι πως τα συννεφάκια γεμάτα από τις ατάκες των χάρτινων ηρώων ήτανε εκείνα που σ’ έκαναν όταν ήσουν παιδί να ξεχνιέσαι, να ονειρεύεσαι, να ελπίζεις.
Οι ζωγραφισμένοι σε χαρτί ήρωες, που δε μας αφήνουν να ξεκολλήσουμε από εκείνη την κιτς ντουλάπα του δωματίου μας στο πατρικό μας σπίτι, γεμάτη από αυτοκόλλητα, αφίσες και κόμικς, πολλά κόμικς, που συνεχώς θα βρίσκουμε δικαιολογίες για να μην πετάξουμε ποτέ.
«Παλιάνθρωποι» είναι εκείνοι που δεν κρατούν οτιδήποτε αποδεικνύει πως οι ήρωες μιας εποχής, υπήρξαν απλοί, ηθικοί και γεμάτοι αθωότητα.
Επιμέλεια Κειμένου Μαριάμ Πολυγένη: Πωλίνα Πανέρη