Πόσο συχνά έχετε ακούσει τη φράση «η μαγεία του ραδιοφώνου»;
Είναι γιατί όλοι συμφωνούν ότι στο ραδιόφωνο υπάρχει κάτι μαγικό. Σαν τη μαγεία των ταινιών του Disney, που όλες οι ιστορίες εξελίσσονται για να βγει κάτι καλό για τους πρωταγωνιστές τους.
Μπορεί όλα αυτά τα χρόνια το ραδιόφωνο να έχει αλλάξει μορφές αλλά τα οφέλη του παραμένουν πολλά. Οι περισσότεροι επιστήμονες συμφωνούν ότι το πιο αγχολυτικό πράγμα στον κόσμο είναι η μουσική, οπότε κρατώ αυτό ως το πιο σημαντικό: τη θεραπεία μας από καθετί μας καταβάλει αρνητικά.
Λειτουργούμε σαν να γνωρίζαμε αυτή την ιδιότητα της μουσικής από πάντα. Από τη στιγμή που ερχόμαστε στον κόσμο αυτόν και για όσο ζούμε, ξέρουμε ότι τα πάντα κρύβουν μέσα τους ήχους και μια μουσική διαφορετική το καθένα. Γι’ αυτό και δε μπορούμε να ζήσουμε χωρίς εκείνη.
Σκεφθείτε το λίγο. Μπαίνετε στο αυτοκίνητό σας κι ενώ το πρώτο πράγμα που θα έπρεπε να κάνετε, θα ήτανε να βάλετε τη ζώνη ασφαλείας, είναι η δεύτερη σας κίνηση, μιας κι η πρώτη είναι ν’ ανοίξετε το ραδιόφωνο.
Μαγειρεύετε στο σπίτι και ξέρετε καλά πως όσες φορές το φαγητό έγινε πεντανόστιμο ήταν γιατί σιγοτραγουδούσατε ένα αγαπημένο τραγούδι κι η καλή διάθεση που σας μετέφερε κράτησε για ώρες, όπως κι οι στίχοι που δε λέγανε να ξεκολλήσουν από τα χείλη σας για μέρες.
Δουλεύετε στον υπολογιστή, επιλέγετε τον αγαπημένο σας σταθμό στο διαδίκτυο, κι η δουλειά δε φαντάζει τόσο βαρετή όπως πριν.
Το ραδιόφωνο μας κρατά την καλύτερη συντροφιά, όπου κι αν βρισκόμαστε, ό,τι κι αν κάνουμε. Είναι πάντα εκεί, έτοιμο να ικανοποιεί μία από τις πιο κύριες αισθήσεις μας. Την ακοή μας.
Κάπως έτσι δενόμαστε και με τους ραδιοφωνικούς παραγωγούς, αφού έχουμε επιλέξει κάποιους από αυτούς και τους επιτρέπουμε να εισβάλουν καθημερινά στη ζωή μας. Η φωνή τους «σπάει» την ενοχλητική σιωπή των δικών μας ωρών ησυχίας και τους νιώθουμε οικείους, ακόμη κι αν δεν τους έχουμε δει ποτέ.
Το ραδιόφωνο σήμερα έχει αλλάξει κατά πολύ από την αρχική του μορφή.
Ως ραδιοφωνική παραγωγός, έχω ζήσει τα «χρυσά χρόνια» του και δε σας κρύβω ότι μου λείπουν.
Τότε που όλα ήταν διαφορετικά, τόσο για παραγωγούς όσο και για ακροατές.
Το να κάνεις εκπομπή παλιότερα αποτελούσε άθλο. Έπρεπε να πας στο στούντιο τουλάχιστον δυο ώρες νωρίτερα, να έχεις στο νου σου ποια τραγούδια θέλεις να παίξεις, να τα διαλέξεις από τη δισκοθήκη, να καθαρίσεις τα βινύλια για ν’ αποφύγεις τα ενοχλητικά σκρατς και κολλήματα στον αέρα κι έπειτα ν’ αρχίσεις τα τηλέφωνα στους κολλητούς για να συντονιστούν ή να έρθουν να σε βοηθήσουν, σηκώνοντας κανένα τηλέφωνο, αφού δύο μόνο χέρια δεν μπορούσαν να τα προλάβουν όλα αυτά.
Δεν κατάλαβα ποτέ γιατί τότε θεωρούσαμε τις διαφημίσεις διάλειμμα! Μας έτρωγε το άγχος αν θα προλάβουν να παίξουν αφού ήτανε σε μικρές δίλεπτες κασέτες και υπήρχε μόνο ένα διπλό κασετόφωνο αλλά καμιά δεκαπενταριά πελάτες. Με ένα bic στυλό τις γυρνούσαμε και πάλι από την αρχή για να τις βρει ο επόμενος παραγωγός έτοιμες.
Οι αφιερώσεις είναι πονεμένη ιστορία. Από το «να χαρίσει ο Γιάννης με το Α63 σε όλη την πιάτσα ταξί, η Μαίρη στο ζουζουνάκι της που της λείπει με το μήνυμα να μην της στεναχωριέται» μέχρι το «Κούλα, πολύ κωλόπαιδο ο Κυριάκος». Κινητά, βλέπετε, δεν υπήρχαν τότε και συντονίζονταν όλοι στις συχνότητες.
Η δυνατότητα που σου έδινε το ραδιόφωνο να εκφράσεις μέσα από ένα τραγούδι ή μια αφιέρωση τα συναισθήματα που βίωνες εκείνη τη στιγμή ήταν μοναδική.
Αν και οι ραδιοφωνικές εκπομπές ξεκίνησαν πειρατικά «μπας και βγει καμιά γκόμενα», οι ακροατές ταυτίζονταν πολλές φορές με τον παραγωγό, ο οποίος, σε αντίθεση με τις σημερινές συνθήκες στο ραδιόφωνο, μιλούσε συνεχώς, έβρισκε έξυπνες ατάκες, δημιουργούσε μια κατάσταση ξέφρενης γιορτής και επέλεγε όποιο τραγούδι ήθελε και ταίριαζε στην περίπτωση.
Σήμερα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Το ραδιόφωνο μετατρέπεται απλώς σε ένα μέσο προώθησης μουσικών προϊόντων, κι αν ο παραγωγός μπορούσε να βγάλει το σκασμό ο ακροατής πολύ θα το απολάμβανε! Διακόσια τραγούδια αποτελούν μια playlist προώθησης καλλιτεχνών κι ο παραγωγός δεν μπορεί να επέμβει στις μουσικές επιλογές. Ο επαγγελματισμός και το κέρδος σκότωσαν το ρομαντισμό που υπήρχε κάποτε και οι κονσόλες και τα μικρόφωνα βρίσκονται σε χέρια ανθρώπων μόνο για λόγους αναγνωρισιμότητας.
Κάθε εποχή ξεχωρίζει για κάτι και όλα αλλάζουν, θα μου πείτε. Συμφωνώ. Αλλά γιατί θα πρέπει όλες οι αλλαγές να τείνουν προς το χειρότερο ;
Μήπως έπρεπε η τελειομανία μας και οι κερδοφόρες συμβουλές marketing να μην συναντηθούν ποτέ με το ραδιόφωνο;
Μήπως ο ερασιτεχνισμός, ο αυθορμητισμός, τα σαρδάμ και τα ξεχασμένα ανοιχτά μικρόφωνα στον αέρα είναι πολύ πιο ευχάριστα στο να σου φτιάχνουν τη μέρα από το να ακούς τις ίδιες ειδήσεις και τους ίδιους ακριβώς σχολιασμούς που διαβάζουν στα ίδια sites οι παραγωγοί του ραδιοφώνου;
Μήπως πρέπει να ξεθάψουμε όλοι εκείνες τις παλιές κασέτες με τις αγαπημένες μας εκπομπές και να θυμηθούμε τα γέλια που κάναμε κάθε φορά που ακούγαμε τις απαντήσεις των ακροατών στα θέματα που ο παραγωγός σχολίαζε;
Χαίρομαι που υπάρχουν όμως ακόμη κάποιοι που προσπαθούν να διατηρήσουν τη μαγεία του παρελθόντος στο ραδιόφωνο και ταυτόχρονα να κρατήσουν ζωντανή τη μνήμη του.
Έτσι δημιουργήθηκαν κάποιοι ιντερνετικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί, για όσους παραμένουν αθεράπευτα ρομαντικοί κι ο έρωτάς τους με το παλιό, καλό ραδιόφωνο κρατά ακόμη και στα «χρόνια της χολέρας».
Κι ευτυχώς για εμάς, η τεχνολογία κάνει πιο εύκολο να ζητήσουμε το αγαπημένο μας τραγούδι, που μπορεί στις playlists των σημερινών ραδιοφώνων να μη συναντήσουμε ποτέ, όμως ακόμη και σε αυτό το νέο μέσο θα ελπίζουμε πάντα πως αν το αφιερώσουμε σε ένα αγαπημένο μας πρόσωπο, ίσως κι εκείνο να μας στείλει μέσα από τη φωνή του παραγωγού αυτό το λατρεμένο «ανταποδίδει».
Συντάκτης: Μαριάμ Πολυγένη
