Ποτέ και πάντα. Χρονικά επιρρήματα που δείχνουν διάρκεια. Είτε μιας στιγμής που δε θα συμβεί, είτε μιας αιωνιότητας.
Κάπως έτσι, απλά, θα μας τα εξηγούσε ένα βιβλίο γραμματικής, Στο βιβλίο, όμως, της ζωής αυτές οι δυο λέξεις και η σημασία τους είναι πιο περίπλοκες. Όπως όλα άλλωστε. Στη ζωή κάνουμε την «πρακτική» μας για να βρουν εφαρμογή από εμάς όλοι οι κανόνες που μας δίδαξαν. Και καταλήγουμε σχεδόν όλοι στο συμπέρασμα πως κανόνες δεν υπάρχουν. Όπως δεν υπάρχει και το «ποτέ» ή το «πάντα». Κι αν υπάρχουν, δεν κρατούν σίγουρα όσο σημαίνουν!
Το ιδανικό θα ήταν κάθε φορά που αυτές οι δύο λέξεις βγαίνουν απ’ τα χείλη μας να εννοούσαμε πραγματικά τη σημασία τους και να κάναμε τα πάντα για να τις τηρήσουμε. Και τι δε θα ‘δινα να εννοούσαν κάθε «για πάντα» που μου ‘χουν πει αλλά κυρίως να μπορούσα να τηρήσω κι εγώ έστω ένα από τα «ποτέ» μου! Να μας χαστούκιζε ένα αόρατο χέρι κάθε φορά που ξεχνούσαμε τις δεσμεύσεις μας και να μας υπενθύμιζε πόσο σημαντικό είναι να τηρηθούν. Συμβαίνει όμως το αντίθετο. Αυτοαναιρούμαστε συνεχώς και καταλήγουμε να χαστουκίζουμε τους εαυτούς μας που δε βρήκαμε τη δύναμη να μείνουμε πιστοί στις δηλώσεις μας.
Ίσως γιατί έχουμε κάνει κατάχρηση αυτών των λέξεων. Τις χρησιμοποιούμε για να δώσουμε έμφαση κι αυτές χάνουν τη σημασία τους, αφού από την αρχή δεν είχαμε σκοπό να τις τηρήσουμε. Τις ξεστομίσαμε για να πληγώσουμε, για να τονίσουμε, για να εκβιάσουμε, αλλά όχι για να τις ακολουθήσουμε. Ξέρουμε καλά πως δεν υπάρχουν καλύτερες λέξεις για να εκφράσουν αυτό που θα θέλαμε εκείνη τη χρονική στιγμή να συμβεί, αλλά χρησιμοποιούμε για τη διάθεση αυτής της στιγμής έννοιες που θα διαρκούν για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Κι αυτό μας φοβίζει.
Κάποιους τους φοβίζει η αλλαγή, ενώ άλλους τους φοβίζει το να μην αλλάξει κάτι. Κι αν πεις «ποτέ» ή «για πάντα» και φροντίσεις από κείνη τη στιγμή να τα τηρήσεις, έχεις καταδικάσει μια κατάσταση σε κάτι μη αναστρέψιμο. Λες «ποτέ ξανά» μ’ αυτόν τον άνθρωπο και θα πρέπει να τον βγάλεις από τη ζωή σου ριζικά ή και το αντίθετο. Θα δεσμευτείς για «πάντα» και ταυτόχρονα θα αποκλείσεις όλους τους υπόλοιπους, αφού κάθε αλλαγή πια στη ζωή σου θ’ αφορά εκείνον κι εσένα. Κανέναν άλλον!
Κι εσύ θες «η ζωή να έχει αλλαγές κι όχι μόνιμες επιλογές» που λέει κι ο στίχος. Τις ξεστόμισες αυτές τις λέξεις για ν’ αλλάξει κάτι κι όχι για να μείνουν τα πράγματα ως έχουν. Χτύπησες καμπανάκι. Καμπανάκι για να σώσεις μια κατάσταση. Αν σώζεται!
Φώναξες «ποτέ» ή «για πάντα» αλλά δεν το εννοούσες. Οι λέξεις αυτές είναι απόλυτες. Μη αναστρέψιμες. Ευτυχώς, όμως, στη ζωή όλα ανατρέπονται και τα «ποτέ» και τα «πάντα» δεν κρατούν πολύ. Κι όσο ανακουφιστικό είναι αυτό για όλους όσους κάνουν μεγάλες δηλώσεις, απλά και μόνο για να δώσουν έμφαση σ’ όλα αυτά που θα ήθελαν να τους συμβούν, άλλο τόσο βασανιστικό εξελίσσεται για εκείνους που τους απευθύνονται και τους πληγώνουν. Εκείνοι που μέχρι και σήμερα τα λόγια σου δεν τα ξέχασαν ποτέ. Εκείνοι που εννοούν κάθε τους φράση και πιστεύουν πως την εννοείς κι εσύ! Γι’ αυτό πρέπει να προσέχεις πολύ στη χρήση τους. Γιατί απογοητεύουν πικρά και γεννούν προσδοκίες. Ανάλογες με το ποια λέξη από τις δύο θα φθάσει σ’ εκείνους και με ποιες άλλες λέξεις διάλεξες να τη συνοδεύσεις.
Γιατί υπάρχουν κάτι «για πάντα» και κάποια «ποτέ» που ξεδιψούν τις ανάγκες μιας ψυχής. Μιας ψυχής που το «για πάντα» το αναζητά, που πιστεύει πως το αξίζει και που έχει προσπαθήσει με κάθε τρόπο να μην πληγώσει και να μην πληγωθεί κι εκείνη «ποτέ». Η ψυχή θέλει μεγάλα πράγματα και θα τ’ αναζητά πάντα. Ακόμη κι αν δεν τα βρει ποτέ. Είμαστε επιπόλαιοι οι άνθρωποι αλλά εκείνη δε θα σταματήσει ποτέ να τα θεωρεί δυνατά ως ενδεχόμενα και να τ’ αποζητά. Ακόμη κι αν χρειαστεί να υπερβάλλει, βάζοντας και στα δικά σου χείλη αυτές τις δυο λέξεις.
Έχεις παρατηρήσει ότι οι πιο δύσκολες λέξεις είναι πάντα οι μικρότερες; Όσο πιο μικρή η λέξη, τόσο μεγαλύτερη δύναμη θα χρειαστείς για να την προφέρεις την κατάλληλη στιγμή. Πρόσεξες τη λέξη κλειδί; Την κατάλληλη στιγμή! Γιατί δεν είναι οι λέξεις άκυρες, είναι η στιγμή που τις ξεστομίζεις. Αν αυτό προσέξεις, το «ποτέ» και το «πάντα» θα κρατούν για πάντα! Και τα προβλήματα μας θα ‘ναι λιγότερα.
Επιμέλεια κειμένου Μαριάμ Πολυγένη: Ελευθερία Παπασάββα.
Συντάκτης: Μαριάμ Πολυγένη
