Σου έχουμε το κόλπο για να έχεις ψυχραιμία ακόμα κι αν επικρατεί χάος

Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από το να χάνεις την ψυχραιμία σου εύκολα και η αλήθεια είναι ότι η καθημερινότητα και οι ρυθμοί της ζωής μας είναι τέτοιοι που συχνά δε διευκολύνουν και εμάς τους ίδιους να είμαστε «ζεν». Πολύ θα θέλαμε κάποιοι και κάποιες να ήμασταν σε ένα σπιτάκι πάνω στη θάλασσα στις Μαλδίβες, να κάναμε γιόγκα και να εξερευνούσαμε τη φύση αλλά οι περισσότεροι απέχουμε μακριά από αυτό προς το παρόν (ποτέ μη λες ποτέ).

Και αφού για την ώρα δεν είμαστε στις εξωτικές Μαλδίβες – αν εσύ που το διαβάζεις βρίσκεσαι πράγματι σε εκείνο το παραμυθένιο μέρος δε χρειάζεται να συνεχίσεις την ανάγνωση – ας προσγειωθούμε στην πραγματικότητα και ας προσπαθήσουμε να την κάνουμε καλύτερη. Και πώς θα την κάνεις καλύτερη; Βρίσκοντας την ηρεμία μέσα σου. Και πώς θα βρεις την ηρεμία μέσα σου; Αυτό θέλει πολλή συζήτηση αλλά σε ένα πρώτο επίπεδο μπορούμε να πούμε ότι διατηρώντας μια καλή και ψύχραιμη στάση τη στιγμή που οι συνθήκες είναι για «αχ» και «βαχ» έχεις κάνει μια καλή αρχή. Οι κανόνες είναι οι εξής:

Κανόνας νο.1: Οι εξωτερικές συνθήκες πάντα θα δοκιμάζουν τα νεύρα σου

Οι εξωτερικές συνθήκες θα σε προκαλούν συνεχώς να χάνεις την ψυχραιμία σου. Είναι γεγονός. Γιατί; Γιατί δεν τις ελέγχεις εσύ. Δεν ορίζεις τον καιρό, δεν ελέγχεις πότε θα σου απαντήσει ο πελάτης, αν ο φίλος σου θα είναι στην ώρα του, αν ο Πρωθυπουργός της χώρας σου μπορεί να φερθεί καλύτερα κ.ο.κ. Αυτά και πολλά άλλα ακόμη – καλώς ή κακώς – είναι πέρα από τον έλεγχο τον δικό μου και τον δικό σου. Αποδέξου το μια ώρα αρχύτερα γιατί τη δικιά σου ζαχαρένια χαλάς.

Κανόνας νο.2: Οι εξωτερικές συνθήκες δεν έχουν τόση σημασία

Ναι οι εξωτερικές συνθήκες είναι αυτές που είναι, τι κάνεις όμως με τις εσωτερικές; Όπως είπαμε, δεν ελέγχουμε αν σήμερα θα βρέξει, ελέγχουμε όμως αν θα μας πειράξει ή όχι, αν θα πάρουμε ομπρέλα ή αν προτιμάμε να βραχούμε. Δεν ελέγχουμε αν ο φίλος μας αργήσει μισή ώρα, ελέγχουμε όμως αν θα του φωνάξουμε ή αν θα του πούμε με ήρεμο τρόπο ότι πρέπει να είναι συνεπής στην ώρα του. Ελέγχουμε κάθε ώρα και στιγμή της ημέρας την αντίδραση μας για τα πάντα. Σπουδαίο; Σπουδαίο. Απλώς χρειάζεται λίγο να κάτσεις να το συνειδητοποιήσεις.

Η σωτήρια λύση έχει ρίζες από πολύ παλιά και έχει ως εξής:  Προσπάθησε για μία μέρα, σήμερα, αύριο, όποτε εσύ το θελήσεις να μη χάσεις την ψυχραιμία σου ό,τι μα ό,τι και αν συμβεί. Μην παραπλανηθείς ότι διατηρώντας μια ψύχραιμη στάση παραγκωνίζεις αυτομάτως το πρόβλημα. Αν ξινίζεις στην ιδέα του να παραμείνεις ήρεμος, είναι επειδή έχεις μάθει όλα αυτά τα χρόνια να συσχετίζεις το εκάστοτε ερέθισμα (π.χ. «το αφεντικό μου έκανε το τάδε σήμερα») με την «ανάλογη» αντίδραση (π.χ. «είμαι έξω φρενών» και «τώρα θα δει τι θα πάθει»).Είναι καιρός να αρχίζεις να αποσυσχετίζεις. Δεν είναι εύκολο όμως είναι σημαντικό αν αναλογιστείς τις άπειρες φορές που στο μέλλον επρόκειτο να υπάρξουν γεγονότα που θα δοκιμάσουν την ψυχραιμία σου.

Αφού λοιπόν για μία ημέρα καταφέρεις να διατηρήσεις την ψυχραιμία σου, προσπάθησε να τη διατηρήσεις και την επόμενη. Και τη μεθεπόμενη. Και την επόμενη της μεθεπόμενης κ.ο.κ.  Το έθεσε και ο Επίκτητος ως εξής: «Αν δε θέλεις να είσαι θερμόαιμος, μην τρέφεις τη συνήθεια σου. Προσπαθήστε ως πρώτο βήμα να παραμείνετε ήρεμοι και να μετρήσετε τις μέρες που δεν έχετε θυμώσει. Ήμουν θυμωμένος κάθε μέρα, τώρα κάθε δεύτερη μέρα, μετά κάθε τρίτη ή τέταρτη. . . αν τα καταφέρεις μέχρι και 30 μέρες, δόξα τω Θεώ! Γιατί η συνήθεια πρώτα εξασθενεί και μετά εξαφανίζεται. Όταν μπορείτε να πείτε «δεν έχασα την ψυχραιμία μου σήμερα, ούτε την επόμενη μέρα, ούτε για τρεις ή τέσσερις μήνες, αλλά κράτησα την ψυχραιμία μου υπό την πρόκληση», θα ξέρετε ότι είστε σε καλύτερη υγεία.

Ο διάσημος κωμικός Jerry Seinfeld έδωσε μια σημαντική συμβουλή προς έναν νέο ανερχόμενο κωμικό ως προς τη δημιουργία υλικού. Του είπε να κρατήσει ένα ημερολόγιο και κάθε μέρα που θα γράφει από ένα αστείο θα βάζει από ένα X. Πολύ σύντομα, θα δημιουργηθεί μια αλυσίδα και η δουλειά του θα είναι να μην τη σπάσει (“don’t break the chain”).

Έτσι και εσύ, αν καταφέρεις τις πρώτες μέρες να διατηρήσεις την ψυχραιμία σου, προσπάθησε να συνεχίσεις και να «μη σπας την αλυσίδα». Αν μια ημέρα τη σπάσεις, δεν πειράζει, συνέχισε ξανά την επόμενη. Η διατήρηση μιας ήρεμης στάσης είναι κάτι που μαθαίνεται και κατακτάται. Και όσο μαθαίνεις να την έχεις, τόσο θα θέλεις να τη διατηρήσεις μέχρι που η συνήθεια του να γίνεσαι έξω φρενών θα εξασθενίσει, και ύστερα θα εξαφανιστεί.

Το να μπορείς να είσαι ζεν στη σημερινή μας εποχή είναι μία μεγάλη πρόκληση, πράγματι. Είναι καιρός όμως να αρχίζεις να αγαπάς τις προκλήσεις, δε νομίζεις;