Προσοχή. Προσοχή. Το τελευταίο διάστημα λίγο-πολύ όλοι έχετε προσέξει την αλλαγή στα πακέτα των τσιγάρων και στις συσκευασίες καπνού. Εικόνες με μωρά που κλαίνε, μαύρα πνευμόνια, ασθενείς σε άσχημη κατάσταση κι όλα αυτά συνοδευόμενα από προτάσεις όπως: «το κάπνισμα καταστρέφει τους πνεύμονες», «το κάπνισμα προκαλεί στένωση και απόφραξη των αρτηριών», «το κάπνισμα προκαλεί 9 στους 10 καρκίνους του πνεύμονα». Ναι, είναι αλήθεια όλα αυτά που αναγράφονται. Ορισμένα παραδείγματα ίσως να είναι τραγικά κι ακραία, αλλά τα περισσότερα ισχύουν.
Όμως, αντί να το πάρουμε επιτέλους απόφαση, να παραδεχθούμε ότι μας κάνει κακό γνωρίζοντας πως βλάπτει την υγεία μας, συνεχίζουμε απτόητοι να προμηθευόμαστε και να καταναλώνουμε την αγαπημένη μας μάρκα. Άτιμες αυτές οι διαφημίσεις των 90’s που μας στοιχειώνουν. Ψιλόλιγνη σικάτη γυναίκα να κρατά στο χέρι της ένα slim τσιγάρο και να καπνίζει με στιλ, αρρενωπός άνδρας με ματιά που σκοτώνει να ανάβει το μαρλμποράκι/καμελάκι του. Ακόμη και τσίχλες για παιδιά σε συσκευασία πακέτου τσιγάρων για μελλοντικούς καταναλωτές είχαν σκαρφιστεί οι δαιμόνιοι διαφημιστές. Μια ωραιότατη πλύση εγκεφάλου για όλες τις ηλικίες.
Αρκετά με το παρελθόν. Άντε, τότε πες δεν είχε καταλάβει ο κόσμος την κρισιμότητα της κατάστασης. Πάμε πάλι στο σήμερα που υποτίθεται πως γνωρίζουμε. Σταματήσαμε να καπνίζουμε βλέποντας πάνω στα πακέτα πώς θα καταντήσουν τα πνευμόνια μας; Όχι, απλά αγοράζουμε ταμπακιέρες και θήκες προκειμένου να κρύψουμε τις αποκρουστικές φωτογραφίες και συνεχίζουμε το συστηματικό κάπνισμα. Απολαμβάνουμε την κάθε ρουφηξιά του τσιγάρου δίχως ενοχές, όπου σταθούμε κι όπου βρεθούμε.
Τώρα θα μου πες, είναι δικαίωμα του καθενός να καπνίζει στο χώρο του, στο σπίτι του, στο αυτοκίνητό του, στη βόλτα του. Κατανοητό και σεβαστό. Τι γίνεται όμως στις καφετέριες, στα εστιατόρια, στα μπαρ και γενικά στους δημόσιους χώρους; Στη χώρα μας επιτρέπεται ακόμη ή μάλλον δεν απαγορεύεται, μιας και τα μέτρα κατά του καπνίσματος έμειναν μόνο στα χαρτιά και δεν περάστηκαν (ή έστω ξεχάστηκαν με τον καιρό). Ξέμειναν μόνο οι ταμπέλες «απαγορεύεται αυστηρά το κάπνισμα» δίπλα απ’ τα τασάκια.
Σε μια μικρή έρευνα -of the record- το μεγαλύτερο ποσοστό των μη καπνιστών τάσσετε υπέρ της απαγόρευσης ενώ οι φανατικοί καπνιστές βολεύονται με τη συγκεκριμένη κατάσταση αποφεύγοντας να πάρουν θέση. Όσοι δεν καπνίζουν, δυστυχώς είναι υποχρεωμένοι να μας ανέχονται σε κάθε τους έξοδο σε κλειστούς χώρους. Όσο καλός κι αν είναι ο εξαερισμός ενός καταστήματος, η κάπνα κι η δυσοσμία του τσιγάρου ποτίζει τα ρούχα με αποτέλεσμα να μυρίζουν ακόμη και τα εσώρουχά μας.
Ως καπνιστής σκέφτηκες ποτέ πόσο δυσάρεστο είναι όλο αυτό για τους φίλους σου που δεν καπνίζουν; Εδώ δεν ταιριάζει η ατάκα: «αγάπα τον φίλο σου με τα ελαττώματά του» γιατί είναι μια κακή συνήθεια που όντως τους ενοχλεί. Τι γίνεται σε μια σχέση όταν ο ένας είναι καπνιστής ενώ ο άλλος όχι; Κάνει υποχωρήσεις ο δεύτερος; Συμβιβάζεται; Ή υπάρχουν τσακωμοί και γκρίνιες;
Πολλοί σαν λύση το ρίξανε στο ηλεκτρονικό τσιγάρο ενώ συνεχίζουν να αγοράζουν πακέτα εν αγνοία των αγαπημένων τους. Βέβαια, το να καπνίζουν στα κρυφά δεν είναι λύση, αλλά γλύτωσαν για λίγο τις συγκρούσεις με το ταίρι τους. Υπάρχουν περιπτώσεις ζευγαριών που έφτασαν ακόμη και στο χωρισμό εξαιτίας αυτής της «κακής συνήθειας». Ενδεχόμενες σχέσεις και φλερτ που έμειναν στα πρώτα ραντεβού λόγω του τσιγάρου.
Μήπως είμαστε προβληματικοί όσοι συνεχίζουμε να καπνίζουμε; Χάνουμε ευκαιρίες, στιγμές ευτυχίας, ανθρώπους και πάλι το βάζουμε στο στόμα μας και το αποζητάμε. Τόσα και τόσα παραδείγματα έχουμε και μυαλό δε βάζουμε. «Κάποια στιγμή στο μέλλον θα το κόψω», λέμε αλλά δεν το πιστεύουμε απόλυτα, παραμυθιαζόμαστε.
Έπειτα ξεστομίζουμε με αφέλεια φράσεις όπως: «Καφές ή ποτό με φίλους χωρίς τσιγάρο αντέχεται;» Πριν προλάβεις να πεις όχι, θα σε διαβεβαιώσω πως με προσπάθεια και θέληση συνηθίζεται. Όπως δε σου επιβάλει κανένας να το κόψεις παρά τη θέλησή σου έτσι κι εσύ μην επιβάλεις στους γύρω σου να αναπνέουν τον καπνό που φυσάς και ξεφυσάς.
Αν έπρεπε να μιλήσω εκ μέρους των καπνιστών, θα σιωπούσα. Προς το παρόν σβήνω τη γόπα στο τασάκι, τσαλακώνω το πακέτο και βάζω τον αναπτήρα στο συρτάρι.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη