«Ας με κερατώσει, αρκεί να μην το μάθω»

Εμπιστοσύνη. Μεγάλη λέξη. Δύσκολα κερδίζεται και χάνεται στο κλάσμα της υποψίας του δευτερολέπτου. Κάθε ερέθισμα που σου θυμίζει μια ανάξια εμπιστοσύνης συμπεριφορά που κρύφτηκε μέσα στις σκιές του παρελθόντος έρχεται και σφυροκοπάει ανελέητα το νέο οικοδόμημα. Κι εσύ καλείσαι να ψάξεις, να μάθεις, να κρίνεις, και στο τέλος να επιλέξεις αν θα πρέπει να εμπιστευτείς κάποιον ή όχι.

Μια αέναη διαδικασία που σε φθείρει, σε κουράζει, σε απογοητεύει και σε κάνει να αναρωτιέσαι αν αξίζει όλος αυτός ο κόπος. Αν –λέμε, αν– η άγνοια εν τέλει είναι πιο σημαντική απ’ την αλήθεια, ιδίως όταν είσαι ικανός να μεταφράσεις τη δεύτερη με έναν και μόνο τρόπο∙ έναν τρόπο καταστροφικό.

Όταν, τελικά, καταφέρεις και βρεις τον άνθρωπο που θα εμπιστευτείς κι αρχίζεις να ελπίζεις ότι το μαρτύριό σου ίσως και να τελείωσε, αξίζει να αφήσεις την αλήθεια να καταστρέψει μια σχέση που σήμανε το τέλος της πιο ψυχοφθόρας διαδικασίας; Μήπως η επιλογή της άγνοιας είναι πιο σοφή επιλογή για ‘σένα; Αν έφταναν τα πράγματα σε ‘κείνο το σημείο που θα μπορούσες να διαλέξεις, θα προτιμούσες αν αυτός ο τόσο σημαντικός για ‘σένα άνθρωπος σε είχε προδώσει με κάποιον άλλο, να μην το μάθεις ποτέ ή θα κοίταγες κατάματα την αλήθεια;

Όλες οι απαντήσεις είναι σωστές κι όλες είναι λάθος. Όσο μικρό κι αν κόψεις ένα κομμάτι, θα ‘χει πάντα δύο πλευρές. Πριν καταλήξεις να πάρεις την απόφαση, πρέπει να ζυγίσεις την καθεμία και να αναλογιστείς τι συνέπειες θα φέρει. Αν δεν αντέχεις το βάρος τους, τότε καλύτερα να μη διαλέξεις να το σηκώσεις. Η υποψία είναι καλύτερο ενδεχόμενο συγκριτικά με τη βεβαιότητα, οπότε –όσο παράδοξο κι αν ακούγεται σε πρώτο χρόνο– ίσως η πιο σοφή απόφαση που μπορείς να πάρεις είναι το «ας με κερατώσει, αρκεί να μην το μάθω ποτέ».

Η ανάγνωση της τελευταίας φράσης ακαριαία φέρνει αντίδραση, ίσως κι οργή. Θαρρείς ότι βγαίνει απ’ το στόμα ενός ατόμου γεμάτου ηττοπάθεια κι ανασφάλεια. Όλοι θέλουμε την αλήθεια και την ζητάμε. Όσοι διαλέγουν την άγνοια είναι, λέμε, κορόιδα από επιλογή.

Μόνο που όταν έρθει η αλήθεια, καταρρέεις και δεν μπορείς να την δεχτείς. Θα σπάσεις και μετά πρέπει να μαζέψεις τα κομμάτια σου. Αφού το κάνεις, πρέπει να δεις τη νέα πραγματικότητα και να προσαρμοστείς σε αυτή αλλά πλέον μέσα σε μία πιο σκληρή και σκοτεινή εκδοχή σου.

Πώς αυτό είναι καλύτερο απ’ την άγνοια; Ιδιαίτερα όταν έχεις μόνο μία μετάφραση για την απιστία κι αυτή σημαίνει «τέλος». Ένα φινάλε που δε σε κάνει πιο χαρούμενο αλλά πιο δυστυχισμένο. Πώς, λοιπόν, αυτό μοιάζει πιο λογικό απ’ το άλλο;

Είναι ίσως η αίσθηση ασφάλειας που νιώθεις όταν έχεις κάτι δεδομένο και σε κάνει να μιλάς πιο εύκολα, πιο άνετα για το τέλος. Πολύ απλά γιατί πιστεύεις ότι αυτό είναι τόσο μακριά σου που δε θα φτάσει να σε αγγίξει. Από τέτοια απόσταση μπορείς να ορθώσεις το ανάστημα του εγωισμού σου ψηλά και να μοιράζεις εύκολα λόγια και λύσεις.

Μέχρι βέβαια να ‘ρθει η στιγμή που τελικά σε αγγίζει και βρίσκεσαι υπόλογος των δικών σου κηρυγμάτων. Εκείνα στα οποία ήσουν αδιάλλακτος. Απλά τα διέγραφες όλα κι έριχνες μαύρη πέτρα. Έλα που τώρα αυτά πρέπει να γίνουν πράξη και θα σου στερήσουν όλα εκείνα που έχεις και, πιθανόν, αγαπάς. Ανεξάρτητα με το αν το λάθος είναι δικό σου ή όχι, εσύ καλείσαι να πάρεις την τελική και πιο σημαντική απόφαση. Κι έχεις δεσμευτεί σε αυτή, απλά επειδή δεν ήθελες να ‘σαι κορόιδο.

Κι εκεί γεννιέται η εμπειρία σου κι η αντίληψη ότι πολλές φορές η άγνοια είναι πιο σημαντική απ’ ό,τι η αλήθεια. Αν αυτή είναι ικανή να σου επιτρέψει να ‘χεις την ηρεμία και την ασφάλεια που ποτέ δεν μπόρεσες να κρατήσεις. Ακόμα και με κόστος να γίνεις το κορόιδο που μέχρι χθες σου έμοιαζε αδιανόητο. «Καλύτερα να μην ξέρω» είναι η φράση, αλλά πίσω από αυτή κρύβεται το «Καλύτερα να κρατήσω την ηρεμία και την ευτυχία μου».

Αυτό είναι το διακύβευμα που κρύβεται πίσω απ’ όλα αυτά. Η ηρεμία. Που εύκολα την λες και την φαντάζεσαι αλλά μέσα στα πολλά χρόνια της ζωής σου ελάχιστες στιγμές την βρίσκεις. Κι όταν εκτιμήσεις την αξία της, είσαι ικανός να θυσιάσεις ένα μέρος της αξιοπρέπειάς σου για να την διατηρήσεις.

Δεν είναι ούτε ανασφάλεια ούτε ηττοπάθεια. Είναι η γνώση κι η εμπειρία.  Ότι μπροστά στην αλήθεια θα πρέπει να αντιδράσεις με έναν τρόπο που θα σου στερήσει κάτι πολύ σημαντικότερο. Όποτε κλείνεις τα μάτια στο δίλημμα κι επιλέγεις μια ουδέτερη οδό∙ την άγνοια. Πώς μπορείς να κατηγορήσεις τον εαυτό σου για κάτι που δε γνώριζε; Ακόμα κι αν αυτό έγινε από καθαρά δική σου επιλογή.

Στην τελική, δεν το έμαθες και το συγχώρεσες, απλά έκλεισες τα μάτια κι είπες: «Αν γίνει, καλύτερα ας μην το μάθω ποτέ».