Γυναίκεια αυτοάμυνα· δύναμη του καθόλου αδύναμου φύλου

Άνδρας ή γυναίκα; Η απάντηση είναι ξεκάθαρα τυχαία. Δε θα μπορούσε να είναι διαφορετική άλλωστε καθώς κανένας από εμάς δεν επέλεξε τι θα γεννηθεί. Απλά άνοιξε τα μάτια του σ’ αυτόν τοn κόσμο αφήνοντας το DNA να κάνει τη δική του δουλειά. Δυνατό ή αδύναμο φύλο; Ακόμα μια λάθος ερώτηση. Κάθε ένα έχει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα που το ολοκληρώνουν. Ίσως κάποια να είναι δυσνόητα από την άλλη μεριά, αλλά αυτό έχει να κάνει συνήθως με το ότι σπάνια κάποιος ενδιαφέρεται να ακούσει και να κατανοήσει κάτι που λειτουργεί έξω από τις εργοστασιακές του ρυθμίσεις.

Αν θα μπορούσε να ευσταθεί κάπως ο όρος αδύναμο φύλο, θα ήταν επειδή περιέγραφε μόνο μια συγκεκριμένη κατάσταση. Η απόδοση των λέξεων ως δυνατό κι αδύναμο μεταφράζεται από τους περισσότερους απλοϊκά και κατατάσσει τα άτομα σε μια από τις δύο κατηγορίες ανάλογα με τα σωματικά τους προσόντα. Υπό αυτήν και μόνο τη μετάφραση το γυναικείο φύλο -συνήθως- λόγω της σωματικής δομής και διάπλασής του, μειονεκτεί έναντι του αντρικού. Η μυϊκή κατασκευή των ανδρών είναι τέτοια που τους κάνει να υπερτερούν σε φυσική δύναμη. Σε μια σύγχρονη κοινωνία κάτι τέτοιο δε θα μπορούσε να αποτελέσει πρόβλημα, όμως κάθε κοινωνία διατηρεί κάποιες ομάδες που σκέφτονται και δρουν έξω από τους κανόνες της. Επιβιώνουν στο περιθώριο κι ενεργούν σύμφωνα με τη λογική του ισχυρότερου-δυνατότερου.

Αυτό αυτόματα δημιουργεί μια αίσθηση ανασφάλειας, όταν στο χώρο υπάρχουν άτομα που εκμηδενίζουν τους λογικούς κανόνες και θεωρούν ότι η δύναμη είναι ένα προσόν που μπορούν να χρησιμοποιήσουν ως όπλο για να πάρουν αυτό που θέλουν, τις περισσότερες φορές με απειλή ή ακόμη κι άσκηση βίας. Κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος για το ποιον έχει απέναντί του ή τι είναι ικανός να κάνει. Είναι αδύνατο να ελέγχεις πάντα το χώρο και τους ανθρώπους που υπάρχουν μέσα σ’ αυτόν. Ούτε είναι πάντα εφικτό να διαλέγεις τις συνθήκες μέσα στις οποίες θα βρεθείς. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να φροντίσεις να είσαι όσο το δυνατόν πιο έτοιμος για να αντιμετωπίσεις κάθε πιθανή κατάσταση.

Δυστυχώς οι γυναίκες έρχονται πιο συχνά αντιμέτωπες με δυσχερείς καταστάσεις μέσα στις οποίες δέχονται    απρεπή σχόλια και χειρονομίες που αφήνουν να εννοηθεί κάτι άσχημο. Μη γνωρίζοντας τις προθέσεις αυτών που τα εκφέρουν. Μπορεί να είναι μόνο λόγια, μπορεί και όχι. Θα το μάθουν μόνο όταν καταφέρουν ν’ απομακρυνθούν από το χώρο. Κάποιες φορές όμως τα λόγια γίνονται πράξεις και καταλήγουν παράγωγα σωματικής ή και σεξουαλικής βίας. Από μια ληστεία κι έναν ξυλοδαρμό έως και το βιασμό. Σε μερικές άλλες περιπτώσεις θύματα ενδοοικογενειακής βίας, από συγγενείς ή από ανθρώπους που κάποτε πίστεψαν κι αγάπησαν.

Σε μια σύγχρονη κοινωνία που αγαπάει και σέβεται την γυναικεία υπόσταση, η βία θα ήταν αδιανόητο να υπάρξει. Ωστόσο δυστυχώς δε ζούμε σε μια τέτοια κοινωνία. Κάποιοι πάντα θα βλέπουν κάποιους άλλους σαν θύματα και θα τους ορίζουν ανάλογα τη σωματική τους διάπλαση ως δυνατούς ή αδύναμους στόχους. Η λύση δεν έχει να κάνει με το αν θα αλλάξουν οι άλλοι και σταματήσουν να δρουν κατά αυτόν τον τρόπο. Αυτό είναι μια λογική μεν, άκρως ουτοπική ωστόσο, απαίτηση.

Πρέπει κάθε μία να πάρει την κατάσταση στα χέρια της. Δεν υπάρχει λόγος ούτε να φοβάται ούτε να αγωνιά κάθε φορά που βρίσκεται αντιμέτωπη με μια άγνωστη, φαινομενικά επικίνδυνη κατάσταση. Ούτε έχει ανάγκη από σωτήρες. Κάθε πρόβλημα πρέπει να αντιμετωπίζεται με λύση κι όχι φυγή. Και η λύση ακούει στη λέξη αυτοάμυνα.

Το πρόβλημα της δύναμης απασχόλησε εδώ και χιλιάδες χρόνια πολλούς πολιτισμούς, οι οποίοι για να καταφέρουν να αντιμετωπίσουν πιο δυνατούς και σκληρούς αντιπάλους ανέπτυξαν ποικίλες τεχνικές, δημιουργώντας έτσι διάφορες πολεμικές τέχνες. Σήμερα λοιπόν υπάρχουν δεκάδες στιλ αυτοάμυνας κι άλλα τόσα πολεμικών τεχνών, που μπορούν να προσφέρουν λύση στο πρόβλημα. Αρκετές από αυτές είναι σχεδιασμένες καθαρά για τους σωματικά πιο αδύναμους και μπορούν να εκμηδενίσουν επιθέσεις από μεγαλύτερους και ισχυρότερους αντιπάλους. Το μόνο που χρειάζεται είναι χρόνος κι εξάσκηση για την εκμάθηση και την ανάπτυξη των σωστών τεχνικών. Τεχνικές που μπορούν να σταθούν σωτηρίες για τη σωματική ακεραιότητα ή ακόμα και τη ζωή μιας γυναίκας.

Επιπλέον η ψυχολογία κι η αυτοπεποίθηση που κερδίζει μπορεί να σταθούν ως αποτρεπτικός παράγοντας για τον επιτιθέμενο. Κάθε δράστης πριν επιλέξει το θύμα του, φροντίζει να ελέγξει τη στάση του σώματος και το πόσο φοβισμένο δείχνει. Θα αποφύγει να επιλέξει άτομα που φαίνονται έτοιμα να αμυνθούν και δε δείχνουν να αγχώνονται στην παρούσα κατάσταση.

Κι αυτά είναι το ένα σκέλος των θετικών που μπορεί να αποκομίσει κάποια από την γνώση αυτοάμυνας. Υπάρχουν κι άλλα παράπλευρα οφέλη. Η συστηματική προπόνηση δημιουργεί μια καλύτερη και πιο αθλητική ζωή, που έχει θετικό πρόσημο τόσο στην εξωτερική εμφάνιση όσο και στην ίδια την υγεία. Και φυσικά έναν νέο κοινωνικό κύκλο που θα προσφέρει νέες γνωριμίες και πολύ πιθανόν και νέες φιλίες.

Μερικές δεκαετίες πίσω, ήταν αρκετά πιο δύσκολο για το γυναικείο φύλο να αποκτήσει πρόσβαση στη γνώση της αυτοάμυνας. Ο λόγος ήταν μια πατριαρχική κοινωνία στην οποία ο άντρας ήταν ο προστάτης της γυναίκας και ως εκ τούτου δεν υπήρχε λόγος για ‘κείνη να μάθει να προστατεύει τον εαυτό της. Ευτυχώς οι εποχές αλλάζουν και αντιλήψεις σαν κι αυτές τείνουν να εκλείψουν.

Σίγουρα δεν θα είναι εύκολο, ούτε θα γίνει από την μια στιγμή στην άλλη. Θα χρειαστεί να επενδυθεί χρόνος και προσπάθεια, όμως το αποτέλεσμα θα δικαιώσει. Κάθε γυναίκα είναι ικανή να πάρει τα πράγματα στα χέρια της και να ορίσει αυτή τις καταστάσεις. Σε μια κοινωνία που ο αδύναμος είναι το θύμα, η αυτοάμυνα είναι μεταβλητή που ανατρέπει την εξίσωση.