Ό,τι έχει αρχή, έχει και τέλος. Αυτό είναι που κάνει και τη ζωή μας τόσο γλυκιά, τόσο ενδιαφέρουσα και τόσο καταθλιπτική. Αυτή η αίσθηση ότι κάθε στιγμή που περνάει μας οδηγεί πιο κοντά σε ένα τέλος. Κάθε πράξη που γίνεται δεν αναιρείται, οδηγώντας μας στην επόμενη. Αντίθετα με αρκετά άλλα, ο χρόνος που διαθέτουμε μπορεί να ‘ναι ελάχιστος ή αρκετός, σίγουρα όμως όχι απεριόριστος. Τουλάχιστον, όχι ακόμα.
Υπάρχουν συγκεκριμένα λεπτά που μας αναλογούν, άγνωστο πόσα. Όλα, όμως, έχουν μια μοναδικότητα. Φανταστείτε ότι ο χρόνος μας είναι ένα βιβλίο. Κάθε δευτερόλεπτο ένα γράμμα, κάθε λεπτό μία λέξη, κάθε μήνας μία παράγραφος και κάθε χρόνος ένα κεφάλαιο. Ό,τι κι αν διαλέξουμε να κάνουμε, αφήνει ένα γράμμα σε αυτό το βιβλίο. Μόνο που δεν έχουμε τη δυνατότητα να γυρίσουμε πίσω και να αλλάξουμε τις προτάσεις που δε μας άρεσαν. Ούτε μπορούμε να αλλάξουμε κάποιες λέξεις, επειδή επαναλαμβάνονται κάνοντας την ιστορία μας να φαίνεται κουραστική ή βαρετή. Όλα έχουν αρχή, μέση και τέλος, κι άπαξ και συμβούν, χαράζονται με ανεξίτηλα γράμματα στις σελίδες που μας αναλογούν.
Το αν θα γίνουμε best seller ή ακόμα μια βαρετή έκδοση είναι αποτέλεσμα του κατά πόσο αντιληφθήκαμε τη μοναδικότητα της στιγμής και της φερθήκαμε με τον ανάλογο τρόπο.
Η μοναδικότητα της στιγμής, αυτό είναι το μόνο που έχει σημασία στη ζωή. Εκεί χάνουμε όλοι μας το παιχνίδι. Δεν είμαστε σε όλες εκεί, όχι ουσιαστικά. Σωματικά ίσως παρόντες, πνευματικά, όμως, απουσιάζουμε στην πλειοψηφία τους. Τις αγνοούμε και τις υποτιμάμε. Μάλλον πιστεύουμε ότι είναι δεδομένες και θα ξανάρθουν. Την επόμενη φορά θα ‘χουμε περισσότερο χρόνο κι όρεξη να αφιερώσουμε σε αυτές. Στην παρούσα φάση, όμως, αυτό είναι αδύνατο.
Καθεμία, όμως, έχει αρχή, μέση και τέλος. Όσο κι αν μοιάζει ίδια ή πανομοιότυπη με κάποια που πέρασε ή υπολογίζουμε ότι θα ‘ρθει, πάντα έχει ένα μικρό στοιχείο, μια μικρή λεπτομέρεια που την κάνει να διαφέρει. Η ψευδαίσθηση της ομοιότητας προκύπτει απ’ το γεγονός ότι ζήσαμε μια περίληψή της κι όχι τη στιγμή αυτή καθ’ εαυτή. Οπότε είναι λογικό μέσα σε μια γενίκευση να απλουστεύουμε την ίδια και τη σημασία της και να τη βάζουμε στο κουτάκι του «δεν πειράζει, την επόμενη φορά που θα ξανάρθει».
Κι αυτό είναι το μεγαλύτερό μας λάθος. Αρχικά, δε θα υπάρξει επόμενη φορά. Μπορεί οι συγκυρίες, το μέρος, οι άνθρωποι, τα σκηνικά να ‘ναι ίδια, τα ερεθίσματα όμως που δεχόμαστε και μεταδίδουμε δε θα ‘ναι. Το συναίσθημα πάντα αλλάζει, είτε από τη μεριά μας είτε απ’ την απέναντι. Κι επειδή κάθε συναίσθημα γεννάει μια αντίδραση –η οποία με τη σειρά της πυροδοτεί νέα συναισθήματα κι αντιδράσεις, δημιουργώντας μια μεγάλη αλυσίδα γεγονότων– είναι αδύνατο κι αφελές να πιστεύουμε ότι μπορούμε να επαναλάβουμε ξανά αυτούσια μια τέτοια διαδικασία.
Το πιο τετριμμένο σχόλιο που θα ακούσεις είναι «ζήσε τη στιγμή» Ακούγεται κλισέ και συνάμα αρκετά εύκολο, μα στην πραγματικότητα είναι εξαιρετικά δύσκολο. Το να ζήσεις κάθε στιγμή είναι μια μάχη που πρέπει να δώσεις και να κερδίσεις. Χωρίς διάλειμμα, χωρίς ξεκούραση, θα ‘ρθει να σε βρει η επόμενη κι ύστερα από αυτή κάποια άλλη. Όσο τρέχει ο χρόνος σου δε θα ξεκουραστείς ποτέ, θα πρέπει να βρίσκεσαι παρών και να μάχεσαι για καθεμία ξεχωριστά. Η ζωή θα κυλά ακόπιαστα μοναχά αν επιλέξεις να παραιτηθείς κι αφήσεις τις στιγμές να περάσουν αδιαφορώντας. Μα εκεί το βιβλίο σου θα καταλήξει μια βαρετή κι αδιάφορη νουβέλα, ίδια με δεκάδες άλλες που διάβασες και βαρέθηκες απ’ τις πρώτες κιόλας σελίδες.
Αν, όμως, αδράξεις τη στιγμή και τολμήσεις, αν δε φοβηθείς και βγεις μπροστά, αν δεν κουραστείς και συνεχίσεις να παλεύεις, τότε ίσως γίνεις μια εξαιρετική ιστορία, ένα σπουδαίο βιβλίο σαν εκείνα που διάβασες κι είπες: «Ναι, κι εγώ έτσι θέλω να ζήσω αυτή μου τη ζωή».
Τόλμησε, πάλεψε, βγες μπροστά και ζήσε. Όλα κι όλοι έχουν αρχή και τέλος. Εμείς στεκόμαστε κατά μήκος της διαδρομής και χρωματίζουμε την πορεία αφήνοντας το δικό μας στίγμα.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη