Το πρόβλημά μας η αδράνειά μας

Βλέπεις ανθρώπους γύρω σου που είναι σαν να ‘χουν παραιτηθεί απ’ την ίδια τους τη ζωή. Αρνούνται να κάνουν οτιδήποτε και ζούνε μια ρουτίνα που η κάθε επόμενη μέρα δε διαφέρει σε τίποτα απ’ την προηγούμενη. Λες κι έχουν αποφασίσει να βάλουν τιμωρία τον ίδιο τους τον εαυτό, μόνο που την απολαμβάνουν τόσο εμμονικά, που αν τύχει και τους πεις να αλλάξουν κάτι, να γίνουν πιο δραστήριοι και τολμηροί, τότε σκοτεινιάζουν κι επιτίθενται με ανελέητα κενά επιχειρήματα στη δική σου ύβρη.

Αποκαρδιωμένος από αυτήν την –αν μη τι άλλο παράξενη– εικόνα που βλέπεις, τους δίνεις βήμα προσπαθώντας να ακούσεις και να κατανοήσεις καλύτερα τον τρόπο σκέψης τους. Δε θα χρειαστεί να ανταλλάξεις πολλά λόγια για να εντοπίσεις μια συνεχή διαμαρτυρία για όσα συμβαίνουν στη ζωή τους. Κάποιος άλλος προήχθη στη δουλειά, λιγότερο ικανός από αυτούς, και βέβαια δεν ήταν η πρώτη φορά που συνέβη κάτι τέτοιο.

Μπαίνοντας πιο βαθιά στη συζήτηση διακρίνεις αυτήν την αδικία και σε άλλες πτυχές της καθημερινότητάς τους. Η αχαριστία, για παράδειγμα, των φίλων τους που δεν καταλαβαίνουν πόσο πιεσμένοι είναι και ζητάνε υπερβολικό χρόνο ή οι σχέσεις τους, που τον τελευταίο καιρό δεν είναι χαρούμενες και ζητάνε επίμονα περισσότερα. Όσο καλή διάθεση και να ‘χεις, ακόμα κι αν θες να πιστέψεις αυτά που ακούς, δεν μπορεί να μην παρατηρήσεις το ίδιο μοτίβο που σκεπάζει κάθε διαφορετική περίπτωση∙ ό,τι αυτοί δε φταίνε ποτέ.

Βέβαια, αυτό είναι το πρώτο κομμάτι του ψέματος, που καλύπτει τη δικιά τους αλήθεια, κι είναι εμφανές με κλειστά μάτια. Αν, σε δεύτερο χρόνο, ανοίξεις τα μάτια θα δεις ότι πρόκειται για ανθρώπους που δεν τολμάνε να κάνουνε τίποτα καινούργιο. Ζούνε βυθισμένοι μέσα στην καθημερινότητά τους και θα έλεγες εύκολα ότι την έχουν ερωτευτεί κιόλας. Μια ρουτίνα που έχει αναδιαμορφώσει την οπτική τους, κάνοντάς τους πρεσβευτές ενός πολύ ισχυρού δόγματος: εκείνου της τεμπελιάς.

Όσο κι αν νομίζεις ότι απέχεις από αυτόν τον χαρακτηρισμό, σίγουρα υπήρξαν μέρες που έπιασες τον εαυτό σου να φλερτάρει με τον τίτλο. Να βρίσκεσαι, ας πούμε, στη δουλειά και να αρνείσαι να κάνεις το οτιδήποτε. Σαν να ‘χεις χάσει κάθε κίνητρο κι απλά περιμένεις καρτερικά να τελειώσει η βάρδια για να φύγεις. Καμιά σχέση με τον παλιό εαυτό σου, που εκείνη την πρώτη μέρα που πάτησε μέσα σε εκείνον τον χώρο έδειχνε τόσο ενθουσιασμένος κι ορεξάτος. Τον έβλεπες κι έλεγες ότι είναι απλά θέμα χρόνου να πετύχει πολλά. Κάπου στην πορεία όλη αυτή η όρεξη πνίγηκε μέσα στην επαναληπτικότητα της ίδιας ρουτίνας. Οι νέες ιδέες κι οι πρωτοβουλίες χάθηκαν κι αυτές, ενώ η γκρίνια άρχισε να παίρνει τη θέση τους, κάνοντάς σε να θυμίζεις εκείνους που πριν λίγο καιρό προσπαθούσες μάταια να καταλάβεις κι αποκαλούσες μίζερους και τεμπέληδες.

Ακόμα και μέσα στη σχέση δεν αργεί πολύ να έρθει η αδράνεια. Μετά από λίγους μήνες αρχίζεις να χάνεις την όρεξη για νέες περιπέτειες και τρέλες, σαν εκείνες του πρώτου καιρού. Αφιερώνεις σταδιακά λιγότερο χρόνο και χώρο στον άλλον. Όχι απαραίτητα επειδή αυτός δεν υπάρχει, αλλά επειδή κάπου συμβιβάζεσαι και θεωρείς ότι και με το λιγότερο ο άλλος θα ‘ναι καλυμμένος. Έτσι φτάνεις να θεωρείς πολύ ακόμα και το λίγο. Μονό που κάπου ο άλλος καταλαβαίνει τι έχει συμβεί. Δεν είναι και δύσκολο, βέβαια. Αρκεί να κάνει μερικές συγκρίσεις της τωρινής σου εκδοχής με αυτήν του χθες. Κάπως έτσι αρχίζει κι εδώ η γκρίνια και τα προβλήματα, που σε τελική ανάλυση είναι όλα αποτέλεσμα της δικής σου αδράνειας κι επανάπαυσης.

Όσο λιγότερο χρόνο δίνεις, τόσο λιγότερο χρόνο παίρνεις. Όσο λιγότερη προσπάθεια βάζεις, τόσο μικρότερα αποτελέσματα γεύεσαι. Και δεν αργεί η ώρα που νιώθεις κι εσύ με τη σειρά σου αδικημένος. Σαν εκείνους που έβλεπες τον πρώτο καιρό, μόνο που τότε αγνοούσες το πόσο γρήγορα μπορείς να τους μοιάσεις. Πρέπει να παλέψεις με τη ρουτίνα σου. Είναι ο μεγαλύτερος σύμμαχος της τεμπελιάς κι ο νούμερο ένα εχθρός σου.

Αν της αφήσεις λίγο χώρο, αυτή θα τον βρει και θα τον εκμεταλλευτεί στο έπακρο. Σε παίρνει απ’ το χέρι και πριν το καταλάβεις σε οδηγεί σιγά-σιγά σε μια πιο τεμπέλικη εκδοχή σου. Κι αυτό δεν είναι τόσο αθώο όσο ακούγεται, γιατί έχει συνέπειες, που εν τέλει θα σου στοιχίσουν φίλους, σχέση και δουλειά.

Μάθε να μην αφήνεις καμιά κατάσταση, ακόμα κι αυτή που έχει τη μεγαλύτερη επαναληπτικότητα, να σε κρατήσει πολύ καιρό στάσιμο. Πάντα να τολμάς, να πρωτοτυπείς, να ψάχνεις λύσεις και να ‘σαι σίγουρος ότι δε θα βρεθεί χώρος για τη ρουτίνα για να μπει και να σε αλλάξει. Δε θα σε κάνει ίδιο με όλους εκείνους που ενώ μπορούν να τα ‘χουν όλα, ζούνε σαν κατά φαντασία θύματα.