Γιατί τα «μαύρα πρόβατα» της οικογένειας δυσκολεύουν τους γύρω τους

Το «μαύρο πρόβατο» είναι ένας όρος που ακούγεται συχνά και περιγράφει το μέλος της οικογένειας που αποφασίζει να σπάσει τον φαύλο κύκλο του τραύματος της οικογένειας. Αυτό που προσπαθούν να καταφέρουν αυτά τα άτομα είναι σπουδαίο, ωστόσο, το μοτίβο συμπεριφοράς που επιλέγουν να ακολουθήσουν μπορεί κάποιες φορές να καταλήγει επιβλαβές. Σε μια προσπάθεια να προστατεύσουν τους εαυτούς τους, αυτά τα άτομα ενδέχεται να πληγώσουν όχι μόνο τους άλλους, αλλά και τους ίδιους.

Αρχικά, αυτοί οι άνθρωποι ακολουθούν το ένστικτό τους, είναι εξαιρετικά διαισθητικοί και εμπιστεύονται τη δική τους κρίση. Δεν επηρεάζονται εύκολα από τους γύρω τους και είναι αυτοί που θα φέρουν αντίρρηση σε ό,τι δεν τους αρέσει. Αρνούνται να αποδεχτούν κάτι χωρίς να το εξετάσουν. Είναι θετικό να ξέρεις ποιος είσαι και τι θέλεις, χωρίς να σε ενδιαφέρει η γνώμη των άλλων. Όμως, χαρακτηρίζονται ως δύσκολοι ακριβώς επειδή δεν πηγαίνουν με τα νερά των άλλων, κάτι που σε μία στερεοτυπική ελληνική οικογένεια δεν είναι σύνηθες και ενδέχεται να προκαλεί δυσφορία.

Τα χαρακτηριστικά αυτών των ατόμων δείχνουν ότι έχουν έναν δικό τους τρόπο να αντιλαμβάνονται τον κόσμο. Για παράδειγμα, η επιτυχία για αυτούς σημαίνει να καταφέρουν να ζουν με τους δικούς τους όρους. Το να είναι ελεύθεροι να επιλέξουν αυτό που επιθυμούν και να κάνουν πράγματα που συμβαδίζουν με τις αξίες τους είναι το ζητούμενό τους. Το τι ορίζει η κοινωνία και ποιες είναι οι προσδοκίες της γι’ αυτούς, δεν τους αφορά ιδιαίτερα.

Παρατηρούν τα πάντα γύρω τους: τι μπορούν να κάνουν οι άλλοι, τι δεν μπορούν και τι προσποιούνται ότι δεν μπορούν. Μπορούν ακόμα και να καταλάβουν κάτι που δε λέγεται φωναχτά. Πιάνουν το συναίσθημα στον αέρα. Όσον αφορά τους εαυτούς τους, η χαλάρωση και ο ποιοτικός προσωπικός χρόνος είναι εξαιρετικά σημαντικά για αυτούς. Το να μπορείς να καθίσεις μόνος, να το απολαύσεις και να το νιώσεις γεμάτος, είναι πραγματικά υπέροχο. Αποτελεί βασική ανάγκη για όσους εργάζονται με τους εαυτούς τους και προσπαθούν να κατανοήσουν πρώτα τον εαυτό τους και έπειτα τον κόσμο γύρω τους.

Η αναζήτηση της αλήθειας αποτελεί για αυτούς βασικό χαρακτηριστικό. Κάνοντας δύσκολες ερωτήσεις στους γύρω τους, τους φέρνουν συχνά σε δύσκολη θέση. Είναι αυτοί που θα σε ρωτήσουν κάτι που αποφεύγεις να ρωτήσεις τον ίδιο σου τον εαυτό και πόσο μάλλον να απαντήσεις σε αυτό. Άβολο, ίσως, αλλά θέλουν να είναι αληθινοί. Μερικές φορές όμως, ξεπερνούν τα όρια και γίνονται ωμοί και προσβλητικοί, ρίχνοντας την αλήθεια στα μούτρα χωρίς να σκεφτούν πώς μπορεί να σε κάνουν να νιώσεις.

Εντούτοις, κάτι που δείχνει ότι υπάρχει ελπίδα για τον κόσμο να βελτιωθεί είναι ότι τα «μαύρα πρόβατα» απεχθάνονται τις ρηχές και επιφανειακές σχέσεις που κυριαρχούν στην κοινωνία μας. Είναι αξιέπαινο ότι υπάρχουν άνθρωποι που αναζητούν το αληθινό, το βαθύ, την άμεση και στενή σύνδεση με τους άλλους. Θέλουν να συνάπτουν σχέσεις με ανθρώπους που γνωρίζουν την έννοια της ενδοσκόπησης, της παρατήρησης και ανάλυσης της συνείδησης και των ψυχολογικών καταστάσεων τους. Αυτά τα άτομα, εξάλλου, χαρακτηρίζονται και οι ίδιοι ως ενδοσκοπικοί.

Από την άλλη πλευρά, λόγω της εμπειρίας τους ως «αόρατα παιδιά» και της παραμέλησης που έχουν βιώσει, η εμπάθεια έχει ριζώσει βαθιά μέσα τους. Και αυτό μπορεί να καταλήξει τοξικό, τόσο για τους ίδιους όσο και για τους γύρω τους. Η έντονη συναισθηματική εχθρότητα, κακία ή μίσος δεν ωφελεί κανέναν. Για να ξεπεραστούν αυτά τα συναισθήματα, απαιτείται σκληρή δουλειά και, ενδεχομένως, ψυχολογική υποστήριξη. Αυτό που πραγματικά επιθυμούν αυτοί οι άνθρωποι είναι να τους δουν οι γύρω τους, να γίνουν σημαντικοί και να ακουστούν οι φωνές τους. Τα παιδιά μέσα τους ουρλιάζουν αναζητώντας την προσοχή των άλλων. Ως ενήλικες, αυτό προσπαθούν να πετύχουν, αλλά το κάνουν με τον λάθος τρόπο, πληγώνοντας τους άλλους και τον εαυτό τους, προκειμένου να τραβήξουν την προσοχή για τους εντελώς λανθασμένους λόγους.

Αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι κακοί ούτε ιδιόρρυθμοι. Είναι η αλλαγή που χρειάζεται η κοινωνία μας. Είναι εκείνοι που προσπαθούν να αλλάξουν τον κόσμο, ξεκινώντας από τους ίδιους. Κρατούν τη δική τους οπτική και πηγαίνουν σταθερά κόντρα στο κατεστημένο. Η σοφία που κατέχουν προέρχεται από την προσπάθειά τους να θεραπεύσουν τα τραύματα τους. Γι’ αυτό και μπορούν να βοηθήσουν ανθρώπους που έχουν ζήσει παρόμοιες εμπειρίες. Αν κοιτάξουμε καλύτερα και βαθύτερα, θα καταλάβουμε ότι είναι απλώς παιδιά που τους φίμωσαν, τους άφησαν να πιστεύουν ότι είναι αόρατα και ασήμαντα. Κανένα παιδί δεν πρέπει να νιώθει έτσι. Ό,τι βιώνει ένα παιδί κατά τα τρυφερά του χρόνια, είναι και αυτό που προσπαθεί με κόπο να διορθώσει ως ενήλικας.