101.
Κι αν μου ζητήσεις να σου αριθμήσω αυτές που ξέρω, ζήτημα να ονοματίσω δέκα.
101 είναι ο αριθμός των ψυχικών ασθενειών από τις οποίες μπορεί να νοσήσει ένα άτομο, σύμφωνα με τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας.
Αν βέβαια κάτσουμε και το συγκρίνουμε με ασθένειες που απασχολούν σωματικά τον άνθρωπο, τότε σίγουρα ο αριθμός θα μας φανεί αστείος.
Όταν όμως διάβασα το εν λόγω νούμερο και έτρεξαν τα μάτια μου λίγο στα ονόματά τους συνειδητοποίησα μια τρομακτική αλήθεια.
Η ψυχή μας, αυτό το ακαθόριστο και τρομακτικό πράγμα που δεν έχει καταφέρει ακόμα να οριστεί, μπορεί να νοσήσει από 101 διαφορετικές παθήσεις, οι οποίες στο μεγαλύτερο ποσοστό τους, προέρχονται από τον ίδιο μας τον εαυτό.
Φοβίες και μανίες που με τον καιρό αποτυπώνονται στην προσωπικότητα και τον χαρακτήρα μας ανάλογα με τα βιώματά μας και μας καθιστούν ψυχικά μη υγιείς.
Μια τραυματική εμπειρία σε παιδική ηλικία, ένας βίαιος χωρισμός, ένας αναπάντεχος θάνατος, ακόμα και μια φαρμακευτική αγωγή μπορεί να βλάψουν ανεπανόρθωτα το μυαλό και τη συναισθηματική νοημοσύνη μας.
Μάλιστα έρευνες υπολογίζουν πως το 42% των ψυχικών νοσημάτων δεν αναγνωρίζονται ποτέ στον παθών και ζει με αυτά όλη του τη ζωή, ιδίως όταν εμφανίζονται σε ελεγχόμενη και ήπια μορφή.
Εγώ από την άλλη, πάντα έβρισκα οξύμωρα γοητευτικούς αυτούς τους ανθρώπους, με μια ακόρεστη περιέργεια για το τι μπορεί να κρύβεται πίσω από το χάος του μυαλού τους.
Ίσως να φταίει και η δουλειά της μάνας μου και το πόσο πολύ η ίδια την αγαπάει. Βλέπεις από μικρό παιδί μπαινόβγαινα στα ψυχιατρεία, λες και ήταν ο προσωπικός μου παιδότοπος και φανταζόμουν τι μπορεί να κρύβουν αυτές οι τεράστιες γκρίζες πόρτες.
Η αλήθεια είναι ότι ένας ψυχικά άρρωστος άνθρωπος είναι πολύ εύκολο να παρατηρηθεί και να αναλυθεί, κυρίως γιατί λίγο πολύ όλοι έχουμε μια τρέλα μέσα μας, άλλος λιγότερο άλλος περισσότερο.
Άλλωστε οι διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στη λογική και το παράλογο, είναι λεπτότερες κι από τρίχα και η θλίψη από την κατάθλιψη τέσσερα γράμματα λιγότερα.
«Περνάει από την απόλυτη θλίψη στην εξωπραγματική ευτυχία στη διάρκεια δυο αναπνοών», μου είχε πει κάποτε η μάνα μου για τον Κωνσταντίνο, έναν ασθενή της που έπασχε από διπολική διαταραχή.
«Βλέπει την κόσμο σαν έναν επίγειο παράδεισο που όμως φτιάχτηκε για όλους τους άλλους εκτός από αυτόν.»
Αντίστοιχα κι εκείνος ο άνθρωπος ο οποίος πάσχει από κάποιας μορφής μανία, βλέπει παντού κινδύνους και εμπόδια. Μπορεί να χαοθεί σε βαθμό απελπισίας με την ακαταστασία, τους κλειστούς χώρους, την πολυκοσμία, οτιδήποτε του προκαλεί σύγχυση στην τέλεια τάξη πραγμάτων που αντιλαμβάνεται ως πραγματικότητα.
Η πιο σκοτεινή όμως, εκείνη που τρομάζει τόσο τον ίδιο τον ασθενή όσο και τον θεράπων και μέχρι στιγμή έχει βρεθεί τρόπος καταστολής αλλά όχι θεραπείας, είναι η σχιζοφρένεια.
Όλα γύρω του αποτελούν εχθρικό περιβάλλον και νιώθει συνεχώς ότι βουλιάζει σε μια ανυπαρξία.
Η εχθρική και βίαιη συμπεριφορά που παρουσιάζουν αυτά τα άτομα οφείλεται κυρίως στην φαρμακευτική αγωγή και όχι στην καθ’ αυτή ασθένεια.
«Μπορεί να βλέπει ένα ποτήρι νερό, να διψάει σαν κολασμένος αλλά να έχει πειστεί πως αν το πιει θα τον οδηγήσει σε ακαριαίο θάνατο.»
Να έχει αυτό που θέλει περισσότερο απ’ όλα μπροστά του και να μην μπορεί να το αναγνωρίσει. Πόσο κοινό είναι άραγε αυτό το φαινόμενο ανάμεσα στους «άλλους», τους λογικούς;
Ζωή και θάνατος, ύπαρξη και ανυπαρξία, χάος και απόλυτη τάξη, είναι οι έννοιες που μπερδεύονται και πλέκουν ένα ατελείωτο κουβάρι συναισθημάτων γι αυτούς τους ανθρώπους.
Μα αν το καλοσκεφτείς μέσα στο θολό των ματιών τους, κρύβεται η μεγαλύτερη αλήθεια της ανθρώπινης υπόστασης.
Αυτή που δείχνει πόσο εύθραυστη είναι η ψυχή και πόσο κοινή η τρέλα.
Δυο γραμμάρια αγάπη κι άλλα δυο χάος.
Αυτό είμαστε όλοι, τελικά.
Συντάκτης: Γιοβάννα Κοντονικολάου
