Το φαγητό πάει ανάλογα με τη διάθεσή μας

Δε θα μπω καν στη διαδικασία να κάνω βαρύγδουπο και σοβαρό πρόλογο γεμάτο επιχειρήματα για το τι είναι το φαγητό. Το θεωρώ αχρείαστο και κουραστικό. Θα δώσω απλά ένα παράδειγμα. Μια εικόνα θα έλεγε κανείς, που σχηματίζεται εύκολα απ’ την περιγραφικότητα των λέξεων.

Κλείσε τα μάτια σου. Φαντάσου ένα μεγάλο πιάτο, από εκείνα τα όμορφα με τα ζωντανά χρώματα και τα αυστηρά γεωμετρικά σχήματα. Τώρα στο προκείμενο. Σκέψου μέσα του, να σπαρταράει ζουμερό και λαχταριστό, ένα φρεσκοψημένο κομμάτι κρέας, ένα φιλέτο που ακόμα κοχλάζει απ’ τη θερμότητα της σχάρας, που μοσχοβολάει θυμάρι και χοντρό αλάτι. Δίπλα του, πολύχρωμα φρέσκα λαχανικά, τραγανές κόκκινες πιπεριές, καραμελωμένα γλυκά κρεμμύδια, φρέσκες σπιτικές τηγανιτές πατάτες. Όλα ζεστά, όλα μαγειρεμένα με αγάπη, έτοιμα να καταναλωθούν από κάποιον πεινασμένο λιχούδη.

Τώρα άνοιξε τα μάτια σου. Αρχικά πεινάς. Σίγουρα. Κατά δεύτερον, έχει σχηματιστεί ένα χαμόγελο στο πρόσωπό σου, ένα μικρό μειδίαμα, που συνοδεύεται από μια ανάμνηση κάποιου γαμάτου φαγητού που έφαγες κάποια στιγμή και γούσταρες τη ζωή σου. Αυτό ακριβώς είναι το θέμα με το φαγητό. Πως επηρεάζει στο μέγιστο βαθμό τη διάθεσή μας, τη διαμορφώνει σχεδόν, ανάλογα με τη μορφή και τη γεύση του.

Και δε θα αρχίσω καν απ’ το πιο κρυμμένο κομμάτι της ψυχολογίας. Θα σου μιλήσω χρησιμοποιώντας τις πιο προφανείς επιδράσεις του στο σύστημα. Όταν τρως κάτι που απλά δεν είναι νόστιμο, ξενερώνεις, γιατί ξενερώνουν τα αισθητήριά σου όργανα. Ξενερώνει η γεύση σου, η ίδια σου η γλώσσα, η μύτη σου, τα νευρικά ερεθίσματα που καταλήγουν στον εγκέφαλο. Όταν δε, δεν τρως καν, το σώμα σου διαμαρτύρεται τόσο έντονα, που νομίζεις πως θα λιποθυμήσεις απ’ την αδυναμία και την κόπωση. Μα ακόμα κι εκείνες τις στιγμές, που θα φας μέχρι και φύκια για να ηρεμήσεις, αλλιώς θα αντιδράσεις όταν θα σου έρθει το πιτόγυρο κι αλλιώς όταν θα σου έρθουν οι μπάμιες. Ακόμα κι αν πεθαίνεις απ’ την πείνα.

Τώρα η ψυχολογία του πράγματος είναι πολύ πιο σύνθετη. Υπάρχει, ας πούμε, μια κατηγορία φαγητού, που ονομάζεται απ’ την επιστήμη ως φαγητό της παρηγοριάς. Αναφέρεται κυρίως σε φαγητό σπιτικά μαγειρεμένα, με πολλά τυριά και λιπαρά, με υλικά που λίγο-πολύ έχουν γεύσεις που ενδιαφέρουν τους περισσότερους. Είναι πλήρη γεύματα με μεγάλη ποικιλία γευστικών συστατικών, που έχει αποδειχθεί πως είναι υπεύθυνα για την ψυχική ανάταση και τη γαλήνη της ψυχολογίας, όταν δεν αισθανόμαστε καλά ψυχολογικά.

Το πιο κραυγαλέο, ωστόσο, παράδειγμα αυτού που λέμε, αφορά τη βασίλισσα σοκολάτα. Η παρηγοριά σου στον χωρισμό, η απόλυτη αντικαταστάτρια της αγαμίας, η ίδια η φερορμόνη μέσα σε ένα φαγητό.  Αν δεν ξέρεις τι σου φταίει, φάε λίγη σοκολάτα. Αλήθεια το έχω ακούσει ως συμβουλή από ψυχολόγο. Περίεργο κι όμως αληθινό. Κι αν το σκεφτεί κανείς, υπάρχουν φαγητά για κάθε είδους διάθεση.

Υπάρχουν αυτά που σε καβλώνουν, που σου ανεβάζουν τη λίμπιντο στο Θεό. Υπάρχουν κι άλλα, που σε γεμίζουν ενέργεια, που σε ξυπνάνε, που ενεργοποιούν τον μεταβολισμό σου. Άλλα πάλι που σε ηρεμούν, που σε στέλνουν σχεδόν για ύπνο, που χαλαρώνουν τα νεύρα σου και τις εντάσεις σου. Άλλα που σε παρηγορούν, άλλα που απλά σου φτιάχνουν τη μέρα επειδή σου θυμίζουν τη μαμά σου, τη γιαγιά σου, τα αδέρφια σου, τα Χριστούγεννα και τα γενέθλιά σου.

Είναι όλη μας η ζωή το φαγητό κι όλη μας η ζωή είναι ένα καλό φαγητό.  Ένα πολύχρωμο πιάτο, με εντάσεις και χρώματα, με γεύσεις και επιγεύσεις, με περισσότερα, ή λιγότερο μπαχαρικά ανάλογα με τα γούστα. Άλλωστε, αν είναι όλη μας η ζωή να είναι ένα πιάτο, καλύτερα να μην είναι μπάμιες. Απ’ την άλλη υπάρχουν κι οι χορτοφάγοι. Περί ορέξεως, κολοκυθόπιτα.