Ξεκόλλα· κανείς δεν πλούτισε δουλεύοντας 12ωρα

Και ναι, οι πολλές ώρες δουλειάς δε σε κάνουν καλύτερο επαγγελματία. Πλέον, καλός επαγγελματίας θεωρείται αυτός που δουλεύει ποιοτικά -σε χρόνο, καταφέρνει και συνδυάζει, μεταξύ άλλων, δουλειά και προσωπική ζωή, έχει επαγγελματικό ήθος και σταράτο χαρακτήρα. Γι’ αυτό όταν σου λένε, να δουλεύεις περισσότερο για να φτάσεις στην επιτυχία, μην τους ακούς. Η επιτυχία είναι ένας δρόμος υπό κατασκευή πάντα -όπως είπε κάποιος πολύ σοφός- και δε συναρτάται με τις πολλές ώρες αλλά ούτε και με το χρήμα. Με τις πολλές ώρες δουλειάς κανένα αφεντικό δεν μπορεί να σου εγγυηθεί την επιτυχιά ούτε κι ότι θα γίνεις πλούσιος, αφού ακόμα κι αν δουλεύεις υπερωρίες, δεν εκτιμάται πάντοτε και δε σου προσφέρεται η ανάλογη αμοιβή. Ωστόσο, καταλαβαίνω κι όλους αυτούς που είναι τα αφεντικά των εαυτών τους γιατί όλες οι δουλειές πρέπει να περάσουν από τα χέρια τους, με αποτέλεσμα αρκετές φορές να χρειαστεί να εργαστούν πιο πολλές ώρες από ό,τι ένας εργαζόμενος.

Ας πούμε όμως λίγα λόγια για το πώς καταλήξαμε σε τούτη την ιδέα -γιατί περί μιας απλής ιδεάς πρόκειται. Η «ιδεά» που έχουν αρκετοί άνθρωποι ότι η πολλή δουλειά σε κάνει καλύτερο επαγγελματία, προέρχετα από τις γενιές των boomers κai millennials, που πασχίζουν ακόμη και σήμερα να αποδείξουν την αξία τους μέσω τη δουλειάς τους. Από τη μία, οι «Boomers» με ηλικία 55-64 και 65+ κινητοποιούνται από τις οικονομικές απολαβές που έχει η εργασία τους και δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα στην ηγεσία της ομάδας. Ιστορικά, τους σημάδεψε ο ψυχρός πόλεμος και η έντονη εκβιομηχάνιση που παρατηρήθηκε. Μετακινήθηκαν σε μεγάλα αστικά κέντρα κι ασχολήθηκαν κυρίως με τον τομέα της παραγωγής. Από την άλλη οι «Millennials», άτομα ηλικίας 25-34 ετών, θέλουν ευελιξία στην εργασία και προκλήσεις. Γι’ αυτό μάλλον ευθύνεται κι η οικονομική ύφεση που παρατηρήθηκε πρωτίστως στην Αμερική και στη συνέχεια στην Ευρώπη. Η εν λόγω γενιά ταλαιπωρήθηκε από την ανεργία και τους πολύ χαμηλούς μισθούς. Βάσει των πιο πάνω, δεν είναι παράξενο λοιπόν που και οι δύο γενιές ταυτιστήκαν με την ιδέα της σκληρής και πολύωρης εργασίας.

Αναμφίβολα, η χωρίς μέτρο εργατικότητα μπορεί να οδηγήσει στη μη παραγωγική εργασία αφού σίγουρα δεν εξασφαλίζει ότι δίνεις και το 100% των δυνάμεών σου. Οι πολλές ώρες δουλειάς απορροφούν από τον οργανισμό σου όλη την ενέργεια που έχεις να ξοδέψεις για ολόκληρη τη μέρα. Ως εκ τούτου, ενώ, μπορεί να δουλεύεις πολλές ώρες, το μυαλό σου αρχίζει να υπολειτουργεί και πολλές φορές, δεν καταλήγεις στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Επιπλέον, κανένα απόθεμα ενέργειας δε σου απομένει για κάτι άλλο πέραν από τη δουλειά. Καταλήγεις ξερός στο κρεβάτι από την κούραση και άντε αύριο πάλι από την αρχή, σαν μηχανή που δουλεύει συνέχεια κι απλά σταματάει μια φορά τη μέρα για να επαναφορτιστεί.

Και μη μου πεις πως δεν έχεις νιώσει κι εσύ ότι το μυαλό σου σε «αφήνει» όσο δουλεύεις και πως χρειάζεσαι περισσότερα διαλείμματα, γιατί δε θα σε πιστέψω -τα λέω για να τα ακούσω κι εγώ.

Σε πολλές άλλες περιπτώσεις, οι απέραντες ώρες εργασίας σε οδηγούν στο λεγόμενο “burnout”, δηλαδή στην εξουθένωση και την υπερκόπωση -άλλωστε κι οι μηχανές χαλάνε κάποια στιγμή. Θα σε κάνει λοιπόν η χωρίς μέτρο εργασία καλύτερο επαγγελματιά; Πώς θα μπορέσεις να δουλέψεις και να γίνεις καλύτερος επαγγελματίας άμα έχεις ξεμείνει από ενέργεια και δυνάμεις; Η ζωή δεν είναι μόνο δουλειά. Να έχουμε μια καλή δουλειά δε λέω, για να ζούμε άνετα, όχι όμως να ξεσκιζόμαστε με την ιδέα ότι τον καλό τον επαγγελματία τον χαρακτηρίζουν οι πολλές ώρες.

Υπάρχουν κι έρευνες που κατέδειξαν ότι αρκετοί εργαζόμενοι που δουλεύουν πολύ αντιμετωπίζουν ψυχολογικά προβλήματα, έντονη και συνεχή αφόρητη κόπωση, αλλά και απώλεια κινήτρων στον χώρο εργασίας.

Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι η ιδέα «οι πολλές ώρες σε κάνουν καλύτερο επαγγελματία» είναι απλά ένα ταμπού. Προσωπικά, έχω συνεργαστεί με ανθρώπους που δουλεύουν άπειρες ώρες, ακόμα και Σαββατοκύριακα -δε λέω είναι πολύ καλοί στη δουλειά τους- αλλά αντιμετωπίζουν θέματα επικοινωνίας με τον «έξω» κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των συνεργατών κι εργαζόμενών τους. Με άλλα λόγια, είναι τόσο δοσμένοι στη δουλειά τους και στον απαράμιλλο ζήλο ότι αυτό τους κάνει καλύτερους επαγγελματίες, που δεν ξέρουν να συμπεριφερθούν σε άνθρωπο.

Η γνωστή σε όλους μας παροιμία λοιπόν «η πολλή δουλειά τρώει τον αφέντη» έχει βάση. Τον τρώει τον αφέντη η πολλή δουλειά και έσενα μαζί που δουλεύεις σαν μηχανή.

Θέσε προτεραιότητες, βάλε πρόγραμμα κι απαλλάξου απ’ αυτό που μας έμαθαν για χρόνια. Δε σε κάνει καλύτερο επαγγελματία το να δουλεύεις 12 ώρες κάθε μέρα αλλά ούτε και κατ’ ανάγκη αποδοτικό ή αγαπητό. Να δουλεύεις λίγο πιο πολύ όταν είναι απαραίτητο, αλλά να υιοθετήσεις και μια πιο ποιοτική κουλτούρα στη δουλειά σου. Να δουλεύεις μέχρι εκεί που αντέχεις. Μη νιώθεις άσχημα να φύγεις στις 5 που τελειώνει η βάρδια σου. Φύγε, προσπάθησε και λίγο να ζήσεις.