«Όσο πιο πολύ σε βλέπει, τόσο πιο πολύ σε θέλει;»

Δεν ξέρω αν όντως ισχύει στην πράξη, δεν το παρατήρησα και ποτέ. Επίσης, το φλερτ έχει εξαφανιστεί λιγάκι στις μέρες μας και στις σχέσεις -χωρίς να είμαι ειδική- χρειάζεται καθένας τον χώρο και τον χρόνο του. Ωστόσο, το φαινόμενο της απλής έκθεσης των Moreland και Beach φαίνεται να λειτουργεί με κάποιο τρόπο. Σύμφωνα με το φαινόμενο αυτό, η συνεχής και επαναλαμβανόμενη έκθεση σε ένα ερέθισμα μπορεί να καταλήξει σε πολύ δυνατή έλξη προς αυτό. Με απλά λόγια, όταν είσαι εξοικειωμένος και εκτεθειμένος σε ένα ερέθισμα, αυτό αρκεί για να το προτιμήσεις έναντι των υπολοίπων. Το προτιμάς λόγω συνεχούς έκθεσης, να μην πω λόγω συνήθειας.

Γιατί όμως συναντά κανείς το φαινόμενο της απλής έκθεσης; Αυτό οφείλεται κυρίως σε δύο λόγους. Πρώτον, όταν βλέπει κανείς κάτι επανειλημμένα, τείνει να πιστεύει ότι είναι ασφαλέστερο από οτιδήποτε άλλο. Η αίσθηση της ασφάλειας έχει χαρακτηριστεί η βάση για την ευημερία του ανθρώπου. Ο άνθρωπος είναι φτιαγμένος με τέτοιο τρόπο, ώστε να αναπτύσσει εκ φύσεως πιο θετικά συναισθήματα για ανθρώπους και πράγματα που έχει ξαναδεί, παρά για οτιδήποτε καινούριο, ακριβώς επειδή βιώνει λιγότερη αβεβαιότητα όταν είναι εξοικειωμένος με κάτι. Από την άλλη, πολλές φορές δεν παρατηρεί κανείς τα αρνητικά στοιχεία που έχει το «ασφαλές» που θέλει να κρατήσει στη ζωή του, σαν να εθελοτυφλεί. Δεύτερον, ο άνθρωπος μπορεί πιο εύκολα να κατανοήσει και να ερμηνεύσει πράγματα που έχει δει και βιώσει στο παρελθόν. Αυτό συμβαίνει επειδή όταν όσα συμβαίνουν είναι οικεία, μειώνεται ο όγκος νέων πληροφοριών που χρειάζεται να επεξεργαστεί ο εγκέφαλος.

To φαινόμενο της απλής έκθεσης φαίνεται να λειτουργεί και στις σχέσεις. Όσο πιο πολύ σε βλέπει κάποιος, τόσο πιο πολύ σε θέλει. Ως ένα σημείο αυτό είναι λογικό. Η έκθεση βοηθά, ειδικά όταν κάτι είναι φρέσκο. Ωστόσο, για να πούμε και του στραβού το δίκιο, υπάρχουν περιπτώσεις που η υπερβολική έκθεση μπορεί να επιφέρει τα αντίθετα αποτελέσματα. Να περιορίσει δηλαδή την έλξη που νιώθουμε για το άλλο πρόσωπο και να μας οδηγήσει ακόμα και στο να μη θέλουμε να το δούμε, αποφεύγοντας έτσι το «ερέθισμα» βάσει του φαινομένου της απλής έκθεσης. Γι’ αυτό ίσως το φαινόμενο της απλής έκθεσης μπορεί να λειτουργήσει καλύτερα στην αρχή μιας γνωριμίας.

Επιπλέον, πρέπει να σημειώσουμε ότι όταν ένα ερέθισμα συνοδεύεται από δυσάρεστα συναισθήματα και αντιδράσεις, η απλή έκθεση ενδεχομένως να οδηγήσει σε μειωμένη συμπάθεια προς αυτό. Αυτή είναι κατά μία έννοια μια «παγίδα» που σχετίζεται με το φαινόμενο της απλής έκθεσης. Συνεχίζουμε να επιλέγουμε μόνο αυτό που γνωρίζουμε ή νιώθουμε οικείο, κάτι το οποίο σαφώς δε μας οδηγεί πάντα στα καλύτερα αποτελέσματα. Αντιθέτως, με αυτόν τον τρόπο περιορίζουμε την έκθεση σε νέα πρόσωπα, πράγματα, ιδέες και απόψεις, ακόμα και χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Για αυτό τον λόγο, δε φαίνεται το φαινόμενο να λειτουργεί σε όλες τις περιπτώσεις, κυρίως σε σχέσεις που χρειάζονται και οι δύο χρόνο και χώρο για τον εαυτό τους.

Το φαινόμενο της απλής έκθεσης σίγουρα μπορεί να λειτουργήσει στο ξεκίνημα μιας γνωριμίας, οπότε και η συχνή επαφή με το πρόσωπο είναι κατά μια έννοια προαπαιτούμενο. Παρ’ όλα αυτά, κανόνες δεν υπάρχουν. Υπάρχουν φορές που αυτό που χρειαζόμαστε είναι να ακολουθήσουμε την άγνωστη πορεία για την προσωπική μας εξέλιξη και να «ξεκολλήσουμε» από το ασφαλές και το οικείο.