Μπορώ ή θέλω. Θέλω ή μπορώ. Δυο λέξεις μικρές σε μέγεθος, άπειρες όμως σε σημασία. Εσύ τι θέλεις και τι μπορείς; Βασικά ερωτήματα που πρέπει να θέσεις στον εαυτό σου, αν όχι από τότε που αρχίσεις να τον καταλαβαίνεις, από τότε που είναι απαραίτητο να τον κατανοήσεις και να τον μάθεις. Είσαι άνθρωπος. Αυτό το δίποδο πλάσμα με την αυξημένη νοημοσύνη, τα ελαττώματα, τα προτερήματα, τις αδυναμίες και τις επιλογές. Είσαι ο άρχοντας αυτού του πλανήτη. Έχεις συναισθήματα κι αυτό σε κάνει να δημιουργείς. Έχεις τη δυνατότητα να έχεις.
Το σύνολο των ανθρώπων επιλέγουν να έχουν έναν άνθρωπο δικό τους, κάποιον που θα μπορέσουν να δημιουργήσουν ένα αλισβερίσι συναισθημάτων. Τον τρόπο με τον οποίο συνδέονται δυο άνθρωποι μεταξύ τους τον ονομάζουμε σχέση. Αυτό που έχουν δηλαδή, το «έχω» τους ονομάζεται σχέση. Έχουν, δηλαδή, μια μοναδικότητα και πρέπει να νιώθουν τυχεροί που μπορούν να «έχουν» αυτή τη μοναδικότητα. Σχέση, λοιπόν, είναι κάτι μοναδικό που δημιουργείς με κάποιον άλλον άνθρωπο.
Αφού θες και προφανώς μπορείς, συνάπτεις μια σχέση με κάποιον συνάνθρωπό σου. Βέβαια, υπάρχει η πιθανότητα να θες και να μην μπορείς ή να μπορείς και κατά βάθος να μη θες. Δεν παίζουμε με τις λέξεις, αλλά το «θέλω» και το «μπορώ» έχουν τεράστια σημασία για το ποιόν των σχέσεών σου. Αν δεν έχεις ασχοληθεί εις βάθος με τον εαυτό σου, δεν είσαι σε θέση να ξέρεις τι θες και τι μπορείς, οπότε όλα έχουν να κάνουν με το πόσο πολύ έχεις δουλέψει με την πάρτη σου.
Έχεις αναρωτηθεί ποτέ σου γιατί παραμένεις σε τοξικές σχέσεις, εφόσον αναγνωρίζεις ότι είναι επιβλαβείς; Πιστεύεις ότι αυτό είναι το καλύτερο δυνατό που μπορεί να σου δώσει αυτή η σχέση; Μήπως κάπως έτσι ήταν κι η σχέση των γονιών σου; Έχεις σκεφτεί ποτέ σου ότι αυτό που έχεις με το σύντροφό σου μπορεί να ‘ναι άπλα μια εξάρτηση; Φοβάσαι τη μοναξιά και μένεις σε μια σχέση από ασφάλεια -κι ας είναι τελειωμένη; Το έχεις βάλει πείσμα, σώνει και ντε να το κάνεις να πετύχει;
Βρίσκεσαι σε μια σχέση που είναι τοξική, δε φεύγεις παρ’ όλο που σε κάνει να είσαι θλιμμένος και σου χαλάει τη διάθεση. Εσύ ψάχνεις ψύλλους στα άχυρα, ψάχνεις με εμμονή να βρεις ελαφρυντικά για να συνεχίσεις να επωάζεις το λάθος σου. Δικαιολογίες δίχως τέλος, με καλύτερη όλων εκείνο το «αγαπιόμαστε» Για ποια αγάπη μιλάς; Όταν σε αγαπάει κάποιος, θέλει τη δυστυχία σου; Θέλει να σε βλέπει να μαραζώνεις; Θέλει να σου κάνει την καθημερινότητά σου δύσκολη; Αυτό μπορεί να συμβαίνει κι απ’ την πλευρά σου, μην τα ρίχνουμε όλα πάνω στον άλλο. Κούρδισε το μυαλουδάκι σου και σκέψου.
Αγαπάω, κατά βάση, σημαίνει κάνω τον άλλον ευτυχισμένο και μέσα απ’ την ευτυχία του γίνομαι κι εγώ ευτυχής. Επειδή, όμως, αυτή η αγάπη βρίσκεται μόνο στα παραμύθια κι όχι στη δική σου πραγματικότητα, προσγειώσου. Εσύ προσδοκάς κι όταν έχεις προσδοκίες, απογοητεύεσαι. Στην αγάπη αυτού του κόσμου δεν υπάρχει αυτό το ιδεατό της ανιδιοτέλειας. Δε θα το ζήσεις το παραμύθι σώνει και ντε επειδή εσύ έχεις την υπόνοια ότι με αυτόν τον άνθρωπο μπορείς. Φως, φανάρι πως δεν μπορείς ή δε θες. Ποιον κοροϊδεύεις; Τη μοίρα σου. Μην τα βάζεις μαζί της, είσαι χαμένος από χέρι. Παραμένοντας σε μια σχέση που σε ρουφάει αποδεικνύεις ότι ούτε τον εαυτό σου αγαπάς αλλά ούτε και τον άλλον.
Άλλαξε ρότα. Πάρ’ το αλλιώς, που λένε. Δε ζεις στην εποχή των γονιών σου που παντρεύτηκαν με συνοικέσιο κι έτσι θέλοντας και μη έφαγε ο ένας τον άλλο στη μούρη. Στην εποχή που η μητέρα σου σιωπούσε σε καθετί που έκανε ο πατέρας σου, γιατί ήταν μια απλή νοικοκυρά και δεν μπορούσε να σηκώσει μπαϊράκι. Τότε οι γάμοι αυτοί ήταν εξαρτημένοι απ’ την εξουσία του ενός έναντι του αλλού. Στο σήμερα, το μόνο που μπορεί να κάνει εξαρτημένη μια σχέση είναι η συνήθεια. Μήπως έχεις βολευτεί; Το βόλεμα είναι σαν το σαράκι, σε τρώει αργά κι βασανιστικά, από μέσα. Μήπως το κενό αυτό που νιώθεις βαθιά μέσα σου είναι το εσωτερικό φάγωμα της συνήθειας που τρώει σωθικά και ψυχή;
Φοβάσαι γιατί γνωρίζεις πως εκεί έξω είναι σκούρα τα πράγματα κι έτσι προτιμάς να βαυκαλίζεσαι. Τρέμεις να μπεις ξανά στον αγώνα και να ψάξεις να βρεις την ευτυχία σου. Να ψάξεις να βρεις ένα συνοδοιπόρο που δε θα ‘ναι μεθυσμένος απ’ το εγώ του και δε θα σκουντουφλάει συνεχώς πάνω σου.
Καίει και τσουρουφλίζει η μοναξιά, και μόνο στη σκέψη νιώθεις τις φλόγες της να σε ακουμπούν. Έχεις τόση εμπάθεια απέναντί της κι είναι τουλάχιστον εντυπωσιακό πώς μπορείς να τρέφεις αυτό το συναίσθημα για κάτι που τουλάχιστον δε θα σου κάνει κακό. Αντιθέτως, κολακεύεις με όποιους τρόπους μπορείς μια σχέση που πιθανότατα να ξεκίνησε από το άλφα, αλλά δε λες να καταλάβεις ότι έχει φτάσει εδώ και καιρό στο ωμέγα.
Δικιά σου η ζωή, δικές σου οι στιγμές, δικές σου κι οι επιλογές. Έχε στο νου σου όμως πως οι τοξίνες μπορεί να σου προσφέρουν την εύκολη λύση ή τη στιγμιαία απόλαυση, αλλά σε βάθος χρόνου μολύνουν τον οργανισμό σου και σε κατατρώνε. Δεν μπορεί κανένας να αποφύγει την αλήθεια, το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να την ακούσεις που σου φωνάζει μέσα σου και να λάβεις τα μέτρα σου.
Η Κική Δημουλά έχει πει ότι «κανένα τέλος δεν έρχεται με άδεια χέρια». Απλά σκέψου το κι έπειτα σταμάτα να χαρίζεις δικαιολογίες στη δυστυχία σου σκορπώντας ένα ακόμη «για τελευταία φορά».
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη