4 δεξιότητες που ενεργοποιούνται μέσα μας όταν βρισκόμαστε σε κίνδυνο

Το απρόβλεπτο της ζωής είναι αυτό που μπορεί, είτε ακούσια είτε εκούσια να μας οδηγήσει να βιώσουμε στιγμές κινδύνου κι αν στο άκουσμα και μόνο της λέξης κάποιος παγώνει κι ακινητοποιείται, είναι απολύτως λογικό. Ο κίνδυνος ως έννοια είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τη ζωή και κατά συνέπεια με τη σωματική ακεραιότητα, τη διαβίωση και την ψυχική ισορροπία. Ωστόσο, στις μέρες μας οι κίνδυνοι που μπορεί κάποιος να διέτρεχε έχουν ελαχιστοποιηθεί, αν σκεφτεί κανείς ότι η ζωή του μπορεί κάποτε να κρινόταν από ένα άγριο ζώο ή από τις καιρικές συνθήκες σε αφύλαχτο περιβάλλον, ωστόσο εξακολουθούν να υπάρχουν σε διάφορες περιπτώσεις είτε σε μορφή φυσικών κινδύνων, οικονομικών αλλά κι αυτών που σχετίζονται με τη βίαιη πλευρά τω ανθρώπων.

Κίνδυνος είναι η κατάσταση που θα μας κάνει να αισθανθούμε το φόβο, ένα συναίσθημα το οποίο είναι υπεύθυνο για τις επιπτώσεις που δεχόμαστε στο σώμα μας, κι ενεργοποιείται μέσα μας από ερεθίσματα, οπτικά ή ακουστικά που μεταβιβάζονται στον εγκέφαλο ως απειλή. Προκαλεί στρες το οποίο με τη σειρά του επιδρά σε όλα τα ζωτικά όργανα δημιουργώντας μείωση της ικανότητας της αντίληψης, απενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος, διαστολή της κόρης του ματιού, σφίξιμο των μυών, διαταραχή του θυρεοειδούς αδένα, συστολή των αιμοφόρων αγγείων, διαταραχή στην αναπνοή, αίσθημα κρύου κι εφίδρωση, αύξηση της παραγωγής γαστρικού οξέος, ναυτία ή κράμπες στην κοιλιά, ταχυκαρδία, έκκριση αδρεναλίνης.

Ο κίνδυνος δεν είναι μόνο μια ακραία συνθήκη στην οποία κάποιος μπορεί να περιέλθει από εξωγενείς παράγοντες, αλλά κι από στιγμές κατά τις οποίες απλώς μπορεί να αισθανθεί ότι βρίσκεται σε δύσκολη θέση μέσα στην καθημερινότητά του, μέσα σε περιβάλλοντα τα οποία δε θέλει να βρίσκεται ή σε καταστάσεις που δε θέλει, αρνείται ή δεν είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει. Στιγμές που μπορεί να του προκαλέσουν άγχος και να τον κάνουν να αισθανθεί όσα προαναφέρθηκαν.

Παρ’ όλα αυτά το ένστικτο της αυτοσυντήρησης και της επιβίωσης είναι αυτό που αρκετές φορές κάνει κάποιον να ενεργοποιεί δεξιότητες, τις οποίες ίσως και να μην ήξερε ότι μπορεί να διαθέτει.

Σωματική – ψυχική δύναμη

Κατά τη διάρκεια μιας στρεσογόνου κατάστασης, όλη η ενέργεια συσσωρεύεται στο σφίξιμο των μυών με αποτέλεσμα το σώμα να αποκτά δύναμη ακόμα κι αν κάποιος δεν είναι ιδιαίτερα γυμνασμένος. Επίσης χρησιμοποιεί το ψυχικό του σθένος σαν ασπίδα, προκειμένου να ανταπεξέλθει σε μια τέτοια συνθήκη, επιστρατεύοντας κάθε απόθεμα που διαθέτει, αυξάνοντας με αυτό τον τρόπο την αντοχή του σε αυτό που συμβαίνει.

Ταχύτητα σκέψης – Επινοητικότητα

Η σκέψη από μόνη της είναι το γρηγορότερο όχημα για να σε μεταφέρει οπουδήποτε κι οποιαδήποτε στιγμή, πόσω μάλλον όταν η κατάσταση στην οποία κάποιος μπορεί να βρεθεί θεωρείται κρίσιμη κι απαιτείται μια γρήγορη λήψη απόφασης που θα τον οδηγήσει και πάλι στην ασφάλεια της σωματικής του ακεραιότητας. Γίνεται επινοητικός, λοιπόν, ψάχνοντας όσο πιο γρήγορα γίνεται για λύση, επιστρατεύοντας την εμπειρία και τη γνώση που μπορεί να διαθέτει.

Πρόληψη

Για την αποφυγή οποιασδήποτε δυσάρεστης κατάστασης, ο φόβος μπορεί να λειτουργήσει δημιουργικά ως προς την πρόβλεψη γνωστών κινδύνων που μπορεί κάποιος να αντιμετωπίσει και στην πρόληψη μέτρων που μπορεί να πάρει για να τους αποφύγει. Βοηθάει στην αντιμετώπισή τους, που σύμφωνα με τις παρελθοντικές εμπειρίες, μπορούν εύκολα να αποφευχθούν. Η γνώση του παρελθόντος είναι αυτή που θα προστατεύσει και θα διασφαλίσει ότι κάποιος δε θα βρεθεί αντιμέτωπος με τον κίνδυνο που μπορεί ήδη να έχει βιώσει κάποτε ή τουλάχιστον θα είναι γνώστης μιας ανάλογης κατάστασης για να μπορέσει να ανταπεξέλθει αν αυτή επανέλθει.

Κάμψη της αντίστασης στην αλλαγή

Η τάση μας να αντιστεκόμαστε σε αλλαγές όταν η ζωή κινείται σε ήσυχους ρυθμούς, που δε μας επιβάλλουν καμία διαφοροποίηση στον τρόπο που συμπεριφερόμαστε και κινούμαστε, μας κάνει να κρατάμε άμυνα απέναντι σε οτιδήποτε χρειάζεται ν’ αλλάξουμε. Ο κίνδυνος είναι αυτός που θα κάμψει οποιαδήποτε αντίστασή μας χωρίς να καταβάλουμε τόσο μεγάλη προσπάθεια, όση αν αυτός απουσίαζε. Με δυο λόγια, όταν απειλείσαι αλλάζεις κι αυτό έχει αποδειχθεί πάρα πολλές φορές.

Γεγονός είναι ότι η ψυχραιμία είναι αυτή που θα βοηθήσει αυτές τις δεξιότητες να ενεργοποιηθούν κι αυτή από μόνη της είναι μια δεξιότητα την οποία χρειάζεται να ανακαλύψουμε και να βελτιώσουμε στη ζωή μας. Ο πανικός δεν είναι καλός σύμβουλος κι όσο κάποιος μπορεί να έχει τον έλεγχο των συναισθημάτων του και την ικανότητα να μπορεί να διαχειρίζεται τον εαυτό του στην πιθανότητα κινδύνου, τόσο πιο εύκολα και με μεγαλύτερη σύνεση θα μπορέσει να αντιδράσει.