Δε χρειάζονται πολλά για ν’ ανάψουν τα αίματα. Μια κουβέντα είναι αρκετή, μια χειρονομία και τα ζωνάρια λύνονται χωρίς δεύτερη σκέψη. Πάντα υπάρχει αυτό το κάτι που θα πυροδοτήσει έναν καβγά- ίσως με ανεπανόρθωτα αποτελέσματα. Το ταμπεραμέντο της φύσης μας και της μεσογειακής καταγωγής μας είναι ένας συνδυασμός που αν προσθέσει κανείς τα προβλήματα της καθημερινότητας που μπορεί ν’ αντιμετωπίζει, κάνει το μείγμα εκρηκτικό. Όλα αυτά είναι ικανά να βγάλουν εκτός εαυτού και τον πιο ήπιο χαρακτήρα.
Οι φραστικές επιθέσεις κι η ανταλλαγή χαρακτηρισμών που εξαπολύονται, οι φωνές κι οι αποφάσεις εν θερμώ, στόχο έχουν κάποιος να βρει το δίκιο του. Σχέσεις ζευγαριών τινάχτηκαν στον αέρα, οικογενειακά δράματα προκλήθηκαν, επαγγελματικές σχέσεις ήρθαν σε ρήξη, φιλίες διαλύθηκαν, χαρακτηρισμοί ανταλλάχθηκαν για οδηγικές δεξιότητες, γιατί κάποιος δε συγκράτησε τον θυμό του και δεν προτίμησε να βάλει πρώτη την ψυχραιμία για τη διαχείριση της όποιας κρίσης θυμού.
Όλοι δίκιο έχουμε κι όλοι θέλουμε να υπερισχύσουμε σε μια διαφωνία γιατί αυτή είναι η φύση μας. Ξεχνάμε όμως ότι ο καβγάς κρύβεται μέσα στο δίκιο του υποκειμενισμού κι ο υποκειμενισμός είναι το κομβικό σημείο για τη δημιουργία του. Τα λόγια μας είναι όπλα που μπορούν να κάνουν χειρότερη ζημιά από τα πραγματικά. Τις περισσότερες φορές κόβουν πιο πολύ κι από λεπίδες κι όταν βγουν από το στόμα μας, δε γυρίζουν ποτέ πίσω. Κανείς δεν αμφισβητεί ότι όταν αισθάνεσαι το αίμα ν’ ανεβαίνει στο κεφάλι σου από τον θυμό, το πρώτο πράγμα που θέλεις είναι να επιτεθείς. Μπορούμε όμως να δούμε μερικούς τρόπους, για ν’ αποφύγουμε δυσάρεστα αποτελέσματα και να βγούμε νικητές από μια διαμάχη χωρίς να τσακωθούμε.
1. Η άμυνα είναι η καλύτερη μορφή επίθεσης
Κάθε τι που αισθανόμαστε είναι ενέργεια κι η άμυνα είναι ένας τρόπος να τη διατηρήσεις. Θα σου χρειαστεί προκειμένου να παλέψεις για το δίκιο σου. Άσε τους άλλους να σπαταλήσουν τη δική τους, προσπαθώντας να αποδείξουν τη δική τους υπεροχή και βγάλε από το μυαλό σου το στερεότυπο που λέει ότι η «καλοσύνη μπορεί να θεωρηθεί αδυναμία». Αντιθέτως, κάνοντας ένα βήμα πίσω πάντα παίρνεις το χρόνο που χρειάζεσαι για να σκεφτείς. Μια πρώτη λύση είναι να φύγεις από τον χώρο, ζητώντας συγγνώμη, προκειμένου να ηρεμήσεις και να πάρεις μερικές βαθιές ανάσες που θα σε κάνουν να αποστασιοποιηθείς από το συναίσθημα που μπορεί να σου έχει προκληθεί. Πάντα βοηθάει αυτό, όπως βοηθάει και τον άλλον να ηρεμήσει όσο εσύ θα κάνεις το ίδιο.
2. Συμφωνία χρόνου
Για μια καλή συζήτηση που θα φέρει κάποιο αποτέλεσμα, χρειάζεται η συναίνεση κι από τις δύο πλευρές ότι η στιγμή κι η διάθεση είναι κατάλληλες για να πραγματοποιηθεί. Επιβάλλεται η δέσμευση κι από τις δύο μεριές ότι θα δοθεί όλη η προσοχή και ο χρόνος για να εκτυλιχτεί η κουβέντα και μάλιστα χωρίς παρεμβολές. Αν δε συμφωνηθεί, καλύτερα να μη γίνει ποτέ. Επομένως μην κάνεις συζήτηση την ώρα που είσαι στο πόδι για τη δουλειά ή στις τρεις το βράδυ που είσαι πτώμα. Θέσε τον χρόνο σου.
3. Κάνε περισσότερες ερωτήσεις
Προετοίμασε τον εαυτό σου να διατηρήσει την ψυχραιμία του σε ό,τι μπορεί να ακούσει. Προσπάθησε ν’ αποσυνδεθείς από τα όποια συναισθήματα σου προκληθούν ακούγοντας λέξεις που δε σου αρέσουν, γιατί αυτές μπορεί να πυροδοτήσουν το θυμό σου. Κάνε ερωτήσεις για να δεις αν κατάλαβες αποκλείοντας το περιθώριο λάθους, ότι κάτι παρερμήνευσες κι οδηγήθηκες σε λάθος συμπεράσματα. Επίσης, σου δίνουν τον χρόνο που χρειάζεσαι περιμένοντας τις απαντήσεις, που θα πρέπει να τον αξιοποιήσεις με τον καλύτερο δυνατό τρόπο να διαχειριστείς τα συναισθήματά σου.
4. Προετοιμάσου ψυχολογικά για τις απαντήσεις που ίσως λάβεις
Ενημερώσου όσο καλύτερα μπορείς και κάλυψε κάθε κενό που μπορεί να έχεις για το θέμα εκτός κι αν αφορά προσωπικό ζήτημα που το γνωρίζεις καλύτερα από τον καθένα, γιατί σε αφορά άμεσα. Ακόμα κι έτσι να είναι όμως, μπορείς να προετοιμαστείς ψυχολογικά, γνωρίζοντας τις σκέψεις και τις αντιδράσεις του άλλου, δημιουργώντας μέσα σου πιθανούς διαλόγους που μπορεί να προκύψουν.
5. Να μιλάς μόνο με γεγονότα
Αυτά είναι το κλειδί αν θέλεις να έχεις ένα αποτέλεσμα που θα σε φέρει σε καλύτερη θέση από το άλλο μέρος της διένεξης. Αντίκρουσε τον συνομιλητή σου με επιχειρήματα τα οποία θα στηρίζονται στα δεδομένα και τη λογική. Εξήγησε την κάθε απορία που μπορεί να δημιουργηθεί και ανάλυσε με σαφήνεια αυτό που συνέβη κι όχι αυτό που ένιωσες γι’ αυτό που συνέβη. Μη θυμώσεις αν χρειαστεί να επαναλάβεις κομμάτια της συζήτησης. Μπορεί να είναι ένας μηχανισμός του άλλου για να σε κάνει να χάσεις την ψυχραιμία σου.
6. Διαπραγμάτευση
Ζήτα από τον άλλον να σου πει τι προτείνει. Ποιες λύσεις έχει σκεφτεί να δώσει προκειμένου να έρθει η ισορροπία στη διένεξη. Πολλές φορές, έχουν ξεκινήσει τσακωμοί, έτσι, γιατί αυτή ήταν η διάθεση της στιγμής χωρίς κάποιος να έχει σκεφτεί τι ακριβώς θέλει να πετύχει. Αν ζητήσεις από το συνομιλητή σου να κάνει προτάσεις για το ζήτημα που συζητάτε, τις περισσότερες φορές καταλαβαίνει, ότι αυτό είναι κάτι που δεν το είχε σκεφτεί ή κι αν ακόμα το είχε σκεφτεί, θα πρέπει ανοιχτά να το εκφράσει. Είναι η κατάλληλη στιγμή να διαπραγματευτείς και τα δικά σου «θέλω» προκειμένου να βρεθεί μια λύση που θα έχει κοινό όφελος.
Όλα σίγουρα κάπου θα καταλήξουν, ακόμα και στη διαπίστωση ότι «συμφωνούμε ότι διαφωνούμε», θα έχει γίνει όμως με έναν τρόπο που δε θα έχει αφήσει μια άσχημη εμπειρία που προκαλείται από έναν καβγά που δε θα είναι τίποτα άλλο εκτός από μια εκτόνωση νεύρων και θυμού. Κι αν το δούμε και πιο φιλοσοφικά, οι ανθρώπινες σχέσεις δεν είναι ένας αγώνας που ψάχνει να βρει νικητή ή χαμένο, αλλά ισορροπία και ψυχική ηρεμία. Μέσα σε συνθήκες αντιπαλότητας, ας νικήσει ο δομημένος διάλογος.
Συντάκτης: Φρίντα Μανιάτη
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
