«Συγχωρώ». Μία λέξη, χιλιάδες σκέψεις και συναισθήματα, με μια γεύση, όμως, κάπως πικρή. Γιατί, για να φτάσεις στο σημείο να χρειαστεί να συγχωρέσεις κάποιον, σημαίνει πως αυτός ο κάποιος έκανε κάτι που είτε σε στεναχώρησε –αν ήταν κάτι απλό και μικρό– είτε σε πλήγωσε, σε πρόδωσε ή σε απογοήτευσε σε πιο σοβαρές καταστάσεις.
Τι κάνουμε, όμως, όταν αυτός ο κάποιος ζητήσει τη συγχώρεσή μας για τις πράξεις του; Πώς αντιδρούμε όταν φτάσει εκείνη η ώρα που πρέπει να αποφασίσουμε αν θα αφήσουμε πίσω μας την ατυχή στιγμή και θα συνεχίσουμε σαν να μη συνέβη τίποτα ή αν το παράπτωμα ήταν τόσο σοβαρό που ο συγκεκριμένος άνθρωπος δεν αξίζει πλέον να ‘ναι μέρος της ζωής μας; Ποια είναι η αντίδρασή μας σε γενικότερο επίπεδο, ξεχνώντας για λίγο τα συναισθήματα που μας προκάλεσε η εν λόγω κατάσταση;
Αυτή ήταν κι η ερώτησή μας στο τελευταίο poll, αν συγχωρούμε ανάλογα με την κατάσταση ή τον άνθρωπο, αν τους συγχωρούμε όλους κι όλα, για να ‘μαστε καλά με τη συνείδησή μας ή αν δε συγχωρούμε τίποτα, αφού ό,τι ανεχόμαστε γίνεται ένα σκαλί για ακόμη χειρότερη συμπεριφορά.
Αφήνοντας στην άκρη για λίγο τη βαρύτητα της ίδιας της πράξης, με ποσοστό σχεδόν 50% (46,76% για την ακρίβεια), υπολογίζουμε και ζυγιάζουμε τον άνθρωπο που μας πλήγωσε. Μετράει πολύ για εμάς, αλλά και για την έκβαση της κατάστασης, ο ρόλος του στη ζωή μας και φυσικά τα συναισθήματα που τρέφουμε για εκείνον, κυρίως πριν απ’ την πράξη που μας έφερε σε αυτή τη θέση. Είναι, άλλωστε, πολύ λογικό το συναίσθημα να επηρεάζει τις αποφάσεις μας, οπότε δεν μπορεί να μένει αμέτοχο σε κάτι τόσο σπουδαίο όπως η συγχώρεση μιας πράξης που μας στεναχώρησε.
Φυσικά η ίδια η κατάσταση δεν μπορεί μένει έξω από αυτό. Είναι τελείως διαφορετικό ένα απλό παράπτωμα να προκαλέσει τη συγχώρεσή μας από κάτι πολύ σοβαρότερο. Συγκεντρώνοντας το ¼ των ψήφων και ποσοστό 26.24%, λοιπόν, η απόφασή μας επηρεάζεται απ’ το τι ακριβώς συνέβη. Όλες οι πράξεις δεν έχουν την ίδια βαρύτητα και φυσικά παίζει και πολύ σπουδαίο ρόλο αν ήταν κάτι μεμονωμένο ή επαναλαμβανόμενο. Σίγουρα, την επανάληψη είναι πιο δύσκολο να την παραβλέψεις, η πρώτη φορά όμως έχει περισσότερες πιθανότητες να μείνει στο παρελθόν.
Την απόλυτη συγχώρεση, ανεξαρτήτως ατόμου και κατάστασης, υποστηρίζει το 14,03%, καθώς η ψυχική ηρεμία είναι πιο σημαντική. Μια θεωρία που έχει τις ρίζες της στις απόψεις της εκκλησίας, καθώς και σε πολλές φιλοσοφικές στάσεις ζωής. Γίνε εσύ το ανώτερο άτομο στην ιστορία και προχώρα με το κεφάλι ψηλά. Ούτε κακίες, ούτε θυμός, ούτε πίκρα. Άλλωστε, ποτέ δεν μπορείς να ‘σαι σίγουρος για τα κίνητρα του ατόμου που σε έφερε σε αυτή τη θέση. Οπότε τον συγχωρείς και προχωράτε σαν να μην συνέβη ποτέ τίποτα.
Σε ανάλογα ποσοστά (12,98%) κυμαίνεται κι η απόλυτη άποψη που δε συγχωρεί κανέναν και τίποτα. Κι εδώ έχει εφαρμογή η θεωρία πως δεν μπορείς να ξέρεις για ποιον λόγο το άτομο έπραξε έτσι όπως έπραξε, η απολυτότητα όμως δεν αφήνει περιθώρια για άφεση αμαρτιών. Ένοχος ανεξαρτήτως ποιος είσαι ή τι έκανες αλλά βάσει του πώς με έκανες να νιώσω. Μια θεωρία, βέβαια, που εκτός απ’ τη σχέση σου με αυτό το άτομο, θα κάνει κακό και σε σένα τον ίδιο. Άτομα που δεν ξεχνούν και δε συγχωρούν δεν αποκλείεται να καταλήξουν κάποτε μόνα.
Ίσως ο σπουδαιότερος λόγος να προχωρήσεις σε μια πράξη συγχώρεσης, βέβαια, είναι η ειλικρινής μεταμέλεια του προσώπου. Οι ίδιες οι λέξεις «συγγνώμη» και «σε παρακαλώ, συγχώρεσέ με» προσδίδουν μια άλλη βαρύτητα στην απόφασή σου και φυσικά στην ανταπόκρισή σου. Κι είναι παράλογο να προχωρήσεις εσύ στη συγχώρεση τη στιγμή που ο άλλος είτε δεν έχει καταλάβει τι σου προκάλεσε η πράξη του ή, ακόμα χειρότερα, δεν τον νοιάζει καν.
Ανεξάρτητα απ’ το ποια είναι η προσωπική σου άποψη σχετικά με τη συγχώρεση, αυτό που θα πρέπει να θυμάσαι είναι πως καλό να είναι να συγχωρείς μια πράξη, αλλά ποτέ να μην ξεχνάς τι έγινε. Αυτό θα σε βοηθήσει στο μέλλον να προβλέψεις τις καταστάσεις και να μην ξαναπέσεις θύμα είτε του ίδιου ατόμου είτε αντίστοιχης πράξης. Άλλωστε, τα πάντα σε αυτή τη ζωή είναι μαθήματα και σε μια τέτοιου είδους κατάσταση κρύβεται ένα πολύτιμο δίδαγμα. Και γι’ αυτά τα μαθήματα πρέπει να ‘μαστε ευγνώμονες.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη