Γιατί δεν παίρνουμε μια mental health day στη δουλειά;

Το εργασιακό περιβάλλον αποτελεί έναν χώρο ο οποίος πολλές φορές μεταφράζεται ως το δεύτερο σπίτι μας, καθώς εκεί περνάμε τις περισσότερες ώρες της ημέρας μας. Σε κάποια στιγμή της ζωής μας, όλοι οι άνθρωποι έχουμε αισθανθεί αδιάθετοι, καθώς είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης και του ανθρώπινου οργανισμού. Σε μια τέτοια περίπτωση έχουμε την «ευκολία» να ζητήσουμε άδεια από την εργασία μας για να νιώσουμε καλύτερα και να ξεκουραστούμε. Όσον αφορά τη σωματική μας υγεία, το καλύψαμε. Τι γίνεται όμως με την ψυχική μας υγεία;

Στο poll αυτής της εβδομάδας το pillowfights έκανε την ερώτηση: «Πώς κρίνετε το να ζητήσει κάποιος μια mental health day τη δουλειά;» Οι απαντήσεις που λάβαμε σε ποσοστό 58% ήταν πως τη θεωρούν απαραίτητη το 2023, ενώ μόλις το 12% θεώρησε πως είναι υπερβολικό να τη ζητήσει κανείς, αφού “όλοι δουλεύουμε με νεύρα ή κακή ψυχολογία καμιά φορά”. Μόλις το 7% έκρινε το κίνητρο ύποπτο, αφού “πώς θα ξέρει κανείς ότι πρόκειται για πραγματική ανάγκη;” ενώ το 23% αναρωτήθηκε απλώς τι στο καλό συζητάμε!

Θα ζητούσαμε λοιπόν άδεια λόγω κακής ψυχολογίας μια μέρα από τη δουλειά; Αν και δίνεται λοιπόν προσοχή στη φροντίδα της ψυχικής μας υγείας, πολλοί από εμάς διστάζουμε να ζητήσουμε άδεια από την εργασία μας γι’ αυτό τον λόγο. Οι λόγοι ποικίλουν. Ίσως έχει δημιουργηθεί εν καιρώ ένα στίγμα προς τους πάσχοντες από ψυχικές διαταραχές, ίσως υπάρχουν ακόμη αμφιβολίες ως προς το κατά πόσο οι ασθενείς δυσκολεύονται να βγάλουν εις πέρας ακόμη και τις πιο φαινομενικά απλές απαιτήσεις της καθημερινότητας, ίσως πάλι να θεωρούμε πως δεν ανήκουμε στην κατηγορία εκείνων που χρειάζονται μια mentale health day (ασχέτως που λανθάνουμε), πάντως παρ’ όλο που πλέον όλο κι αυξάνονται οι συζητήσεις για την ψυχική υγεία, φαίνεται και πάλι να έρχεται δεύτερη στην κούρσα, ωστόσο παραμένει εξαιρετικά σημαντική.

Οι κίνδυνοι για την ψυχική υγεία στην εργασία ονομάζονται ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι κι υπάρχουν εκατοντάδες λόγοι για να ζητήσουμε την άδεια αυτή. Κάποιοι από αυτούς είναι: τα προσωπικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, οι κακές σχέσεις, ο υπερβολικός φόρτος εργασίας, η ψυχολογική πίεση, η υπερκόπωση, μη ασφαλείς συνθήκες εργασίας ή κακές φυσικές συνθήκες αυτής, περιορισμένη υποστήριξη από συνεργάτες ή εργοδότες, ανάγκη για ανασυγκρότηση, μη ξεκάθαροι εργασιακοί ρόλοι, σύγκρουση απαιτήσεων μεταξύ εργασιακών υποχρεώσεων κι οικιακών υποχρεώσεων, διάκριση, συναισθηματική εξουθένωση, burn out.

Είναι απόλυτα φυσιολογικό η ζωή να φαντάζει «too much» και να αισθανόμαστε ότι θέλουμε να τσιρίξουμε από την πίεση ή ότι είμαστε εγκλωβισμένοι ανάμεσα σε τέσσερις τοίχους που συνεχώς κλείνουν γύρω μας. Είμαστε άνθρωποι κι όχι ρομπότ, αποτελούμαστε από 70% νερό και 400% συναισθήματα κι είναι υψίστης σημασίας ν’ αντιμετωπίζουμε τον εαυτό μας καθώς και τους γύρω μας με σεβασμό και κατανόηση. Στην αγορά εργασίας όμως, δεν υπερτερεί ούτε η κατανόηση, ούτε η ευαισθητοποίηση και δυστυχώς, αν περιμένουμε από τους άλλους να ευαισθητοποιηθούν για εμάς, κινδυνεύουμε από το να εσωτερικευθούν τα αρνητικά συναισθήματα με μοναδικό αποτέλεσμα τον χρόνια ψυχικά νοσήματα. Διότι σαφώς και μπορούμε να κρύψουμε το πρόβλημα «κάτω από το χαλί» χωρίς αυτό όμως να σημαίνει πως τα «γρανάζια» του μυαλού θα δουλεύουν για πάντα. Για τον λόγο αυτό, η έγκαιρη αντιμετώπιση των προβλημάτων ψυχικής υγείας είναι σημαντική για την πρόληψη της χειροτέρευσής τους.

Έτσι, αν αισθανόμαστε πιο κουρασμένοι από το «συνηθισμένο», χρειαζόμαστε περισσότερο ύπνο, ή δεν κοιμόμαστε καλά, αν οι αρνητικές σκέψεις έχουν αυξηθεί σημαντικά κι η παραγωγικότητά μας έχει μειωθεί, αν το άγχος αγγίζει τα όρια του ανθυγιεινού, αν υπάρχουν αυξομειώσεις στην όρεξή μας κι αν η πίεση γίνεται αφόρητη, είναι σημαντικό να το επικοινωνήσουμε άμεσα και χωρίς ντροπή να πάρουμε εκείνη την άδεια, γιατί πολύ απλά, την έχουμε ανάγκη. Κι αν θέλω να είμαι ειλικρινής και να μιλώ από καρδιάς, σαν πάσχουσα κατάθλιψης και κρίσεων πανικού, δεν έπραξα τα δέοντα κι όταν αισθάνθηκα την ανάγκη, την αγνόησα διότι «φάση είναι μωρέ και θα περάσει» ώσπου το πλήρωμα του χρόνου μου απέδειξε πόσο λάθος έκανα. Εκ πείρας λοιπόν, ας τη ζητήσουμε την ημέρα κι ας φροντίσουμε τον εαυτό μας ώστε να είμαστε δυνατοί ψυχικά, πνευματικά και σωματικά για ν’ αντιμετωπίζουμε τις αντιξοότητες, μα και τις υπέροχες στιγμές που έχει αυτή η ζωή να μας προσφέρει.

Ο καλύτερος τρόπος ν’ αξιοποιηθεί η μέρα ψυχικής υγείας είναι φυσικά αλληλένδετος με τον λόγο που την πήραμε εξ αρχής. Ίσως οι 10 ώρες ύπνο στο αναπαυτικό μας κρεβάτι να βελτιώσουν την κατάσταση, αλλά δε θα λύσουν και το πρόβλημα. Ας γίνουμε δημιουργικοί, να ζωγραφίσουμε κάτι, ας χορέψουμε με λίγη εύθυμη μουσική, ας πάμε μια εκδρομή μονοήμερη κοντά στη θάλασσα που αφαιρεί και το άγχος, μπορούμε να μιλήσουμε με έναν ειδικό, να μπουν οι σκέψεις μας σε τάξη, να κάνουμε μια ώρα γυμναστική στο μπαλκόνι, μια έξοδο με φίλους που έχουμε καιρό να μάθουμε νέα τους, ακόμα κι ένα περπάτημα στη φύση για καθαρό αέρα. Ίσως κι η εφαρμογή πρακτικών όπως η συνειδητότητα, ο διαλογισμός που αποδεικνύονται εξαιρετικά ευεργετικές για τη συνολική ψυχική μας ευεξία να είναι εξαιρετικά χρήσιμη εδώ.

Όπως και να ‘χει, ας αφιερώσουμε την ημέρα σε αυτό ακριβώς που αξίζει, προσφέροντας ενεργά στον εαυτό μας τη δυνατότητα να επαναφορτίσουμε τις μπαταρίες μας, διότι θα έχει μακροπρόθεσμα οφέλη για την ψυχική μας -και όχι μόνο- υγεία. Ήρθε η ώρα να ενδιαφερόμαστε κάθε μέρα κι όχι να το θυμόμαστε μόνο φτάνοντας στα όριά μας. Για ένα καλύτερο σήμερα κι ένα πολύ καλύτερο αύριο, η ψυχική υγεία όλων μας μετράει.