Οι ανθρώπινες σχέσεις, ας το παραδεχθούμε, έχουν ημερομηνία λήξης.
Ακόμη κι εκείνες που μοιάζουν να αντέχουν περισσότερο στο πέρασμα του χρόνου, όπως οι οικογενειακές κι οι φιλικές σχέσεις, δεν είναι στατικές. Επαναπροσδιορίζονται και μεταμορφώνονται με τον χρόνο.
Στο poll της τελευταίας εβδομάδας του αγαπημένου σας pillowfights.gr, σας ρωτήσαμε αν ξανακολλάει το γυαλί, αν αξίζει δηλαδή να δώσουμε δεύτερες ευκαιρίες στους ανθρώπους που έχουν περάσει και προσπεράσει στη ζωή μας.
Ένα ισχυρό κι αυτοδύναμο 70% απάντησε ότι δεν υπάρχει λόγος για δεύτερες ευκαιρίες, μιας και το γυαλί δεν ξανακολλάει, ενώ το υπόλοιπο 30% εμφανίζεται περισσότερο συγκαταβατικό.
Δεν ξέρω αν είχατε μόνο τις ερωτικές σχέσεις κατά νου όταν απαντούσατε, αλλά θα δοκιμάσουμε να κάνουμε μια σύντομη βόλτα σε κάθε εικόνα των ανθρωπίνων σχέσεων, δίνοντας ένα βάρος παραπάνω σε εκείνες που είναι ερωτικής φύσεως.
Υπήρχε κάποιος λόγος που η μάνα μας δε μας άφηνε να παίξουμε μπάλα μικροί στο σαλόνι του σπιτιού, δίπλα από το σύνθετο με τα κρύσταλλα. Τα παιδικά τραύματα που έχουμε συλλέξει όλα τα αγοράκια, από τις φωνές που ακούσαμε εκείνες τις φορές που σπάσαμε κάποιο βάζο στο σπίτι, είναι σταθμός στη μνήμη μας.
Ο λόγος είναι αυτό που λέει ο σοφός λαός «αν το γυαλί ραγίσει, δεν ξανακολλάει».
Σκέφτομαι γιατί μας αρέσει να παρομοιάζουμε τις ανθρώπινες σχέσεις με γυαλί. Μάλλον έχει να κάνει με τις φυσικές ιδιότητες του γυαλιού. Άκαμπτο, εύθρυπτο, αιχμηρό στις άκρες του· έτοιμο να σε χαράξει.
Ακόμη κι εκείνοι που θεωρούν ότι το γυαλί μπορεί να κολλήσει ξανά, θα συμφωνούσαν ότι αν ραγίσει το γυαλί, γρήγορα θα σπάσει.
Κι αν σπάσει, το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να το μαζέψεις σε μικρά μικρά κομματάκια και να φτιάξεις ένα υπέροχο παζλ, αποτυπώνοντας την αρχική εικόνα.
Αλλά η μοίρα των παζλ είναι να χαλάνε με την πρώτη ευκαιρία.
Η μοίρα των σχέσεων-παζλ είναι να διαλυθούν με τους πρώτους τσακωμούς, γιατί πάντοτε σε αυτές τις σχέσεις κυριαρχεί η υπέροχη έννοια της αμφιβολίας.
Οι αμφιβολίες υπάρχουν για να μας θυμίζουν ότι κάποτε, κάποιος δεν ήταν αρκετός. Με την πρώτη ευκαιρία, λοιπόν, τα μέρη μιας τέτοιας σχέσης θα κατακλυστούν από σκέψεις όπως, «τι έκανε όσο δεν ήμασταν μαζί;», «με απάτησε;», «γιατί να μην το ξανακάνει;»
Ωστόσο υπάρχει κάτι ακόμη πιο άγριο από τις αναμνήσεις μιας πιθανής προδοσίας. Ονομάζεται φόβος εγκατάλειψης.
«Αφού κατάφερε κι έφυγε μια φορά, αφού κατάφερε κι έμεινε μακριά, γιατί να μην το ξανακάνει;»
Ο φόβος αυτός ημερώνει εξαιρετικά δύσκολα. Προσωπικά, δεν είχα πάντοτε αυτή την άποψη. Μου άρεσε η ρομαντική ιδέα της επανασύνδεσης, ζήλευα τα ζευγάρια που έβλεπα στην τηλεόραση ή διάβαζα στα μυθιστορήματα που δεν μπορούσαν να ξεπεράσουν ο ένας τον άλλο.
Μεγάλο ψέμα.
Σε όλα συνηθίζει ο άνθρωπος τελικά κι όλα εκείνα τα οποία είχαμε ονομάσει «δεν μπορώ να ζήσω μακριά», «δεν μπορώ να σε ξεπεράσω», έρχονται και σκάνε στα μούτρα μας.
Μου πήρε κάποιον καιρό για να το καταλάβω, κι ακόμη περισσότερο για να συμβιβαστώ με αυτό. Το έχω ζορίσει πολύ για να συμβεί.
Και μαντέψτε. Ποτέ δε συμβαίνει.
Η αλήθεια είναι (για να μην είμαστε κι απόλυτοι) ότι γνωρίζω ελάχιστα ζευγάρια, εξ΄ ακοής κυρίως, που χώρισαν και κατά την προσπάθεια επανασύνδεσης, η δεύτερη φάση της σχέσης τους κράτησε περισσότερο καιρό από την πρώτη.
Βεβαίως, δεν μπορώ να αγνοήσω την ύπαρξη των κινηματογραφικών ερώτων, εκείνων που γυρίζουν και γυρίζουν και γυρίζουν σαν πλανήτες, ο ένας γύρω από τον άλλο, μα στο μυαλό μου αυτή η κατάσταση δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια ξαναζεσταμένη προβιοτική σούπα.
Ο μόνος τρόπος να πιστέψεις ότι το γυαλί ξανακολλάει είναι το να εξετάσεις μια κατάσταση αφαιρώντας την έννοια του χρόνου, ώστε να μην ασκηθεί η διαβρωτική επίδρασή του.
Αν το δει κανείς μακροσκοπικά, όμως, καμία ξαναζεσταμένη σχέση δεν μπορεί να κρατήσει.
Οι αμφιβολίες κι οι ενοχές την καταστρέφουν.
Βεβαίως, αν βγάλουμε από την εξίσωση τις ερωτικής φύσεως σχέσεις, ίσως να είναι πιο εύκολο να θεωρήσουμε ότι οι σχέσεις φτιάχνονται από την αρχή.
Αν κι η προσπάθεια επανάκαμψης σε διαλυμένες οικογενειακές σχέσεις έχει τα προβλήματά της, (σκεπτικό πάνω στο οποίο βασίστηκε το άρθρο «Μην έρθεις να με βρεις παιδί μου»), οι φιλικές σχέσεις μάλλον είναι πιο κοντά από όλες στο να επαληθεύσουν τη ρομαντική άποψη ότι «το γυαλί μπορεί να κολλήσει ξανά», γιατί οι αναμνήσεις αυτών των σχέσεων είναι οι πλέον αγνές.
Είναι πιο εύκολο σε αυτές τις σχέσεις να μην υπεισέλθει η διαβρωτική λειτουργία των ενοχών, των αμφιβολιών, των αισθημάτων εγκατάλειψης.
Οπότε αγαπημένοι, το γυαλί δεν ξανακολλάει.
Αυτό το δεδομένο φυσικά δεν είναι αρκετό για να κάνει κάποιον να μην προσπαθήσει να επανασυνδεθεί με κάποιο πρόσωπο του παρελθόντος.
Ωστόσο, είναι καλό να θυμόμαστε τα αρχικά δεδομένα. Μια τέτοια σχέση θα είναι πάντοτε θεμελιωμένη πάνω στη σαθρή επιφάνεια των περασμένων απογοητεύσεων.
Το παρελθόν είναι ό,τι λέει ο ορισμός του. Αυτό που έχει περάσει κι αξίζει να το θυμόμαστε με νοσταλγία κι αγάπη.
Δεν του πάει να το σέρνουμε αιωνίως και να ματώνουν τα γόνατά του.
Ας αφήσουμε, λοιπόν, τα κρύσταλλα στο σύνθετο και το παρελθόν σε ένα σκοτεινό πατάρι, όμορφο και μοναχικό.
Εκεί όπου του πρέπει να βρίσκεται.