Αν δε θέσεις όρια, προετοιμάσου να βρεθείς σε έναν μάταιο αγώνα, με τη νίκη να είναι εξαρχής ανέφικτη. Κάποιοι άνθρωποι συγχέουν την ευγένεια με την ανοχή. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για δύο έννοιες εντελώς διαφορετικές.

Η ευγένεια βρίσκεται παντού: σε μια ζεστή καλημέρα στον γείτονα, στον σερβιτόρο που φέρνει τον καφέ σου, στον διανομέα που παραδίδει την παραγγελία σου. Είναι το αβίαστο χαμόγελο που φανερώνει σεβασμό προς τον συνάνθρωπο, ακόμη και στις πιο σύντομες αλληλεπιδράσεις. Αντίθετα, η ανοχή αφορά κάτι εντελώς διαφορετικό. Όταν η προσβολή καθίσταται υποφερτή, την ανέχεσαι. Αυτό, ωστόσο, δε σε καθιστά ευγενικό. Η ανοχή στη βiα —λεκτική, σωματική ή σ3ξουαλική— δεν έχει καμία σχέση με την ευγένεια. Αντιθέτως, ισοδυναμεί με μηδαμινό σεβασμό, τόσο προς τον εαυτό σου όσο και προς τους άλλους.

Η μητέρα μου πάντα έλεγε: «Οριοθετήσου και, αν χρειαστεί, αναίρεσε κάθε κανόνα ευγένειας που θέτει σε κίνδυνο τη σωματική ή ψυχική σου υγεία. Η ζωή σου είναι πιο σημαντική από κάθε κοινωνική σύμβαση ή τυπικότητα». Και πράγματι, ασπάζομαι αυτήν την ιδεολογία.

 

Τα όρια είναι υγεία

Χωρίς όρια, είμαστε χαμένοι, ναυαγοί σε έναν ξένο τόπο χωρίς πυξίδα. Δίχως αυτά, χάνουμε τον σημαντικότερο άνθρωπο στη ζωή μας: τον ίδιο μας τον εαυτό. Στη σύγχρονη κοινωνία, το «όχι» συχνά παρερμηνεύεται ως έπαρση, αυθάδεια ή ακόμη και εριστική συμπεριφορά. Για τις γυναίκες, το «όχι» μπορεί να θεωρηθεί ακόμη πιο απαγορευτικό, απαιτώντας έναν διαφορετικό και σίγουρα πιο σύνθετο διάλογο. Ωστόσο, είτε είσαι γυναίκα είτε άνδρας, οριοθέτησε τον εαυτό σου. Και αν η αντίστασή σου παρερμηνευθεί, θυμήσου αυτό: δεν έχασες τον εαυτό σου για να κερδίσεις κάποιον άλλο.

 

Η σημασία της αυτοφροντίδας

Ανεξάρτητα από το φύλο, τη φυλή, την κοινωνική θέση ή τη σ3ξουαλικότητα, τα όριά σου είναι ιερά. Υπερασπίσου τα ανεξάρτητα από το κόστος. Η ζωή αυτή ξεκινά και τελειώνει με εμάς τους ίδιους. Η αγάπη προς τους άλλους μας γεμίζει, αλλά η αγάπη προς τον εαυτό μας τροφοδοτεί κάθε συναίσθημα και είναι απαραίτητη για την αυτοπεποίθηση. Και η αυτοπεποίθηση πηγάζει από την ικανότητά μας να οριοθετούμε. Όταν θέτεις όρια, δεν είσαι εγωιστής. Αντιθέτως, δημιουργείς χώρο για υγιείς σχέσεις —πρώτα με τον εαυτό σου και, έπειτα, με τον περίγυρό σου.

 

Ευγένεια ή Ανοχή;

Η ευγένεια είναι αρετή. Η ανοχή, ωστόσο, δεν είναι. Η ανοχή που επιτρέπει την καταπάτηση των ορίων σου δε φανερώνει σεβασμό, ούτε προς εσένα ούτε προς τους άλλους. Όπως η παραβίαση των ορίων ταχύτητας μπορεί να επιφέρει καταστροφικές συνέπειες, έτσι και η έλλειψη προσωπικών ορίων οδηγεί σε εσωτερικές συγκρούσεις και απώλεια της προσωπικής σου αξίας.

 

Ένα σημαντικό μάθημα:

Οριοθετήσου.
Πες «όχι» όταν χρειάζεται και μείνε πιστός στις αξίες και τις ανάγκες σου. Μην επιτρέπεις σε κανέναν να καταπατήσει τα όριά σου. Μια «μικρή παραχώρηση» μπορεί να εξελιχθεί σε μια καταστροφική συνήθεια που θα πλήξει την ψυχική σου ισορροπία. Σεβάσου τα όριά σου και απαίτησε αντίστοιχο σεβασμό. Δείξε ευγένεια, αλλά μόνο σε εκείνους που την έχουν κερδίσει με την αξία τους. Η γνήσια, αμοιβαία σχέση βασίζεται στο «δούναι και λαβείν» και είναι θεμέλιο της υγιούς συνύπαρξης.

Κι αν χρειαστεί να θυμάσαι μόνο μία συμβουλή από όλα όσα διάβασες, αυτή είναι:
Οριοθετήσου.
Σε κάθε περίσταση, κάθε στιγμή, κάθε σχέση.

Συντάκτης: Αθηνά Καψάλη
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Θεοχαρίδη