«Ενηλικίωση».
Ο τρόπος της ελληνικής γλώσσας να εσωκλείει σε έναν μονάχα όρο την άφιξη ενός πλήρως και εντελώς καινούριου κεφαλαίου στη ζωή ενός ανθρώπου. Ένα νέο κεφάλαιο, μία σειρά καινούριων εμπειριών, μία μετάβαση σε ένα άλλο επίπεδο ζωής, η οποία τυπικά (και νομικά στις περισσότερες χώρες) εκκινεί στην ηλικία των 18 ετών. Τότε είναι που θεωρείται και χαρακτηρίζεται κανείς και επισήμως ως ενήλικας. Η πραγματικότητα, βέβαια, επιφυλάσσει μία κάπως διαφορετική πορεία των πραγμάτων. Διότι, όπως είναι προφανές, η μεγάλη αλλαγή δεν επέρχεται ακαριαία και αυτομάτως με το σβήσιμο των 18 κεριών στη γενέθλια τούρτα. Μπορεί μεν στην ηλικία αυτή να αναγνωρίζεται και να διαπιστώνεται η ενηλικότητα κάποιου, το πότε όμως αρχίζει ουσιαστικά να βιώνει την ενήλικη ζωή και να συνειδητοποιεί πως έχει αφήσει πίσω του για τα καλά την παιδική-εφηβική ξεγνοιασιά είναι κάτι που συμβαίνει σταδιακά, όσο μυείται κανείς στις συνήθειες και τον τρόπο ζωής των «μεγάλων». Αυτή η σταδιακή πορεία περιλαμβάνει κάποιες στιγμές-ορόσημα θα έλεγε κανείς που βροντοφωνάζουν σε ένα πρόσωπο ένα πελώριο «καλωσόρισες» στο κλαμπ των ενηλίκων.
Γίνεται δεκτό, πως κεντρικός άξονας, και γενικά από τις πρώτες κατακτήσεις, που συνοδεύουν την είσοδο στην ενηλικίωση, είναι η ανεξαρτησία, η ευθύνη και η αυτοφροντίδα. Συνεπώς, με βάση τα τρία αυτά κεντρικά σημεία, μία από τις εμπειρίες που οδηγούν κάποιον στη συνειδητοποίηση ότι πλέον είναι ενήλικος, είναι η πρώτη φορά που θα κληθεί να ζήσει μόνος του μακριά από τους γονείς του (είτε στην ίδια είτε σε διαφορετική χώρα). Είναι τότε που αρχίζει κανείς να αντιλαμβάνεται, πως αυτός ο ίδιος και μόνο, είναι υπεύθυνος να φροντίσει και να συντηρήσει τον εαυτό του. Είναι η στιγμή που συνειδητοποιείς πως απλά πράγματα, έως τότε ίσως κάπως δεδομένα εφόσον τα έλεγχε και τα διαχειριζόταν κάποιος άλλος για λογαριασμό σου, δεν είναι τελικά τόσο μικρά ούτε και τόσο ασήμαντα. Απλώς ως παιδί ζούσες απαλλαγμένος από τέτοιες ανησυχίες μιας και το βάρος των πιο «ταπεινών» και πρακτικών υποχρεώσεων της καθημερινής ζωής το είχαν επωμιστεί οι γονείς σου. Όταν κάποιος επομένως έρχεται αντιμέτωπος με τα άπλυτα πιάτα του νεροχύτη του, τα ρούχα του πλυντηρίου που θέλουν άπλωμα και τη σκόνη στο δωμάτιο, που τελικά αν δεν πάρεις την απόφαση να βάλεις σκούπα, από μόνη της δεν πρόκειται να φύγει, κάπου λοιπόν ανάμεσα σε σκούπα και σφουγγάρι, καταλαβαίνει πλέον κάποιος πως το ντάντεμα για αυτή τη ζωή ολοκληρώθηκε, και πως από εδώ και πέρα, ως ενήλικος, οφείλει ο ίδιος να μεριμνά για τις βιοτικές του ανάγκες.
Μία δεύτερη ιδιαιτέρως σημαντική εμπειρία προς τον δρόμο της ανεξαρτητοποίησης και της ενηλικίωσης είναι η στιγμή που ένα άτομο θα λάβει τον πρώτο του μισθό από την εργασία του. Μιλάμε πλέον για πραγματική αμοιβή που δίδεται επειδή κάποιος παρείχε την εργασία και τις υπηρεσίες του και όχι για κάποιου είδους χαρτζιλίκι που σου έδωσε ο μπαμπάς σου επειδή τον βοήθησες στο μαγαζί ή τα χρήματα που σου έδωσε η μαμά σου επειδή συμμάζεψες το δωμάτιό σου. Η στιγμή αυτή που κάποιος παίρνει στα χέρια του για πρώτη φορά χρήματα δικά του, που μπορεί καταρχάς και φαινομενικά να τα διαθέσει όπως επιθυμεί, συνοδεύεται πάντα από μεγάλη χαρά και ενθουσιασμό. Ίσως να μπορούμε να μιλήσουμε για την πρώτη στιγμή που κάποιος αισθάνεται όντως ανεξάρτητος και αυτόνομος καθώς δεν έχει να βασίζεται οικονομικά σε κάποιο άλλο πρόσωπο.
Η ενηλικίωση, βέβαια, δε συνοδεύεται μόνο από την ελευθερία του να έχεις τα δικά σου λεφτά αλλά και από ευθύνες και υποχρεώσεις που πρέπει να εκπληρωθούν με τη συνδρομή αυτών των χρημάτων. Πολύ σύντομα, λοιπόν, συνειδητοποιεί κανείς, πως μπορεί μεν το χαρτζιλίκι που σου έδινε ο μπαμπάς σου για να κάτσεις μία ώρα στην ταμειακή, να ήταν για να το ξοδέψεις πράγματι όπως εσύ ήθελες, πλέον όμως μέσα στο budget του μισθού θα πρέπει να υπολογίζεις και την πληρωμή λογαριασμών, το ρεύμα, το νερό, το σούπερ μάρκετ, το ενοίκιο, τον ΕΦΚΑ και ένα σωρό άλλα βασικά έξοδα. Διαπιστώνει λοιπόν κανείς πως «τα χρόνια της αθωότητας» παρήλθαν ανεπιστρεπτί και ότι η ενήλικη ζωή has entered the chat για τα καλά, όταν περνάει πια από το μυαλό του η σκέψη να θυσιάσει μία έξοδο και να κάνει καλύτερη διαχείριση των χρημάτων του γιατί μάλλον στο τέλος του μήνα δε θα έχουμε φαϊ να φάμε!
Και μιας και ο λόγος γίνεται περί οικονομικών, μαθηματικών, αριθμών και λογαριασμών, γνωρίζει κανείς με βεβαιότητα πως έχει μυηθεί στον κόσμο των «μεγάλων», όταν πλέον δεν ανταγωνίζονται για μία θέση στη μνήμη του οι αρχικοί χρόνοι του λύω, το πυθαγόρειο θεώρημα και το διάταγμα των Μεδιολάνων, αλλά αντίθετα πρέπει να μάθει απ’έξω, να θυμάται και γνωρίζει με την ίδια σιγουριά που ξεστομίζει το ονοματεπώνυμό του (κυριολεκτικά με την ίδια σιγουριά), τον αριθμό ΑΜΚΑ, το ΑΦΜ, τους κωδικούς του Taxis Net, το e-banking, αριθμό χρεωστικής κάρτας, αριθμό ταυτότητας κ.ο.κ
Τέλος μία από τις κορυφαίες εμπειρίες που θα βιώσει κάποιος ως ενήλικος στην Ελλάδα του 2025 (όχι ότι πριν υφίσταντο κάποια διαφορετική κατάσταση) είναι η αλληλεπίδραση με τις δημόσιες υπηρεσίες και την ελληνική γραφειοκρατία. Ξέρεις ότι είσαι πια ενήλικος όταν είναι 6:59 το πρωί, και αντί να περιμένεις στην ουρά στο κυλικείο, είσαι μπροστά από ένα ταμείο ΚΕΠ όπου η υπάλληλος είναι μέσα, σε έχει δει, την έχεις δει, αλλά ξέρεις ότι κανείς δεν πρόκειται να σε εξυπηρετήσει εάν δεν πάει 7:00 ακριβώς. Ξέρεις επίσης ότι είσαι ενήλικος, όταν εσύ χρειάζεσαι μία βεβαίωση την οποία για να παραλάβεις θα πρέπει να προσκομίσεις άλλα 10 δικαιολογητικά σε 15 διαφορετικά γραφεία, που βρίσκονται σε 3 ξεχωριστές υπηρεσίες και όλα αυτά πριν να πάει 13:30 γιατί ξέρεις πως η απάντηση που θα λάβεις είναι «δυστυχώς σε μισή ώρα κλείνουμε και δεν μπορούμε να σας εξυπηρετήσουμε και ελάτε πάλι αύριο».
Και όλα αυτά πρέπει να τα αντιμετωπίσεις με υπομονή και ψυχραιμία γιατί ξέρεις ότι είσαι ενήλικος, ότι δεν είσαι πια στο σχολείο, και ότι δεν είναι πλέον μία από τις λύσεις σου να πάρεις τηλέφωνο τη μαμά σου να έρθει να σε πάρει επειδή πονάει η κοιλιά σου. Τελικά, γιατί θελήσαμε τόσο πολύ να μεγαλώσουμε, ξέρει κανείς;
Συντάκτης: Παναγιώτα Παπακωνσταντίνου
