«Δε μου αρέσουν οι εντάσεις» ή καλά κρυμμένος φόβος σύγκρουσης;

Η διαφωνία που εξελίσσεται σε καβγά είναι κάτι που ανέκαθεν τρόμαζε -και τρομάζει- πολλούς από εμάς. Η σκέψη της σύγκρουσης μας κάνει να φοβόμαστε για την εικόνα που τελικά θα φτάσει προς τα έξω μιας και δε θα αντιστοιχεί σε αυτή του καλού παιδιού που θέλουμε να έχουμε για να νιώθουμε άνετα ανάμεσα στους άλλους. Έτσι νιώθουμε, έτσι μας έχουν πείσει.

Από παιδιά ακούμε πως δεν είναι σωστό να τσακωνόμαστε και αυτό εν μέρει είναι σωστό αν σκεφτείς πως υπάρχει ο διάλογος ώστε να λύνεις κάθε πρόβλημα που προκύπτει, όμως ένας τσακωμός στην ενήλικη ζωή μας δεν προϋποθέτει χτυπήματα, τραβήγματα μαλλιών, σπρωξίματα και τσιρίδες. Άρα είναι ο καβγάς κάτι που πρέπει να αποφεύγουμε;

Αρχικά είναι καλό να οριοθετήσουμε και να καταλάβουμε τι πραγματικά συμβαίνει όταν δύο άνθρωποι τσακώνονται. Στην ουσία τα θέλω του ενός έρχονται αντιμέτωπα με τα θέλω του άλλου. Μπορεί και οι δύο να επιθυμούν κάτι που μόνο ο ένας μπορεί τελικά να αποκτήσει, μπορεί όμως να υπάρχουν και δυο διαφορετικές επιθυμίες αλλά μόνο η μία να μπορεί να επικρατήσει. Άρα εδώ παίζει πολύ σημαντικό ρόλο το τι κάνει ο καθένας από παιδί για να διεκδικήσει τα θέλω του, το χώρο του και τις επιθυμίες του. Τα όρια όμως παραμένουν μπερδεμένα αφού μια υπερβολική διεκδίκηση μπορεί να οδηγήσει σε έναν άνθρωπο που κλέβει και λίγο από το χώρο του άλλου, ενώ ένα παιδί μαθημένο με το σκεπτικό «δώσε τόπο στην οργή» ίσως μείνει για πάντα ένα βήμα πίσω από τη διεκδίκηση της ευτυχίας του.

Όσο πιο πολύ παραιτούμαστε και υποχωρούμε από τον εξωτερικό χώρο που περιλαμβάνει άλλους, τόσο πιο πολύ μπαίνουμε στο δικό μας εσωτερικό χώρο που νιώθουμε την ασφάλεια και τη σιγουριά μας. Γινόμαστε περισσότερο κλειστοί, συμβιβαζόμαστε πιο εύκολα με όσα μας δίνονται χωρίς να επιχειρούμε να κερδίσουμε περισσότερα. Οι τσακωμοί είναι κακό πράγμα -σκέφτεσαι- και έτσι κάνεις βήματα πίσω από το όνειρο, μένεις εκεί να το κοιτάζεις θολό και απομακρυσμένο απλά γιατί σε ταράζουν οι καβγάδες. Σε αποδιοργανώνουν, σε κάνουν να νιώθεις κακός και προτιμάς να κλειστείς στο καβούκι σου από το να προτάξεις τα στήθη σου και να μιλήσεις ανοιχτά. Δυσκολεύεσαι να βάλεις τα όριά σου για να μην πληγώσεις χωρίς να υπολογίσεις αν θα πληγωθείς.

Προτιμάς να κάνεις πίσω για να πάει κάποιος άλλος μπροστά. Αυτό ίσως να είναι και λίγο σπουδαίο ή και γενναιόδωρο εάν συμβαίνει μερικές φορές για συγκεκριμένους λόγους· όταν συμβαίνει όμως συνεχώς αποτελώντας ξεκάθαρα στάση ζωής τότε δεν είναι και το καλύτερο που μπορείς να δώσεις στον εαυτό σου.

Όλα αυτά σχετίζονται άμεσα με την εικόνα που εμείς έχουμε πρώτα για τον εαυτό μας. Εάν σεβόμαστε τα θέλω μας και πιστεύουμε στην αξία των επιθυμιών και των αναγκών μας τότε θα βρούμε και τον τρόπο να τα τοποθετήσουμε σε μια σωστή θέση. Ταυτόχρονα θα βρούμε τη δύναμη να αγωνιστούμε γι΄αυτά. Εάν εμείς οι ίδιοι τα υπονομεύουμε τότε θα μένουν για πάντα βυθισμένα στο σκοτάδι.

Ας μην μπερδεύουμε όμως το δικαίωμα της διεκδίκησης με την απολυτότητα του να τα έχω όλα δικά μου. Κανείς δε σου είπε ότι μπορείς και πρέπει να τα έχεις όλα. Έχεις δικαίωμα να διεκδικήσεις την επιθυμία σου αφού πρώτα τη δεις ανάμεσα στις επιθυμίες των άλλων και στην πραγματικότητα γύρω σου. Οι συγκρούσεις, οι ώριμες και οι ουσιαστικές, είναι αυτές που μας πάνε ένα βήμα παρακάτω. Γίνονται ο μοχλός για να μετακινηθούν τα πράγματα προς μια άλλη κατεύθυνση· ίσως και πιο κοντά στη δική μας ανάγκη. Ακόμα όμως κι αν τίποτα δεν αλλάξει μέσα από έναν καβγά, θα έχεις αλλάξει εσύ μέσα σου άρα κι αυτό είναι ένα βήμα προς την εξέλιξη της επιθυμίας σου.

Η σύγκρουση είναι δύσκολη γιατί μας οδηγεί σε μια ανάληψη ευθύνης που δε θα χρειαζόταν να πάρουμε εάν μέναμε καταπιεσμένοι και αρκούμασταν στα παράπονα που θα εξωτερικεύαμε με γκρίνια και ανωριμότητα. Χρειάζεται θάρρος να μπορείς να πεις ελεύθερα όσα θέλεις χωρίς να καταπιέζεσαι και αυτό δεν μπορούν να το κάνουν όλοι. Δεν είναι όλοι έτοιμοι να φανούν υπεύθυνοι για τις πράξεις τους και τη ζωή τους, είναι πιο εύκολο να μένουν πίσω φοβισμένοι και κρυμμένοι πίσω από την εικόνα ενός καλού παιδιού, που τρέμουν μην τυχόν και αλλοιωθεί. Μα ποιος είπε πως εκείνος που διεκδικεί είναι κακός; Τα μέσα διεκδίκησης είναι μόνο ένας από τους παράγοντες που ορίζουν την ταυτότητά μας. Ας μη θεωρούμε ότι την ορίζουν εξ ολοκλήρου.

Εξάλλου ο καθένας μόνος του θα φτιάξει την ευτυχία του και θα οριοθετήσει το χώρο του, εάν δεν το κάνεις ο ίδιος δυστυχώς δε θα το κάνει κανένας άλλος για εσένα και αυτό μην το ξεχνάς ποτέ!