Ακούμε ψυχολόγους να λένε πως οι γονείς, από τότε που τα παιδιά τους είναι ακόμη σε μικρή ηλικία, είναι καλό να αποφεύγουν να μπουκάρουν στο δωμάτιό τους απότομα κι αυταρχικά. Θα ήταν πολύ καλύτερα αν χτυπούσαν και ρωτούσαν για να περάσουν μέσα, ακόμη κι αν αυτό είναι απλά αυτονόητο. Με αυτόν τον τρόπο γίνεται ξεκάθαρος ο προσωπικός χώρος που ο καθένας μας έχει ανάγκη κι η ελευθερία που χρειάζεται το παιδί, και κατ’ επέκταση ο ενήλικας, να ‘χει στο δικό του χώρο.
Μία αδιάκριτη εισβολή μπορεί να προκαλέσει ταραχή αλλά κι ενόχληση στο άτομο που την δέχεται, αφού φτάνει να νιώσει πως σε κανένα σημείο δεν μπορεί να βιώσει ιδιωτικές στιγμές και να πάρει χρόνο με τον εαυτό του. Δεν μπορεί να χαλαρώσει ούτε για λίγο, αφού συνεχώς υπάρχει η σκέψη πως κάποιος θα ανοίξει την πόρτα κι εκείνο μπορεί να ‘ναι σε μία κατάσταση που δε θα ήθελε να το δουν.
Οι προσωπικές μας στιγμές φυσικά δεν είναι μόνο ερωτικές κι όταν ειδικά αναφερόμαστε σε ιδιωτικό χώρο ενός παιδιού, ανάλογα με την ηλικία του βέβαια, δεν αναφερόμαστε σε εκείνες τις στιγμές που μπορεί να δημιουργήσουν αμηχανία σε όλους τους εμπλεκόμενους. Ιδιωτική στιγμή μπορεί να ‘ναι κι η ανάγνωση ενός βιβλίου, η καταγραφή ημερολογίου ή ακόμη και το παιχνίδι. Όταν ο γονιός διακόπτει αυτή τη διαδικασία, χωρίς να ρωτήσει το παιδί, του αφαιρεί αυτόματα το δικαίωμα να συγκεντρώνεται και να περνά χρόνο με τον εαυτό του, αποφασίζοντας το ίδιο για τις επαφές του, ενώ ταυτόχρονα δεν μπορεί σε κανένα χώρο του σπιτιού να νιώσει άνετα. Αν, λοιπόν, είναι τόσο σημαντικό να μην εισβάλουμε στο δωμάτιο και την προσωπική ζωή του παιδιού μας, ακόμα κι όταν εκείνο είναι μικρό, σκεφτείτε πόσο απαραίτητο είναι να μη συμβαίνει κάτι αντίστοιχο και στην ενήλικη ζωή του, πόσο μάλλον στο δικό του σπίτι!
Τα δεύτερα κλειδιά, που καθόλου τυχαία έχουν γίνει και τραγούδια, είναι αναμφίβολα η πρώτη κίνηση που κάνουμε όταν μπαίνουμε σε δικό μας σπίτι. Θες γιατί είμαστε λίγο απρόσεχτοι και τα χάνουμε, θες γιατί είμαστε και λίγο φοβητσιάρηδες και νιώθουμε ασφάλεια όταν ξέρουμε πως κάποιος έχει ένα ζευγάρι κλειδιά του σπιτιού μας ή ακόμη κι επειδή είμαστε πολύ πρακτικοί τύποι κι έχουμε κατά καιρούς δει πόσο χρήσιμο είναι αυτό, για όποιον λόγο, τέλος πάντων, αποφασίζουμε να μοιράζουμε τα κλειδιά μας, σχεδόν πάντα οι πρώτοι που θα ‘χουν αυτό το πλεονέκτημα είναι οι γονείς. Οι περισσότεροι από μας, λοιπόν, έχουμε δώσει πρόσβαση στο σπίτι μας στη μαμά και στον μπαμπά, χωρίς αυτό να σημαίνει, όμως, πως έχουν λάβει ελεύθερη πρόσβαση στη ζωή και την καθημερινότητά μας με το έτσι θέλω.
Είναι πολύ σημαντικό να ‘χει καλλιεργηθεί αυτή η αυτονομία απ’ τα προηγούμενα χρόνια της συγκατοίκησης σε πιο μικρή ηλικία, όπως αναφέραμε νωρίτερα. Ένας γονιός που δεν μπουκάρει στο δωμάτιο του παιδιού του δε θα μπουκάρει κι αργότερα στο σπίτι του, ακόμη κι αν θεωρητικά μπορεί να το κάνει. Οφείλουν οι γονείς να καταλάβουν πως το να έχουν τα κλειδιά του σπιτιού του παιδιού τους είναι αρχικά τιμή –γιατί είναι απόδειξη εμπιστοσύνης των παιδιών στο πρόσωπό τους– αλλά σίγουρα δεν αποτελούν εισιτήριο ελεύθερης εισόδου, ούτε δικαιολογούν την ελεγκτικότητά τους.
Μόνο σε περίπτωση πραγματικής ανάγκης ή ανησυχίας για την υγεία του παιδιού μπορούν να τα χρησιμοποιούν, χωρίς άδεια. Σε κάθε άλλη περίπτωση, χρειάζεται να ρωτήσουν, ακόμη κι όταν το παιδί απουσιάζει απ’ το σπίτι. Το πρόβλημα, λοιπόν, δεν έγκειται μόνο στο τι μπορεί να διακόψουν με μια ξαφνική είσοδο, αλλά ακόμη κι όταν ξέρουν πως το σπίτι είναι άδειο, πάλι είναι μια παραβίαση της ιδιωτικότητας που δεν έχει λόγο ύπαρξης.
Συνεπώς, καλοί μου γονείς, αν τα παιδιά σας δε σας έχουν ζητήσει να βοηθήσετε με κάποιον τρόπο, κι αν δεν έχετε συνεννοηθεί πως θα πάτε σπίτι και θα ανοίξετε με τα δικά σας κλειδιά, καλό θα ήταν να μην το σκεφτείτε καν κι επ’ ουδενί να μην το κάνετε πράξη.
Βέβαια, αυτό σε μικρότερο βαθμό θα πρέπει να τηρείται κι απ’ τα παιδιά… Τώρα που φύγατε κι εσείς απ’ το σπίτι, δεν ξέρετε τι έχει αλλάξει, οπότε καλού-κακού χτυπήστε κι εσείς κάνα κουδούνι ή έστω πάρτε ένα τηλέφωνο πριν μπουκάρετε και βρεθείτε πιο έκπληκτοι κι απ’ τους γονείς σας σ’ αντίστοιχο ντου!
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη