Σε περιόδους κρίσης, ακριβώς όπως είναι κι αυτή που διανύουμε τα τελευταία χρόνια, είναι πολύ συχνό το φαινόμενο της ανεργίας. Νέα παιδιά γεμάτα όνειρα κι όρεξη για ζωή κρατιούνται δέσμια των οικονομικών δυσκολιών που αντιμετωπίζει μια ολόκληρη χώρα. Η ανεργία, όμως, δεν αφορά μόνο τους νέους, χτυπάει την πόρτα σε κάθε ηλικία, σε κάθε φύλο και κοινωνική τάξη.
Βλέπουμε ανθρώπους απ’ τον περίγυρό μας να χάνουν, ξαφνικά, μια μέρα τη δουλειά τους και να αναζητούν λύσεις στο βιοποριστικό ζήτημα που προκύπτει αλλά και σε πολλά ακόμη που έρχονται μαζί του. Η ανεργία φέρνει μαζί της ποικίλα δυσάρεστα συναισθήματα, που μέσα σε όλη αυτή τη ρευστότητα βρίσκουν πρόσφορο έδαφος για να φωλιάσουν. Όταν η ανησυχία, η απογοήτευση κι η ανασφάλεια βγαίνουν στην επιφάνεια, η ερωτική σχέση ενός ζευγαριού επηρεάζεται.
Η έννοια των συντρόφων προϋποθέτει πως η σχέση αυτών των δύο ανθρώπων βασίζεται σε μια αμοιβαία αγάπη, σεβασμό κι αλληλοϋποστήριξη. Τα κακά και τα καλά που έρχονται αντιμετωπίζονται από κοινού κι οι λύσεις δίνονται κατόπιν συζήτησης και συμφωνίας. Όταν ο ένας απ’ τους δύο μένει άνεργος, σε πολλές περιπτώσεις οι ισορροπίες αλλάζουν, η σχέση χάνει τη σταθερή της βάση, μιας κι ο ένας απ’ τους δύο χάνει πρώτος τη δική του, προσωπική, βάση και μαζί μπόλικη απ’ την αυτοπεποίθησή του. Οι συγκρούσεις δεν αργούν να εμφανιστούν κι όταν αυτές δεν καταφέρουν να ξεπεραστούν, μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και στον χωρισμό.
Το πιο προφανές είναι και το πρώτο πρόβλημα που εμφανίζεται σε τέτοιες περιπτώσεις, δηλαδή το οικονομικό. Η έλλειψη χρημάτων, ειδικά όταν μιλάμε για ένα ζευγάρι που συγκατοικεί, φέρνει δυσκολίες. Αυτές με τη σειρά τους δημιουργούν διαρκώς αφορμές για προστριβές στη συμβίωση, αφού καλούνται να περιοριστούν οι αγορές, τα έξοδα, οι βόλτες, πόσο μάλλον ένα ταξίδι ή η οποιαδήποτε μικρή πολυτέλεια θα μπορούσε να κάνει πιο απολαυστική τη ζωή ενός ζευγαριού.
Σε ένα δεύτερο επίπεδο, όμως, οι συγκρούσεις έχουν να κάνουν με την ανισορροπία της επικοινωνίας, αφού η ανεργία επηρεάζει και το συναισθηματικό κομμάτι. Το άτομο που μένει χωρίς δουλειά, χάνει την αυτοεκτίμησή του κι υποτιμά την αξία του, αφού αισθάνεται ανεπαρκής, πως δεν έχει να προσφέρει κάτι. Η ταπείνωση που υφίστανται ως προσωπικότητα τον οδηγεί, συχνά ασυνείδητα, σε μια συμπεριφορά επικριτική, απότομη κι εριστική απέναντι στο σύντροφό του. Στην πραγματικότητα, αυτή είναι η άμυνά του, πιστεύοντας πως έτσι θα προλάβει αρνητικά σχόλια. Η ντροπή και το αίσθημα της απραξίας σε συνδυασμό με την οικονομική ανεπάρκεια οδηγεί σε ένα συνεχόμενο άγχος, που αν συνδυαστεί και με άλλους ψυχολογικούς παράγοντες, μπορεί και στην κατάθλιψη.
Για να σώσουμε τη σχέση μας από ένα τέτοιο τέλμα χρειάζεται ψυχραιμία κι αισιοδοξία απ’ τους δύο συντρόφους, ειδικά όμως από εκείνον που ‘χει μένει χωρίς δουλειά. Είναι πολύ σημαντικό να αποδεχτεί την κατάσταση και να συνειδητοποιήσει πως δεν είναι ο μόνος που την αντιμετωπίζει και, φυσικά, πως δεν ευθύνεται εκείνος. Είναι ένα σημείο των καιρών, που δυστυχώς μπορεί να συμβεί σε όλους, χωρίς να σημαίνει πως το άτομο που το βιώνει αξίζει λιγότερο απ’ τους άλλους. Η ηρεμία κι η συνεχής προσπάθεια, παραμερίζοντας θυμούς κι απογοητεύσεις, είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται η σχέση.
Η ψυχολογική υποστήριξη είναι το λιγότερο που μπορεί να προσφέρει κανείς στον σύντροφό του. Να το χειριστεί με τέτοιο τρόπο που δε θα μειώσει την αξία του ανθρώπου του και δε θα τον κάνει να αισθάνεται λίγος μέσα στη σχέση και το σπίτι. Απ’ την άλλη πλευρά όμως, κι ο άλλος θα πρέπει να κατανοεί τη θετική πρόθεση του αγαπημένου του αλλά και το άγχος που μπορεί να αισθάνεται, μιας και το εισόδημά του είναι η μόνη πηγή τη δεδομένη στιγμή. Συνεπώς κι οι δύο βρίσκονται σε μια μετέωρη φάση, που όμως πρέπει να θεωρηθεί προσωρινή και μέσα απ’ τη συζήτηση και την αγάπη να βρεθεί η λύση για την καλύτερη εξέλιξη της υπόθεσης.
Το μυστικό για μια αληθινά πετυχημένη σχέση είναι να αγαπάμε τον άλλον γι’ αυτό που πραγματικά είναι και να τον κάνουμε να δει κι ίδιος στον εαυτό του όλα εκείνα που θαυμάζουμε εμείς σε αυτόν. Δε χρειάζεται να αποδοκιμάζουμε τις πράξεις του, αλλά να του δίνουμε όλη μας τη θετική ενέργεια και τη δύναμη να πάει παρακάτω. Όσο έχουμε χαμόγελο κι αντέχουμε στα δύσκολα, όλα θα πάνε καλά!
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη