«Κανείς δεν αρρωσταίνει από αυτά που τρώει. Αρρωσταίνει από αυτά που τον τρώνε.» Με αυτή τη φράση σαν αφετηρία, θέλουμε να δώσουμε ένα άγγιγμα στην πλάτη εκείνων που υποφέρουν χωρίς να μπορούν να εξηγήσουν ακριβώς το γιατί και το πως.

Για πολλά χρόνια η ψυχή κατείχε μια θέση λίγο πιο πίσω στη βιτρίνα του εαυτού μας. Μπροστά, σε πρώτη, άμεση προτεραιότητα τοποθετούσαμε το σώμα. Το φροντίζαμε, το αγκαλιάζαμε, το γυαλίζαμε να δείχνει πάντα όμορφο κι ελκυστικό και ικανοποιούσαμε όλες τις ανάγκες του. Βιοποριστικές, αισθητικές, όποιες κι αν ήταν αυτές, έπαιρναν τα ηνία και απασχολούσαν το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου και της προσοχής μας. Όταν εκείνο πονούσε, αυτόματα κινητοποιούσαμε όλη τη διαδικασία κατά την οποία σπεύδαμε να απευθυνθούμε στους ειδικούς, να το εξετάσουμε και να το θεραπεύσουμε από την όποια νόσο. Όμως, η ψυχή μας είχε πάντα αυτή την ίδια αντιμετώπιση; Τι κάναμε όταν η εκείνη νοσούσε;

Το βασικό είναι πως πια συνειδητοποιούμε λίγο παραπάνω πως ο οργανισμός μας είναι ένας καλοκουρδισμένος μηχανισμός με πυρήνα τη ψυχή μας. Αυτή είναι ουσιαστικά η πηγή που του δίνει ζωή ώστε όλα τα εξαρτήματα του να δουλεύουν σωστά. Όταν λοιπόν, πονάει η ψυχή μας αυτό βρίσκει το δρόμο και τον τρόπο να εμφανιστεί και φυσικά εκεί μιλάμε για τη σωματοποίηση. Ένα σωρό αρνητικά και άβολα συναισθήματα μαζεύονται, φουσκώνουν και ξεχειλίζουν δημιουργώντας πολλά συμπτώματα στο σώμα μας. Πόνοι και ενοχλήσεις που δεν οφείλονται σε κανένα κλινικό αίτιο αλλά έχουν όμως την ίδια μορφή και δε διαφέρουν από τους άλλους σωματικούς πόνους.

Οι άνθρωποι που πάσχουν από κατάθλιψη, πολλές φορές δεν παραπονιούνται για τα συναισθήματα που νιώθουν, όπως η απόγνωση, η θλίψη κ.α, εντοπίζουν όμως πόνους σωματικούς όπως πονοκέφαλος, πόνος στη μέση, μυϊκούς πόνους, αυτοάνοσα, προβλήματα του πεπτικού, εξάντληση και διάφορα ακόμη που έχουν καταγραφεί κατά καιρούς σε επιστημονικές έρευνες και μελέτες. Έτσι βρίσκει έναν τρόπο να εκδηλωθεί η θλίψη μας μέσα από το μέσο έκφρασης της ψυχής, το σώμα! Επίσης, η θλίψη και ο πόνος συνδέονται σε νευρολογικό επίπεδο αφού τα ίδια κέντρα στον εγκέφαλο ελέγχουν τόσο το ένα όσο και το άλλο.

Στις μέρες μας έχει γίνει πια φανερό πως εκτός από τη διαδικασία της σωματοποίησης, αυτά τα συμπτώματα εμπλέκονται με το νευρικό, ενδοκρινικό και ανοσοποιητικό μας σύστημα. Πολλές φορές ο ψυχικός πόνος ή το άγχος μας μπορεί να μετατραπεί σε ένα μοτίβο κίνησης όπως ένα τικ ή ψευδοεπιληψίες ενώ σε ακραίες μορφές τέτοιων περιπτώσεων βλέπουμε να προκαλείται έως και ημιπληγία στην ακοή ή και μερική τύφλωση.

Είναι πολύ σημαντικό να ακούμε το σώμα μας μέσα και έξω και να προσπαθούμε να εκπληρώσουμε εκείνα που θα μας χαρίσουν την ευτυχία και μια ηρεμία εσωτερική. Οι πόνοι που συχνά μας ενοχλούν στην καθημερινότητά μας και ίσως να μην αναγνωρίζουμε την πηγή τους είναι αρχικά οι μυϊκοί και συγκεκριμένα στην πλάτη και τους ώμους. Εκεί συσσωρεύεται το μεγαλύτερο μέρος του άγχους και της πίεσης. Δεν είναι τυχαία άλλωστε και η μεταφορική έκφραση «κουβαλάει πολύ βάρος στους ώμους ή στις πλάτες τους». Είναι πολύ έντονη η συναισθηματική κούραση που οδηγεί σε αυτούς τους πόνους.

Ο πόνος στον αυχένα, αποτελεί μία από τις πιο κοινές ενοχλήσεις σε ανθρώπους που υποφέρουν από αγχώδεις διαταραχές. Φυσικά το στομάχι είναι ακόμη ένα σημείο που «χτυπάει» ο ψυχολογικός παράγοντας αφού ο φόβος και το άγχος προκαλούν ανακατωσούρες ενώ το χρόνιο άγχος μπορεί να δημιουργήσει ακόμα και έλκος! Κάτι λιγότερο γνωστό και αναμενόμενο είναι οι πόνοι στα χέρια. Πολλοί μάλιστα υποστηρίζουν πως αυτός ο πόνος μπορεί να είναι αποτέλεσμα συναισθημάτων απομόνωσης ή εγκλεισμού. Διάφοροι πόνοι εντοπίζονται και στα πόδια, τα γόνατα, τα ισχία και γενικά όπως έχει εκφράσει και ένας γιατρός σε μια έρευνα που πραγματοποίησε, «κάθε ένα από τα συναισθήματά μας μετατρέπεται σε σωματικό σύμπτωμα, συνεπώς, όλα είναι πιθανά, σωστά;»

Η φράση που κρύβει μέσα της όλη τη μεγάλη αρχαία ελληνική φιλοσοφία. «Νους υγιής εν σώματι υγιεί» αποτελεί το κλειδί που ψάχνουμε για να λύσουμε το γρίφο της ασθένειας που δε διαγιγνώσκεται και δεν αποδίδεται σε βιολογική πράξη. Η απάντηση δίνεται σε αυτό που είχε πει ο Σωκράτης στον Χαρμίδη (του Πλάτωνα), «Είναι καλύτερο να θεραπεύσουμε πρώτα την ψυχή μας πριν θεραπεύσουμε το σώμα μας».

 

Συντάκτης: Μαρία Αθανασοπούλου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου