Πώς μπορεί το θεατρικό παιχνίδι να βοηθήσει το παιδί;

Το θεατρικό παιχνίδι είναι μια ψυχοπαιδαγωγική και καλλιτεχνική διαδικασία και μέθοδος μέσω της οποίας τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να εκφράσουν τον εσωτερικό τους κόσμο. Κινητοποιεί τη φαντασία και την αντιληπτικότητα ενώ συμβάλλει στην ικανότητά τους να παρατηρούν, να υποθέτουν και να συσχετίζουν. Με διττή σημασία ο όρος προσφέρει στα παιδιά την ξεγνοιασιά, την ανεμελιά και την απόλαυση του παιχνιδιού ενώ ταυτόχρονα τους παρέχει την καλλιτεχνική και αισθητική τους ανάπτυξη με γνώσεις για το θέατρο και τις τέχνες. Με συγκεκριμένη δομή και στάδια ανάπτυξης, η μέθοδος του θεατρικού παιχνιδιού βοηθά στην νοητική, αναπτυξιακή διαδικασία των παιδιών ενώ ταυτόχρονα ενθαρρύνει και ενισχύει την αυτοπεποίθηση τους με αποτέλεσμα την καλύτερη και ουσιαστική κατάκτηση της γνώσης.

Τα στάδια ανάπτυξης του θεατρικού παιχνιδιού:

1. Απελευθέρωση και δημιουργία ομάδας.

2. Αναδημιουργία ρόλων και καταστάσεων

3. Σκηνική αυτοσχέδια δράση

4. Αποτίμηση του εργαστηρίου

Με το θεατρικό παιχνίδι τα παιδιά καταφέρνουν να οξύνουν τη νόηση και τον τρόπο που αντιλαμβάνονται ενώ το μυαλό τους βρίσκεται ταυτόχρονα στον πραγματικό αλλά και τον φανταστικό κόσμο. Επίσης, θα ήταν σωστό να επισημάνουμε πως έχουν αναπτυχθεί βασικές θεωρίες που συνδέουν άρρηκτα τη γνωστική ανάπτυξη του παιδιού με το θεατρικό παιχνίδι, ερμηνευτές τέτοιων θεωριών είναι ο Jean Piaget, o Jerome Bruner  και ο Lev Vygotsky ενώ κάποιες έρευνες έχουν δείξει μία θετική συσχέτιση του θεατρικού παιχνιδιού με την ακαδημαϊκή δεξιότητα που αναπτύσσει ένα παιδί καθώς ενισχύει τη λογοτεχνική χρήση της γλώσσας, τον γραπτό λόγο αλλά και τη μαθηματική σκέψη.

Τα παιδιά σήμερα είναι γεμάτα υποχρεώσεις και δραστηριότητες που δεν είχαν παλιότερα με αποτέλεσμα να χάνουν πολύτιμες στιγμές από το παιχνίδι που είναι άκρως απαραίτητο για την ανάπτυξή τους σε συναισθηματικό και ψυχικό επίπεδο. Μέσα από τις θεατρικές δραστηριότητες μπορούν να διασκεδάζουν ενώ ταυτόχρονα καλλιεργούν την εσωτερική τους δύναμη, γνωρίζουν τον εαυτό τους και τις ικανότητές τους και ενισχύεται η αυτοπεποίθησή τους. Χρησιμοποιώντας ως ερεθίσματα την ποίηση, τη λογοτεχνία, τη ζωγραφική και πολλές ακόμη τέχνες οι οποίες περνούν τελικά μέσα από τη σωματική έκφραση δημιουργούνται ολοκληρωμένες προσωπικότητες που ως ενήλικες θα έχουν μια ολιστική αντίληψη του κόσμου.

Ένα σημαντικό στοιχείο που έχει το θεατρικό παιχνίδι και χρειάζονται τα παιδιά, είναι η αγκαλιά στη διαφορετικότητα και τη μοναδικότητα. Δεν υπάρχει το σωστό και το λάθος, υπάρχει μόνο ο τρόπος που έχει το κάθε παιδί να εκφράζεται, έτσι αντιλαμβάνονται και κατανοούν πως δεν είναι απαραίτητο όλοι να δρούμε με τον ίδιο τρόπο αφού κανένας από εμάς δεν είναι ίδιος με τον άλλον. Ο σεβασμός που αναπτύσσεται μέσα από ομαδικές διαδικασίες βοηθά τα παιδιά να δρουν συνεργατικά, να ακούν τις απόψεις του συνόλου και να δημιουργούν από κοινού κάτι μέσα από την αναζήτηση, τον διάλογο και την επιχειρηματολογία.

Μέσα από τους ρόλους και τους αυτοσχεδιασμούς, τολμούν να μπουν στα παπούτσια του άλλου, να ζήσουν για λίγο τη ζωή ενός χαρακτήρα, να καταλάβουν τα κίνητρά του, το συναισθηματικό του πεδίο εξελίσσοντας έτσι τον δικό τους χαρακτήρα και την ενσυναίσθηση που χρειάζεται. Εξάλλου όταν υποδυόμαστε έναν άλλον χαρακτήρα μπορούμε να εκφραστούμε και πιο αληθινά. Η ασφάλεια που μας παρέχει το «προσωπείο» και το όνομα ενός άλλου (ρόλος) μας κινητοποιεί να εκφράσουμε στοιχεία μας που ίσως να μη μοιραζόμασταν ποτέ με την πραγματική μας ταυτότητα. Αυτό συνήθως στα παιδιά γίνεται ασυνείδητα και δεν είναι τυχαίο ότι πολλές φορές μέσα από ένα παιχνίδι ρόλων έχουν εκφραστεί κακοποιητικές συμπεριφορές που έχουν υποστεί τα παιδιά. Η ελευθερία του να είναι ο εαυτός τους μέσα από κάτι άλλο είναι κάτι μαγικό και απαραίτητο.

Το θεατρικό παιχνίδι είναι ίσως ο ομορφότερος τρόπος να φέρνουμε την πραγματικότητα στα παιδιά και να τη φτιάχνουμε καλύτερη ώστε μεγαλώνοντας να δημιουργήσουν εκείνα τον ιδανικό κόσμο.  Εκείνον που θα είναι γεμάτος συναισθήματα, όμορφες εικόνες και τρυφερές ψυχές. Εξάλλου εάν δεν επενδύσουμε στα παιδιά για έναν καλύτερο κόσμο, τότε πού;