Είναι οι μυρωδιές κι οι γεύσεις που κρατούν ανέπαφο το παρελθόν. Κάποιες φορές ένα ερέθισμα μπορεί να επαναφέρει αναμνήσεις απ’ την παιδική αυτή ηλικία που όλοι ανεξαιρέτως νοσταλγούμε.
Κοιτάς απ’ το ράφι στο σούπερ μάρκετ τις κρέμες γιώτης σοκολάτα και βανίλια που σου έφτιαχναν παλιά. Σχεδόν άμεσα καταφτάνει στο μυαλό σου μία γεύση και μία μυρωδιά. Και ας βρίσκονται στο στενό κλοιό της ανάμνησης. Μία γεύση που σου θύμισε την παιδική σου ηλικία σε κρατά δέσμιο περισσότερο από όσο μπορείς να φανταστείς: Μικρός εθιζόσουν στη μυρωδιά αυτή και πιστεύεις ακράδαντα ακόμη και τώρα, πως ένα κουτί θα φέρει πίσω όσα ο χρόνος δε λογάριασε να πάρει.
Άλλες φορές κάνεις κάτι για τη καταραμένη αυτή νοσταλγία που σε πιάνει. Ίσως φτιάξεις κάποιο κέικ από τη συνταγή που αποστήθισες με τα χρόνια κοιτώντας πότε θα είναι έτοιμη η ζύμη του κέικ. Η ζύμη, γιατί σαν παιδιά περισσότερο μας άρεσε αυτή η γλυκιά γεύση παρά το ίδιο το κέικ. Μα ακόμα και το ίδιο το κέικ ήταν το αγαπημένο σου φαγητό για να πάρεις στο σχολείο, να το φας λαίμαργα την ώρα του διαλείμματος.
Καθένας από εμάς είχε ένα αγαπημένο φαγητό που θα μπορούσε κάλλιστα να φάει τρία πιάτα ακόμη και τώρα. Κι όταν το φτιάχνεις τυχαίνει να μην είναι το ίδιο, ποτέ δε θα συγκριθεί με αυτό που σου έφτιαχναν οι γονείς κι οι παππούδες. Και αυτό γιατί δεν περιλαμβάνουν μικρές ιεροτελεστίες που έμοιαζαν ανούσιες κάποτε.
Η γιαγιά να μετατρέπει το κουτάλι για φαγητό σε αεροπλάνο για να φας λίγο παραπάνω. Η μαμά να σου κάνει ψυχολογικό πόλεμο για άλλη μία κουταλιά, για εκείνη που τόσο σε λατρεύει. Και ακόμη και για τη θεία σου από το χωριό που σε αγαπάει τόσο κι είχες ξεχάσει πως υπάρχει.
Κι ο παππούς να βγάζει από τις τσέπες του καραμέλες. Κι εάν δεν έχει καραμέλες να σου δώσει, σίγουρα είχε σκαρφιστεί κάτι άλλο για τα εγγόνια του. Παγωτά από αυτά που σε είχε δει χιλιάδες φορές να καταβροχθίζεις ακόμη και μετά από μία τεραστίων διαστάσεων ποσότητα φαγητού.
Η γεύση που σου αφήνει μία σούπα, μπορεί να σου θυμίσει αυτή που σου έφτιαχναν οι γονείς σου όταν ήσουν άρρωστος. Κι εάν ακόμη δεν καταφέρει να στη θυμίσει, η νοσταλγία βρίσκεται πάλι εκεί, να στη θυμίσει εκείνη μαζί με αμέτρητες εικόνες που μοιάζουν πλέον απλησίαστες και μακρινές.
Η γοητεία του παρελθόντος βρίσκεται ακριβώς στο γεγονός ότι παραμένει αυτούσιο, απαράλλαχτο. Δεν μπορεί να αλλάξει, δεν μπορεί να χαλάσει, όποτε από τα όμορφα και τα άσχημα, επιλέγεις αυθόρμητα αυτά που δε θες να λησμονήσεις με τα χρόνια. Αυτά είναι συνήθως και τα όμορφα. Η γοητεία του παρελθόντος δεν είναι άλλη από το ότι αποτελεί παρελθόν.
Έτσι και τα φαγητά που μας έφτιαχναν οι γονείς μας, από τη σφαίρα του παρελθόντος είναι νόστιμα και θες να τα δοκιμάσεις άλλη μία φορά. Κι ας είναι αδύνατον πια. Ακόμη κι εάν φτιάξεις εκείνη την κρέμα, εκείνη τη σούπα, δε θα είναι το ίδιο. Βλέποντας την από το παρελθόν την εξιδανίκευσες επειδή τη συνδύασες με αγαπημένα πρόσωπα. Ίσως με αγαπημένες καταστάσεις που δεν μπορείς να ζήσεις πια γιατί μεγάλωσες.
Οι πατάτες στο φούρνο με το κοτόπουλο το λεμονάτο που πλησίαζαν την τελειότητα και τίποτα άλλο δε μοιάζει αντάξιο να το αντικαταστήσει. Ή αυτό το αγαπημένο φαγητό που τόσα χρόνια η γεύση του σε γυρνά πίσω. Στις καταστάσεις αυτές.
Ακόμη και τα φαγητά που έκαναν κακό στην υγεία, τείνεις καμιά φορά στο να δελεαστείς από αυτά. Απλά για να θυμηθείς πώς ήταν να τα αγοράζεις κρυφά με το χαρτζιλίκι σου. Η΄ όταν στα αγόραζε κρυφά η γιαγιά. Τα Cheetos που σου έλεγαν οι γονείς σου πως ήταν βλαβερά για την υγεία μα μόλις τα έβαζες στο στόμα σου σε έπιανε μία ακατάπαυστη αδηφαγία.
Η σοκολάτα lacta που τότε υπήρχαν το πολύ τρείς από αυτές που υφίστανται τώρα. Και συνήθως επέλεγες την απλή, δίχως αμύγδαλο, δίχως oreo. Κι η δεύτερη γραμμή που είχε το παραλληλόγραμμο κομμάτι που έγραφε lacta ήταν πάντα το πιο νόστιμο. Χωρίς να μπορεί να εξηγήσει κανείς το γιατί.
Και τώρα που μεγάλωσες πιθανότατα να τα έχεις αφήσει πίσω σου όλα αυτά. Τουλάχιστον σε καθημερινή βάση. Κι εάν γυρνάς για λίγο πίσω, είναι επειδή όλοι λίγο-πολύ το κάνουν. Όλοι λίγο-πολύ το χρειάζονται.
Επιμέλεια Κειμένου Χριστίνας Χατζηθεοδώρου: Πωλίνα Πανέρη
Συντάκτης: Χριστίνα Κουλιάτσα
