Άνθρωποι, συναισθήματα, συνθήκες, συγκυρίες και σκέψεις δομούν ενώσεις, έρωτες και χωρισμούς. Ανθρώπους που πέρασαν απ’ τη ζωή μας, αλλά με τον έναν ή τον άλλον τρόπο αποχώρησαν απ’ αυτήν, συνηθίζουμε να τους αποκαλούμε «πρώην». Κι όταν κάνουμε μια νέα αρχή στα συναισθηματικά μας, έτσι πρέπει να νιώθουμε για εκείνους, πως ανήκουν στο παρελθόν.
Αν κι ενίοτε είναι δύσκολο, όταν αποφασίσουμε να βάλουμε στη ζωή μας έναν καινούριο σύντροφο θα πρέπει οι προηγούμενοι κύκλοι να ‘χουν αυστηρώς κλείσει. Το ότι χωρίσαμε με κάποιον δε σημαίνει πως τον ξεπεράσαμε κιόλας. Επομένως, πριν στήσουμε το παρόν μας, οφείλουμε –στον εαυτό μας κυρίως– να νιώθουμε πράγματι απελευθερωμένοι απ’ τα περασμένα, κι όχι μπερδεμένοι. Να θυμόμαστε το «τότε» κι όχι να το λησμονούμε στο «τώρα». Για να ξεκινήσει μια υγιής σχέση απ’ το μηδέν είναι καλό να εκλείπουν οι σκιές του παρελθόντος.
Εφόσον, λοιπόν, συνειδητά επιλέγουμε να συνδεθούμε με νέους ανθρώπους, η καρδιά και το μυαλό μας πρέπει να ‘ναι έτοιμα να γνωρίσουν το καινούριο. Ό,τι υπήρξε παλιά κλειδώνεται ως ανάμνηση μέσα μας και το κουβαλάμε, μεγαλώνοντας, ως εμπειρία. Ο νέος σύντροφος έρχεται τώρα με τα δικά του πινέλα να χρωματίσει αυτόν τον πλέον λευκό καμβά που έχουμε ετοιμάσει για να δεχτούμε τον έρωτά του, κι όχι για να γεμίσει κενά του παρελθόντος. Όπως κι εμείς δε θα θέλαμε να αποτελούμε για κανέναν δεύτερη επιλογή ή αντικαταστάτη κάποιου άλλου έρωτα.
Τις νοερές αναμνήσεις που ‘χουμε από περασμένες σχέσεις, δεν μπορεί κανείς να τις μάθει, να τις δει και τελικά να τις ανακαλύψει, αν εμείς δεν του ανοιχτούμε για το παρελθόν μας. Κάποια στιγμή θα του μιλήσουμε γι’ αυτό, όπως κι αυτός θα μας γνωστοποιήσει ποιος ήταν πριν μας γνωρίσει. Τότε πιθανότατα να φανερωθούν κάπου μέσα στο σπίτι μας κι αναμνηστικά που άφησαν πίσω τους όλοι όσοι μας σημάδεψαν κι εμείς αποφασίσαμε να τα κρατήσουμε. Εισιτήρια από ταξίδια με πρώην, γράμματα ερωτικά, δώρα επετείων, κοσμήματα ή ακόμα κι αντικείμενα μεγαλύτερα που διακοσμούν τον χώρο, είναι κάποια απ’ αυτά.
Φυσικά, τα αντικείμενα είναι άψυχα, αθώα κι αθόρυβα. Δεν μπορούν να μαρτυρήσουν τον αποστολέα τους, ούτε να διηγηθούν ιστορίες. Για τους άλλους είναι ξένα και ψυχρά. Απ’ την άλλη, για μας έχουν ποτίσει με τόσες αναμνήσεις και στιγμές που τα καθιστούν πια αγαπημένα. Έτσι, ακόμα κι αν έχουμε μια νέα σχέση, λυπόμαστε να τα πετάξουμε. Ο πλέον άνθρωπός μας εκτιμά πως η θέση τους είναι στα σκουπίδια. Δε θα ‘πρεπε, όμως, να μας θέτει τέτοια διλήμματα. Το ότι αυτός αποτελεί μέρος του παρόντος δε μας διαβεβαιώνει πως αξίζει για πάντα μια θέση στο μέλλον μας. Ίσως, αργά ή γρήγορα, μετατραπεί κι αυτός σε παρελθόν. Μα ακόμα κι αν μείνει για πολύ στο παρόν μας, δεν τίθεται κανένα δίλημμα για μας. Σαφώς δεν είμαστε υποχρεωμένοι να του κάνουμε το χατίρι να τα πετάξουμε, αλλά ούτε μας τιμά και το να τα επιδεικνύουμε. Είναι καλό, αν ρωτήσει, να γνωρίζει ότι είναι δώρα πρώην μας, όχι όμως ποιανού πρώην ακριβώς και ποια είναι η ιστορία πίσω απ’ αυτά.
Διατηρούμε πάντα το δικαίωμα να φυλάμε αντικείμενα των πρώην μας, αν κι εφόσον αποτελούν απλώς αναμνηστικά και δε μας ταράζει πλέον η ύπαρξή τους. Αν τα κρύβουμε, κουβαλούν μια ενοχή, κι αν κάθε φορά που ανοίγουμε αυτό το μικρό κουτί των αναμνήσεων βουρκώνουμε και σφίγγει το στομάχι μας, τότε η λύση δεν είναι να τα πετάξουμε. Ίσως είναι απλά λάθος που ξεκινήσαμε μια νέα σχέση, χωρίς να έχουμε βάλει σε τάξη τη ζωή μας, αφού αποφύγαμε να συμφιλιωθούμε με το παρελθόν.
Είτε είναι δώρα είτε προσωπικά αντικείμενα του πρώην συντρόφου, που φεύγοντας θέλησε να τα κρατήσεις, στην αρχή του χωρισμού ίσως είχαν γίνει προέκταση του χεριού σου. Ήταν μια μόνιμη αφορμή να θυμηθείς στιγμές μαζί του που δεν ήθελες να ξεχάσεις. Ένιωθες πως είναι ό,τι σου είχε απομείνει από εκείνον τον άνθρωπο. Κι όσο η ιδέα του χωρισμού μακραίνει, με μια φυσική συνέχεια, τα αντικείμενα αυτά αλλάζουν μορφή.
Αρχικά, τα λατρεύεις, αργότερα τα κρύβεις, κρυφά πας και τα κοιτάζεις για λίγο να δεις πώς θα νιώσεις, στη συνέχεια τα ξεχνάς κάπου παρατημένα κι όταν πια έχεις ξεπεράσει εκείνο τον άνθρωπο που τα σημάδεψε, τα κοιτάς μ’ ένα νοσταλγικό χαμόγελο, σαν να βρήκες παλιές φωτογραφίες σου απ’ το δημοτικό. Κουβαλούν συγκίνηση μα δεν έχουν τη δύναμη να σε ρίξουν και πάλι στον πόνο εκείνου του χωρισμού. Όταν πια έχεις βρει τη θέση τους στην καρδιά σου δεν μπορούν να βλάψουν τη νέα σου σχέση. Παύουν να ‘ναι σκιές του παρελθόντος, χάνουν την επιρροή τους.
Καλώς ή κακώς, πρέπει να αποδεχτούμε ότι κάθε άνθρωπος που μπαίνει στη ζωή μας, είχε δυνατές εμπειρίες, πάθη κι έρωτες και πριν από μας. Κι ο τρόπος που φυλάει ο καθένας τις αναμνήσεις του, ίσως προδίδει και μια ρομαντική κι ευαίσθητη πτυχή του εαυτού του. Δε θα ‘πρεπε να μας θυμώνει, αλλά να μας χαροποιεί που σέβεται όσα έζησε, έχει συμφιλιωθεί με το παρελθόν του και δεν το κρύβει. Αντιθέτως, το τιμά και το θυμάται, με ό,τι καλό συνεπάγεται αυτό.
Ένας άνθρωπος που με περηφάνια κι ηρεμία κρατά θωρακισμένο το παρελθόν του και το φανερώνει, χωρίς να ντρέπεται και χωρίς να πονά που είναι παρελθόν κι όχι παρόν, είναι άνθρωπος ισορροπημένος και σίγουρος για την απόφασή του να μας βάλει στην καθημερινότητά του. Δεν το θάβει σε ένα κουτί φυλαγμένο στο πατάρι. Τότε δε θα ήταν σίγουρος για τις επιλογές του. Μπορεί να ξεχωρίσει γιατί εκείνοι οι άνθρωποι είναι πια μονάχα μερικά αντικείμενα, ενώ εσύ βρίσκεσαι στο παρόν του, με τη φυσική σου παρουσία δίπλα του.
Κι ίσως, αν τα φέρει αλλιώς η ζωή και γίνουμε, δηλαδή, κι εμείς ενθύμια απ’ το παρελθόν, να μας φυλάει κι εμάς κάπου με αναμνηστικά φανερά στον χώρο κι όχι κρυμμένα κάπου ή παρατημένα στα σκουπίδια. Ως πρώην του πια, δε θα θέλαμε να σκεφτούμε πως ό,τι του δώσαμε πετάχτηκε, χωρίς κανένα συναίσθημα.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη