Πόσοι από εσάς έχετε δυσανασχετήσει όταν ο σύντροφός σας δεν εκδηλώνει συχνά το ενδιαφέρον του; Ίσως στήνετε κι ολόκληρους καβγάδες με σκοπό να βρείτε το δίκιο σας και να περάσετε στο σύντροφό σας το μήνυμα ότι έχετε την βαθύτατη αυτή ανάγκη για επιβεβαίωση. Την ύστατη ανάγκη, όχι μόνο να σας δείχνει ο, τι νιώθει, αλλά και να σας λέει ότι σας αγαπάει. Πόσο απλό μπορεί να φαντάζει σε εσάς, μα τι άθλος μοιάζει να είναι για το ταίρι σας όταν προσπαθεί να το εφαρμόσει. Αναρωτηθήκατε ποτέ ότι αν αυτό που για εσάς είναι αυτονόητο κι εύκολο στη πράξη, για τον άλλον αποτελεί δυσκολία; Ασχέτως με το αν αισθάνεται πράγματα κι επιθυμεί να το δείξει, μπορεί να μην γνωρίζει το σωστό τρόπο, κάνοντας τη φοβία του να εκτεθεί συναισθηματικά, μεγαλύτερη.
Και φανταστείτε, η αδυναμία έκφρασης συναισθημάτων συμβαίνει σε πληθώρα ανθρώπων κι αποτελεί συχνή αιτία έναρξης μιας διαμάχης στη σχέση. Κι αν αισθάνεσαι αυτή την ταλαιπωρία σε μια τέτοιου είδους σχέση, φαντάσου το ταίρι σου να έπασχε, δίχως να το γνωρίζεις, από το σύνδρομο Asperger.
Ενδέχεται να είναι η πρώτη φορά που ακούς να γίνεται λόγος για αυτό το σύνδρομο. Πολλοί πάσχοντες, δεν αναγνωρίζουν καν ότι ανήκουν σε αυτούς που έχουν το σύνδρομο Asperger, καθώς τα συμπτώματα δεν έχουν γίνει αντιληπτά. Το σύνδρομο αυτό λοιπόν, ανήκει στο φάσμα του αυτισμού, αλλά με ορισμένες διαφορές. Ειδικότερα, οι πάσχοντες δεν αντιμετωπίζουν μεγάλη δυσκολία στο λόγο και η νοημοσύνη τους είναι φυσιολογική, μερικές φορές ίσως κι υψηλή! Έχουν πολύ καλή μνήμη όταν πρόκειται για πράγματα που τους ενδιαφέρουν, αλλά αδυνατούν να εκδηλώσουν τα συναισθήματά τους.
Η μεγαλύτερη δυσκολία τους έγκειται στην ενσυναίσθηση. Δυσκολεύονται να αντιληφθούν τα συναισθήματα του άλλου, πόσο πια να μπουν στη θέση του και γι’ αυτόν το λόγο μπορεί να χαρακτηριστούν από τον περίγυρό τους ως αναίσθητοι κι εγωιστές. Λόγω του ότι αντιμετωπίζουν αυτή τη δυσκολία, μπορεί συχνά να είναι υπερβολικά ειλικρινείς στη σχέση τους, πράγμα που μπορεί να πληγώσει το ταίρι τους χωρίς να το αντιλαμβάνονται. Το γεγονός, επίσης, ότι δεν μπορούν να εκδηλωθούν συναισθηματικά, κάνει το σύντροφό τους να αισθάνεται παραμελημένος και συχνά λίγος σε μια σχέση, όπου οι πάσχοντες μοιάζουν να στέκουν σαν παγοκολώνες. Μια σχέση, που μερικές φορές προμηνύει δυνατή έκρηξη από όλη αυτή την ένταση που έχει συσσωρευτεί στο εσωτερικό της. Μια έκρηξη, που αν συμβεί, ίσως να μη λιώσει ούτε εκατοστό της ψυχής τους. Στα μάτια τρίτων δηλαδή, γιατί στην πραγματικότητα στον εσωτερικό τους κόσμο γίνονται τρικυμίες, που δεν ξέρουν πώς να τις διαχειριστούν αποτελεσματικά κι έτσι εμμένουν σε αυτήν την απάθεια.
Οι συζητήσεις ή εξομολογήσεις με ένα άτομο που πάσχει από Asperger, μπορεί να προβούν μοιραίες, καθώς το άτομο αυτό μπορεί να αρχίσει να μονολογεί, δίχως να αντιλαμβάνεται ότι το θέμα δεν ενδιαφέρει τη σχέση του ή ότι προκαλεί συναίσθημα που επηρεάζει ενδεχομένως τον ακροατή του αρνητικά. Κάπως έτσι μπορεί να παρεξηγηθεί, και μια συζήτηση να καταλήξει σε απρόβλεπτο καβγά. Μοιάζει να αδιαφορεί εντελώς για τα συναισθήματα που ίσως προκαλεί στο ταίρι του.
Σε συζητήσεις που μπορεί να διαμορφώνονται σε μία κοινή παρέα, ίσως μοιάζει να βρίσκεται στα χαμένα. Κι αυτό συνήθως γίνεται επειδή τα περισσότερα πράγματα τα αντιλαμβάνεται στην κυριολεξία. Δεν ξεχωρίζει την μεταφορά στο λόγο ή την ειρωνεία και δυσκολεύεται να κατανοήσει το χιούμορ που κρύβεται πίσω από τις λέξεις. Ενώ μπορεί να βρίσκεται απλώς σε αμηχανία, για κάποιους άλλους μπορεί να μοιάζει απόμακρος κι αντικοινωνικός.
Στην καθημερινή του ζωή ίσως υπάρξουν αναταράξεις, τη στιγμή που για οποιοδήποτε λόγο αλλαχθεί το πρόγραμμά του. Αυτοί οι άνθρωποι είναι μαθημένοι σε μια σταθερή ρουτίνα, προκειμένου να κρατούν τη σύγχυση που τους καταβάλλει σε καταστολή. Ίσως δυσκολευτούν να διαχειριστούν το απρόοπτο που μπορεί να τους παρουσιαστεί, όπως είναι για παράδειγμα ένα ταξίδι που θα τους βγάλει εκτός προγράμματος. Έχουν δυσκολία στο να προσαρμοστούν στις αλλαγές που συμβαίνουν γύρω τους κι αν δε γνωρίζεις ότι το ταίρι σου πάσχει από το σύνδρομο Asperger, πιθανόν να σου φανεί ιδιόρρυθμο στο χαρακτήρα.
Το να βρίσκεσαι σε σχέση με έναν τέτοιον άνθρωπο, δε θα πρέπει να σε κάνει να αισθάνεσαι άβολα ή μειονεκτικά. Είναι μέχρι να μπεις κι εσύ στο μυαλό του και να προσπαθήσεις να καταλάβεις το τρόπο με τον οποίο λειτουργεί. Άπαξ κι αντιληφθείς ότι αιτία όλων αυτών αποτελεί το σύνδρομο, σταδιακά όλα τα κομμάτια του παζλ μπαίνουν στη θέση τους. Μαθαίνεις την αιτιολογία της συμπεριφοράς αυτής, κι αντιλαμβάνεσαι ότι δεν πρόκειται για εγωισμό ή αναισθησία. Το χειρίζεσαι διαφορετικά, κι ίσως αρχικά να ταλαιπωρηθείς λίγο, από την απώλεια συναισθήματος, ειδικά αν είσαι από εκείνους που αποζητούν την εκδήλωσή του συχνά, μα θα αντιληφθείς ότι η προσωπικότητα κι ο τρόπος σκέψης τους είναι μοναδικά. Μπορούν να σου προσφέρουν τα ίδια πράγματα με ένα οποιοδήποτε πρόσωπο κι αν και υστερούν σε κάποια σημεία, σίγουρα υπερτερούν σε ακόμη τόσα. Το μόνο που αλλάζει, είναι ο διαφορετικός τρόπος έκφρασης των συναισθημάτων σας, μα το σημαντικότερο όλων είναι πως τα συναισθήματα βρίσκονται ακόμη εκεί.
Και στο κάτω-κάτω μην ξεχνάς ότι πρόκειται για τον άνθρωπο που εξ’ αρχής ερωτεύτηκες και στην πορεία αγάπησες με όλα τα ελαττώματά του. Άλλωστε κι εκείνοι που δεν πάσχουν από κάποιο σύνδρομο, δε χαρακτηρίζονται από την τελειότητα. Όλοι έχουμε ελαττώματα, απλώς μερικοί από εμάς έχουμε μάθει να τα κρύβουμε καλύτερα. Το μόνο σίγουρο στην όλη υπόθεση είναι πως όλοι μας με τη δυνατή στήριξη και τη σωστή καθοδήγηση κάνουμε σταθερά άλματα προς τη βελτίωση των εσφαλμένων πτυχών του εαυτού μας.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου