Πόσο σύνηθες είναι να περπατάς στον δρόμο και ν’ ακούς σφυρίγματα και σχόλια για την εμφάνισή σου ή για κάποιο συγκεκριμένο μέρος του σώματός σου; Θα σου έχει τύχει έστω και μια φορά. Αν όχι σε σένα, τότε ίσως σε κάποιο φιλικό σου πρόσωπο. Πιθανότατα να το παράβλεψες εντελώς εκείνη τη στιγμή ή αντίθετα, ίσως και να σε προβλημάτισε, ιδιαίτερα αν σου απηύθυναν κάποιον χαρακτηρισμό που σ’ έκανε να αισθανθείς άβολα. Ήξερες, όμως, ότι η παραπάνω συμπεριφορά είναι συχνά επαναλαμβανόμενη κι ότι αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο; Το λεγόμενο catcalling.
Το catcalling, το οποίο αποτελεί μια υποκατηγορία του street harassment, είναι μια μορφή παρενόχλησης που κάνει την εμφάνισή της στους δρόμους, στα μέσα μαζικής μεταφοράς, γενικότερα σε δημόσιους χώρους κι εκφράζεται σε κάποιες περιπτώσεις με ανεπιθύμητα αγγίγματα, κυρίως, όμως, με λεκτικές εκφράσεις. Μια εκδήλωσή του, αρκετά κοινή στους περισσότερους, είναι τα σφυρίγματα και τα πολύ γνωστά σε όλους «Ψιτ ψιτ». Πολύ συχνά τα πρόσωπα που το εκφράζουν, προχωρούν σε χειρονομίες, επίμονα βλέμματα και ξεστομίζουν λόγια, που στο μυαλό τους πρόκειται για κομπλιμέντα, στην πραγματικότητα, όμως, είναι χυδαιότητες, οι οποίες απλώς φέρνουν τον αποδέκτη τους σε πολύ δύσκολη θέση. Το να περιμένεις στο φανάρι και να σταματά δίπλα σου ένα αμάξι, όπου οι επιβαίνοντες σου σφυρίζουν, προσπαθούν να σου πιάσουν κουβέντα ή σου προσάπτουν ανεπιθύμητους χαρακτηρισμούς, δε θα σε έφερνε σε δύσκολη θέση; Πολύ περισσότερο δε, αν το αμάξι αυτό συνέχιζε να σε ακολουθεί τη νύχτα σ’ ένα στενό σοκάκι.
Αρκετοί θύτες θεωρούν πως η συμπεριφορά τους δεν είναι προσβλητική. Πιστεύουν πως χαρίζουν ένα κομπλιμέντο σε κάποιον, που τυχαίνει να περνά εκείνη την ώρα από μπροστά τους. Ένα κομπλιμέντο, όμως, έχει εντελώς διαφορετική χροιά, καθώς γίνεται με ευγενικό τρόπο προς το πρόσωπο για το οποίο προορίζεται και δεν το προσβάλλει. Επιπλέον, υπάρχει ένα όριο όπου -χωρίς τη θετική ανταπόκριση από τον αποδέκτη, ο οποίος για προσωπικούς λόγους δε διατίθεται να δεχτεί το κομπλιμέντο,- τα λόγια σταματούν κι ο καθένας κινείται προς διαφορετική κατεύθυνση.
Αντιθέτως, το catcalling αφορά έναν ασταμάτητο σχολιασμό, μολονότι ο αποδέκτης δεν ανταποκρίνεται ή δείχνει τη δυσφορία του. Μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις, ο θύτης προχωρά και στην καταδίωξη, καθώς γίνεται επίμονος, προκαλώντας αισθήματα φόβου κι ανασφάλειας στον αποδέκτη. Εάν το catcalling δεν είναι στιγμιαίο και συνεχιστεί, συχνά μπορεί να εξελιχθεί σε βιασμό ή σε εκδήλωση κάποιας άλλης μορφής βίας. Ο αποδέκτης εφόσον αισθάνεται ότι δεν απειλείται, συμβαίνει ν’ ανταπαντήσει και να δηλώσει λεκτικά τη δυσαρέσκειά του. Είναι πολύ πιο συνηθισμένο, όμως, απλώς να αποφεύγει να δώσει περισσότερη έκταση, κυρίως επειδή δε γνωρίζει τον χαρακτήρα εκείνου που τον παρενοχλεί κι η αντίδρασή του δύναται να είναι απρόβλεπτη. Επιλέγει να μη δώσει περισσότερη βαρύτητα σε μια τέτοια συμπεριφορά κυρίως από φόβο κι αβεβαιότητα.
Οι αποδέκτες του catcalling είναι σε μεγάλο βαθμό οι γυναίκες, όμως το φαινόμενο αυτό μπορεί να αφορά και τους άνδρες. Επιπλέον, πρόσωπα που έχουν διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό από τους θύτες, επίσης γίνονται στόχαστρο. Άτομα τα οποία διαφέρουν από τους θύτες, μπορεί ακόμα και να απειλούνται. Για παράδειγμα, ένας άνθρωπος που περπατά στον δρόμο, τα ρούχα του οποίου δεν αρμόζουν στα καλούπια της εκάστοτε κοινωνίας, είναι πολύ πιθανό να βιώσει αυτό το φαινόμενο. Πολλές φορές, λανθασμένα πιστεύουμε ότι το ντύσιμο κάποιου μπορεί να προκαλεί, στην πραγματικότητα, όμως, δε φταίει ούτε η σεξουαλικότητά μας, ούτε το ντύσιμό μας, ούτε το περπάτημά μας.
Σαφέστατα, οι αποδέκτες του catcalling, θα έπρεπε να έχουν το δικαίωμα να διακόψουν μια ανεπιθύμητη συμπεριφορά, χωρίς να αισθάνονται φόβο -κάτι το οποίο συχνά δε συμβαίνει- αλλά κι εμείς ως κοινωνία θα έπρεπε να προσπαθούμε να εξαλείψουμε αυτό το φαινόμενο, έτσι ώστε να μη θριαμβεύει όλο και περισσότερο. Τα όρια που διαχωρίζουν το απλό, ευγενικό κομπλιμέντο ή το φλερτ από το catcalling, δεν είναι τόσο λεπτά όσο κάποιος θέλει να πιστεύει, ωστόσο τείνουν για κάποιον λόγο να γίνονται δυσδιάκριτα για κάποιους. Τέτοιες συμπεριφορές δεν μπορεί να είναι αποδεκτές από τη στιγμή που φέρνουν τον άλλον άνθρωπο σε δύσκολη θέση. Κι ένας τρόπος να το κατανοήσει αυτό κάποιος καλύτερα, είναι πριν κάνει κάποιο σχόλιο φωναχτά, να προσπαθήσει να βάλει τον εαυτό του πρώτα στη θέση του αποδέκτη.
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου