Πόσο αφελείς μπορεί να φαινόμαστε τη στιγμή που ανταλλάσσουμε μια χειραψία με ένα καινούργιο πρόσωπο και με αυθορμητισμό ξεστομίζουμε στα πεταχτά εκείνη την περιβόητη φράση «Χάρηκα για τη γνωριμία!»; Είναι τόσο συχνή η διατύπωσή της, που πλέον το άκουσμά της δε μας κάνει καμία αίσθηση, αντιθέτως, αποτελεί θέμα ευγένειας.
Είναι, ωστόσο, μια δήλωση που δεν είναι πάντα αμοιβαία και σταθερή. Διότι είναι έννοια με μεγάλη βαρύτητα και παρότι έχουμε συνηθίσει να την εκφωνούμε χωρίς να ‘μαστε σίγουροι για το αν πραγματικά την εννοούμε, οι συγκυρίες της ζωής έχουν τη μαγική ικανότητα να την αναιρούν. Αυτό το «Χάρηκα για τη γνωριμία» μπορείς με σχετική σιγουριά –αλλά διατηρώντας και πάλι μία μικρή επιφύλαξη– να το πεις στο τέλος της ουσιαστικής σου γνωριμίας με το αντίστοιχο πρόσωπο.
Όλη σου η ζωή χαρακτηρίζεται από πολλών ειδών γνωριμίες. Φαντάσου πως περπατάς σε μια πεδιάδα, πάνω στην οποία υπάρχουν αμέτρητες πόρτες. Και κάθε φορά που επιλέγεις να διασχίσεις ένα μονοπάτι, καλείσαι να ανοίξεις και μια νέα πόρτα. Πίσω απ’ την καθεμία υπάρχει κι ένα πρόσωπο, το οποίο σε συνοδεύει στη νέα αυτή διαδρομή. Το πρόσωπο αυτό μπορεί να ‘ναι απλά περαστικό, και να μην αφήσει κανένα στίγμα στη ζωή σου. Μια παρουσία που αν είχε σταθεί κάποια άλλη χρονική στιγμή δίπλα σου, ίσως να σε είχε αγγίξει διαφορετικά. Αυτοί είναι οι άνθρωποι με τους οποίους αντάμωσες σε λάθος timing, μια πόρτα που άνοιξε πιο νωρίς ή πιο αργά από ό,τι έπρεπε. Με κάποιους από αυτούς όμως, ίσως βρεθούμε πίσω από μια άλλη πόρτα και τότε η γνωριμία αυτή να εξελιχθεί με τρόπο διαφορετικό. Υπάρχουν κι εκείνες, βέβαια, οι σχέσεις με ανθρώπους που περπάτησαν δίπλα μας και μας δίδαξαν, είτε με τον καλό τρόπο είτε με τον επώδυνο, κι εν τέλει έμειναν να κρέμονται σαν ένα μπρελόκ πάνω στα κλειδιά μας, για να μας θυμίζουν την παρουσία τους στην επόμενη πόρτα που πάμε να ανοίξουμε. Μια συνεχής υπενθύμιση για το τι πρέπει να προσέξουμε μελλοντικά, ή να αποφύγουμε στα επόμενα βήματά μας.
Συνεπώς, οι γνωριμίες που στη μετέπειτα πορεία αποκτούν διάρκεια κι εξελίσσονται, μπορεί να συνοδεύονται από ανάμεικτα συναισθήματα. Ο απολογισμός σίγουρα δεν είναι ο ίδιος για όλα τα πρόσωπα που περνάνε απ’ τη ζωή σου. Γι’ αυτό, λοιπόν, όταν θα λήξει –που δε στο εύχομαι– η παρούσα γνωριμία κι όταν μετά τον πρώτο ενθουσιασμό οι δείκτες θα σταθεροποιηθούν και δεις ξεκάθαρα σε ποια κλίμακα βρίσκονται, τότε μόνο θα μπορέσεις να κρίνεις κατά πόσο αυτή η επαφή, στο σύνολό της, τείνει να ‘ναι καλή, κακή ή σχεδόν αδιάφορη. Μόλις τα πρώτα συναισθήματα του ενθουσιασμού εξαντληθούν, θα μείνει το τελικό συναίσθημα που αντιπροσωπεύει τη γνωριμία στο σύνολό της, η ουσία που θα κρίνει, τελικά, την ποιότητα αυτής της σχέσης.
Υπήρξαν και θα υπάρξουν πολλά πρόσωπα γύρω απ’ τα οποία θα παρεμβάλλεται ο ενθουσιασμός και θα κάνει τα πάντα να μοιάζουν ρόδινα. Κι όταν, τελικά, ξεθολώσει το τοπίο, θα δεις ότι απλά αντλούσαν από ‘σένα ενέργεια και σε άφησαν στραγγισμένο και μισοάδειο. Υπάρχουν, όμως, και γνωριμίες οι οποίες ασχέτως με τα νεύρα ή τη στεναχώρια που ενδεχομένως να τις συνόδεψαν στο φινάλε τους, βλέπεις με μια διαύγεια, που δε σε χαρακτήριζε προηγουμένως, ότι τελικά σου προσέφεραν πολλά καλά. Ανεξάρτητα απ’ τα συναισθήματα που βίωνες εκείνο το διάστημα, ο άνθρωπος που αντιπροσωπεύει τη γνωριμία αυτή σε καθοδήγησε και σου στάθηκε περισσότερο από ό,τι περίμενες αρχικά. Και φυσικά υπήρξαν κι εκείνες, που ενώ νόμιζες πως σε άγγιξαν, στον απολογισμό που καταλήγεις να κάνεις, διαπιστώνεις πως πέρασαν από δίπλα σου αδιάφορα, σε άγγιξαν σχεδόν ανεπαίσθητα και δε σου προκάλεσαν τόσο έντονα συναισθήματα όσο νόμιζες.
Κλείσε τα μάτια σου, λοιπόν. Σκέψου τι αποκόμισες απ’ τις γνωριμίες που έκανες σε όλη αυτή τη διαδρομή. Και δεν αναφέρομαι στα θετικά ή αρνητικά συναισθήματα, γιατί αυτά συνυπάρχουν σε κάθε γνωριμία. Τη συνολική εικόνα ψάξε να βρεις. Βίωσες μέσα από αυτή τη σχέση συναισθήματα που όμοιά τους δεν ένιωσες ποτέ; Έμαθες να παλεύεις με σθένος για τον εαυτό σου; Ποδοπατήθηκες κι αποσαφήνισες εκ νέου τα όριά σου; Ξύπνησες τον δυναμισμό σου; Κάθε άνθρωπος που περνάει απ’ τη ζωή σου, με κάποιο τρόπο καταλήγει να σε επηρεάσει. Αφήνει ένα μοναδικό αποτύπωμα στην ψυχή σου. Κάποιες γνωριμίες ξυπνούν πλευρές του εαυτού σου που ασυναίσθητα κρατούσες σε καταστολή. Αν ξυπνούν τις ανασφάλειες μέσα σου, τότε η χαρά της γνωριμίας σίγουρα δεν ανήκει σε ‘σένα. Αν σε βοηθούν να έρθεις σε επαφή με την πιο κρυφή σου δύναμη και να τη χρησιμοποιείς υπέρ σου, τότε ναι. Η χαρά στο τέλος, είναι σίγουρα όλη δική σου.
Όσο και να μη θέλεις να το παραδεχτείς, το φινάλε μιας γνωριμίας, επηρεάζει ίσως και τη συνολική εικόνα της ιστορίας. Αν καταφέρεις να βγεις αλώβητος από μια παλιά γνωριμία ή έστω θετικά επηρεασμένος, τότε κάθε φορά που θα ανακαλείς αυτήν την ανάμνηση, θα υπερτερούν τα θετικά συναισθήματα. Όταν, όμως, η λήξη μιας σχέσης συνοδεύεται από εικόνες απογοήτευσης, τότε ο επίλογος της σύντομης αυτής ιστορίας θα ‘ναι πάντα σκοτεινός. Και σε κάθε αναδρομή που θα κάνεις, η τελική εικόνα θα επισκιάζει με πολλούς τρόπους το κυρίως θέμα, το βασικότερο κομμάτι της ιστορίας, που πλέον στο μυαλό σου θα εμφανίζεται αλλοιωμένο κάθε φορά που θα το ανακαλείς. Και δυστυχώς, δίκαιο ή όχι, σε αυτά τα άτομα, αν σου δινόταν η ευκαιρία να ξανά ανταλλάξεις μια χειραψία, ίσως ποτέ να μην έλεγες ότι χάρηκες για τη γνωριμία.
Αλήθεια, όμως, ποιος ορίζει πότε είναι το ακριβές τέλος μιας γνωριμίας; Βλέπεις, αυτό που εσύ αφελέστατα μπορεί να ορίζεις σαν τέλος στο δικό σου το μυαλό, μπορεί στην πραγματικότητα να ‘ναι απλώς μια προσωρινή παύση σε ένα κεφάλαιο ενός ολόκληρου τόμου. Και ποιος ξέρει… Ίσως να έπεται η συνέχεια στο επόμενο κεφάλαιο του βιβλίου σου, την οποία δε γνωρίζεις ούτε κι εσύ. Μία ακόμη πόρτα που απέφυγες ή ξέχασες να ανοίξεις. Μυστήρια η ζωή μας, δε συμφωνείς; Ποτέ δεν ξέρεις με σιγουριά τι μπορεί να κρύβεται πίσω από μια κατά τ’ άλλα διάφανη πόρτα.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη