Η ισορροπία στη ζωή είναι απαραίτητη για όλους μας, γι’ αυτό είναι και τόσο σημαντική. Κι ειδικά όταν καταρρέουμε ψυχικά και πνευματικά, τότε καταλαβαίνουμε ότι η εύρεση κι η διατήρησή της, είναι τα καθοριστικά στοιχεία που θα μας ωφελήσουν με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο. Βιώνοντας δύσκολες στιγμές, είναι εύκολο να χάσουμε την αυτοκυριαρχία μας και να επικεντρωθούμε μόνο στην αρνητική πλευρά των γεγονότων. Το άγχος μάς καταβάλλει και μπαίνουμε σ’ έναν φαύλο κύκλο ανησυχίας. Ενώ, όταν βρίσκουμε ισορροπία αντιμετωπίζουμε τα προβλήματά μας με μεγαλύτερη αισιοδοξία. Εκτός όλων των άλλων, η ισορροπία μας προσφέρει τη δυνατότητα να διατηρούμε την ηρεμία μας και να γινόμαστε πιο ισχυροί και πιο ανθεκτικοί στις διάφορες αντιξοότητες.
Ακολουθούν 9 θεωρητικοί και πρακτικοί τρόποι που μπορούν να βοηθήσουν να την κάνουμε μέρος της καθημερινότητάς μας.
1. Διαλογισμός
Ο διαλογισμός είναι μια πρακτική εξάσκηση που στοχεύει στην ανάπτυξη της αταραξίας, της συγκέντρωσης και της συναίσθησης. Ο σκοπός του είναι να σ’ ενθαρρύνει να επικεντρωθείς στην παρούσα στιγμή και να παρατηρήσεις τις σκέψεις και τα συναισθήματα σου χωρίς να τα κρίνεις. Στην πραγματικότητα συνδέεσαι βαθιά με το ασυνείδητο και το συνειδητό σου. Δεν απαιτεί ιδιαίτερες γνώσεις για να ξεκινήσεις αρκεί να βρεις ένα ήσυχο μέρος όπου δε θα σ’ ενοχλήσει κανείς, να καθίσεις σε μια άνετη θέση, να κλείσεις τα μάτια σου και να πάρεις μερικές βαθιές αναπνοές και να επικεντρωθείς σ’ αυτές.
Θα δεις πως οι αρνητικές σκέψεις θ’ απομακρυνθούν και θα χαλαρώσεις.
Είχα διαβάσει μια ιστορία όπου ο Μποντχιντχάρμα, ο ιδρυτής του ζεν, πήγε στη Κίνα κι ένας μαθητής του τον πλησίασε και τον παρακάλεσε να του δώσει μια συμβουλή για το πως να ηρεμεί το μυαλό του. Ένιωθε πως πολλές φορές δεν είχε εσωτερική ηρεμία. Τότε ο Μποντχιντχάρμα ζήτησε να φέρει το μυαλό του εκεί μπροστά του και θα το γαλήνευε.
-Λοιπόν, υπάρχουν στιγμές που το ψάχνω και δεν μπορώ να το βρω, απάντησε ο μαθητής.
Τον κοίταξε ο Μποντχιντχάρμα και του είπε το εξής: Ορίστε, εκείνες τις στιγμές είναι γαλήνιο.
Σκεφτόμουν τον συμβολισμό της ιστορίας και κατέληξα πως ο νους μας δεν είναι «δικός μας», άλλα αντιπροσωπεύει μια συλλογή δεδομένων, στιγμών κι αισθήσεων, οπότε όταν δεν τον θεωρούμε κτήμα μας, αντλούμε απ’ αυτόν την ελευθερία να τον κατευθυνθούμε και να τον ηρεμούμε.
2. Σωματική άσκηση
«Νους υγιής εν σώματι υγιεί». Ένα απ’ τα πιο δημοφιλή αρχαία γνωμικά που υποδηλώνει ότι η σωματική κι η ψυχική υγεία είναι στενά συνδεδεμένες. Η χημεία τους είναι εκπληκτική, αφού όταν βρίσκονται σε αρμονία μας κάνουν να αισθανόμαστε ευεξία. Η σωματική άσκηση αποτελεί έναν απ’ τους καλύτερους τρόπους για να βελτιώνουμε τη σωματική και την ψυχική μας υγεία.
Βοηθάει στη μείωση του άγχους, του φόβου καθώς και στη ανάπτυξη της καλής διάθεσης. Ενώ παράλληλα ενδυναμώνει την αυτοπεποίθηση και τη μνήμη. Και φυσικά προσφέρει καλύτερη ποιότητα ύπνου. Εξίσου σημαντικός, για να επέλθει η πολυπόθητη ισορροπία.
3. Αλληλεπίδραση με τους συνανθρώπους
Η αλληλεπίδραση με τους άλλους, μας προκαλεί ν’ ακούσουμε, ν’ αντιληφθούμε, να μάθουμε και να εξελιχθούμε. Όταν μοιραζόμαστε τις εμπειρίες μας μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα τον εσωτερικό μας κόσμο και να εστιάσουμε σε νέες οπτικές που μέχρι τώρα δεν είχαμε αντιληφθεί πως υπάρχουν ή είχαμε μια ιδέα αλλά δε νιώθαμε έτοιμοι να τις εξηγήσουμε.
Οι ειλικρινείς συζητήσεις με φίλους και συγγενείς, η βαθιά σύνδεση με τον άνθρωπό μας, η συμμετοχή μας σε κοινωνικές εκδηλώσεις κι ο εθελοντισμός μπορούν να γίνουν το εφαλτήριο για να επανακάμψουμε ύστερα από μια δύσκολη περίοδο που είχαμε προτιμήσει την απομόνωση.
4. Θέσπιση ρεαλιστικών στόχων
Τις περισσότερες φορές που νιώθουμε απογοητευμένοι είναι επειδή αποτύχαμε να γευτούμε τα επιθυμητά αποτελέσματα στον σχεδιασμό των στόχων μας. Πόσοι απ’ αυτούς, ωστόσο, ήταν συγκεκριμένοι, μετρήσιμοι κι εφικτοί; Σε πόσους απ’ αυτούς βάλαμε χρονικούς περιορισμούς ως προς την υλοποίηση τους; Κι εντέλει πόσους χωρίσαμε σε μικρά και διαχειρίσιμα βήματα, ώστε να γίνουν εφικτοί;
Σίγουρα το να θέτεις στόχους, είναι η κινητήριος δύναμη του πάθους και της θέλησης για το καλύτερο. Το πρώτο και το κυριότερο βήμα, για να ισορροπούν οι προσδοκίες σου, είναι οι στόχοι σου να ‘ναι ρεαλιστικοί και προσγειωμένοι στην πραγματικότητα. Έτσι είναι πιο πιθανό να παραμείνεις συνεπής με την πορεία σου και να μην απογοητευτείς. Καλώς ή κακώς ο ορθολογισμός οφείλει να κρατάει τα ηνία του ενθουσιασμού αν θέλουμε να κατορθώσουμε να επιτύχουμε κάτι σπουδαίο που θα ταυτίζεται με τη διάρκεια κι όχι με το εφήμερο.
5. Ο προσδιορισμός του τι πρέπει να επιτρέπεις να υπάρχει στη ζωή σου.
Το να προσδιορίσεις τι είναι σημαντικό για σένα, εξυψώνει το σημάδι για ν’ ανακαλύψεις ποιο είναι το νόημα κι ο σκοπός της ύπαρξής σου. Είτε μέσω της πρόσθεσης είτε μέσω της αφαίρεσης κάνεις επιλογές και παίρνεις αποφάσεις που παραμένουν ευθυγραμμισμένες με τις αξίες και τα ιδανικά που πρεσβεύεις. Χτίζοντας έναν εαυτό που αντανακλά τα όνειρα και τις επιθυμίες σου.
Και πως μπορεί να επιτευχθεί αυτό; Γράφοντας μια λίστα με όλα εκείνα που είναι σημαντικά για σένα, αλλά και μ’ αυτά που οι εμπειρίες σου έκριναν πως τελικά δεν ήταν. Η λίστα αυτή μπορεί να περιλαμβάνει το οικογενειακό κι εργασιακό σου περιβάλλον, τις φιλικές κι ερωτικές σχέσεις, την καριέρα σου, τη σωματική και ψυχική σου υγεία, τα χόμπι σου, τη διασκέδαση σου, τις φιλοδοξίες και τις προσδοκίες σου.
Να προχωρήσεις, δηλαδή, σε μια αντικειμενική προσέγγιση όλων αυτών που υπάρχουν δίπλα σου -κι εντός σου- και να σκεφτείς ποιο νόημα ζωής επιθυμείς να βρεις και να το αφομοιώσεις. Δεν υπάρχει ένα μονοπάτι που να ταιριάζει σε όλους ως προς το νόημα της ζωής, αλλά υπάρχουν μερικές ερωτήσεις που οι απαντήσεις τους σε φέρνουν μπροστά σ’ εκείνο που θα σου ταιριάζει πιο πολύ. Τι σου δίνει χαρά; Τι σ’ εμπνέει; Τι σε γεμίζει και σε ολοκληρώνει; Ποια είναι τα όνειρά σου κι οι φιλοδοξίες σου; Πώς συνδέεσαι με τους συνανθρώπους σου; Ποιες προϋποθέσεις βάζεις; Πόσο τους βοηθάς και πόσο σε βοηθούν;
6. Όρια στην ανεκτικότητα.
Η ανεκτικότητα είναι χρήσιμη, αλλά δεν πρέπει να ‘ναι ανεξέλεγκτη. Υπάρχουν ορισμένες καταστάσεις στις οποίες δεν πρέπει να ‘σαι ανεκτικός, όπως ο φθόνος, η υποτίμηση, η αδικία, η υποκρισία κλπ. Έννοιες που αποδεικνύονται επιβλαβείς για τη ψυχοσύνθεσή σου.
Φανερώνεις κύρος όταν σέβεσαι τις γνώμες, τις απόψεις και τις ιδέες των άλλων ακόμα κι αν δεν συμφωνείς μαζί τους. Φανερώνεις αυτογνωσία κι ισχυρή προσωπικότητα όταν βάζεις κανόνες κι όρια στα λόγια και στις συμπεριφορές των άλλων. Η ανεκτικότητα είναι μια καθολική αξία που πρέπει να καλλιεργούμε, αλλά πρέπει να είμαστε προσεκτικοί να μη μας παγιδεύει.
7. Έμφαση στην αυτό-καλοσύνη.
Η καλοσύνη προς τον εαυτό μας δημιουργεί έναν χώρο φροντίδας μέσα μας που μας απαλλάσσει απ’ την ένταση και την στεναχώρια. Όταν είμαστε ευγενικοί μ’ εμάς αυτομάτως γινόμαστε και κατανοητοί, παρόλο που παλεύουμε με την αυτοεκτίμησή μας και τις προσωπικές μας αποτυχίες.
Αναζητώντας την αυτό-καλοσύνη παρατηρούμε τις καλύτερες πτυχές μας και τις χρησιμοποιούμε για ν’ αποκτήσουμε ευημερία, συναισθηματικές και νοητικές δεξιότητες, συμπόνια.
8. Η συνειδητοποίηση ότι ο πόνος είναι προσωρινός.
Αυτή είναι μια απ’ τις πιο παραγνωρισμένες αλήθειες. Θυμάσαι την πρώτη φορά που βίωσες κάτι άσχημο; Ένιωθες ότι δεν υπήρχε πιθανός τρόπος να ξεπεράσεις τα συναισθήματα από εκείνο το αναπάντεχο βίωμα; Ο χρόνος -σοφός ένεκεν- σου έδωσε να καταλάβεις πως για να φύγει ο πόνος πρέπει προηγουμένως να τον «αγκαλιάσεις».
Οι άνθρωποι θέλουν να δείχνουν σκληροί επειδή φοβούνται να δείξουν αδυναμία, να νιώσουν ευάλωτοι, αλλά στην πραγματικότητα η ευθραυστότητα μας δυναμώνει. Ο πόνος είναι μια αφύπνιση, για ν’ αλλάξεις κάτι σ’ εσένα ή γύρω σου.
9. Επανασχεδιασμός των προτεραιοτήτων σύμφωνα με εκάστοτε τις ανάγκες σου.
Όταν διακρίνεις πως οι προτεραιότητες σου βρίσκονται εκτός ισορροπίας, μπορεί να οφείλεται στο ότι η ζωή σου δε συμβαδίζει με τις ανάγκες σου. Ο επανασχεδιασμός των προτεραιοτήτων όταν υπάρχουν κι άλλοι δίπλα σου που πρέπει να τους σκεφτείς, πιθανότατα θα γίνει λίγο πιο επίπονος, αλλά θ’ αξίζει τον κόπο μακροπρόθεσμα.
Η ιεράρχησή τους θα φέρει ισορροπία στο μυαλό σου. Καλό θα ‘ταν να τις επανασχεδιάζεις από μέσα προς τα έξω, ώστε να κυνηγήσεις τη μέγιστη ικανοποίηση σε πολλούς, αν όχι σε όλους, τομείς της ζωής σου.
Συντάκτης: Δημήτρης Μπότης
