Στις ερωτικές σχέσεις, πολλοί άνθρωποι βρίσκονται συχνά παγιδευμένοι σ’ έναν κύκλο καταπίεσης ή κι απόγνωσης, παλεύοντας μ’ αντικρουόμενα συναισθήματα για το αν πρέπει να τις διατηρήσουν ή να τις λήξουν. Η απόφαση να τερματίσουν μια σχέση μπορεί να ‘ναι αποθαρρυντική, οδηγώντας στον σχηματισμό διαφόρων δικαιολογιών που λένε στον εαυτό τους, ώστε να καθυστερήσουν να κάνουν την τελική επιλογή. Ακολουθούν 5 δικαιολογίες που χρησιμοποιούμε όταν είμαστε δυστυχισμένοι σε μια σχέση και δεν έχουμε τη δύναμη να τη σταματήσουμε.
1. Ο φόβος της μοναξιάς
Η ανησυχία ότι το να ‘σαι ελεύθερος/η θα οδηγήσει σε συναισθήματα απομόνωσης κι αδράνειας επισκιάζει τις αρνητικές πτυχές της τρέχουσας σχέσης και μας αναγκάζει να παραμείνουμε προσκολλημένοι στο δεδομένο. Αυτός ο φόβος καταφέρνει να μας αποτρέψει να πάρουμε της τελική απόφαση, με αποτέλεσμα να εγκλωβιζόμαστε σ’ έναν φαύλο κύκλο αναβλητικότητας. Η μοναξιά, όμως, δεν είναι τόσο άσχημη όσο τη θεωρούμε. Μέσα απ’ αυτήν πραγματοποιούμε μια ενδοσκόπηση που μας εμφανίζει ελαττώματα και προτερήματα.
2. Η πίστη ότι μπορεί ν’ αλλάξει
Τείνουμε να πείθουμε τον εαυτό μας ότι το έτερον μας ήμισυ έχει την ικανότητα ν’ αλλάξει κι η σχέση θα βελτιωθεί με την πάροδο του χρόνου. Αυτή η αιτιολόγηση ενδεχομένως και να πηγάζει από μια κατάσταση που αρέσκεται στην πλάνη. Συνεχίζουμε να επενδύουμε σε κάτι που δε μας αρέσει κι ικανοποιεί πλέον, πιστεύοντας ότι οι προηγούμενες προσπάθειες που μέχρι τώρα δεν έχουν επιφέρει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα δικαιολογούν την παραμονή σ’ αυτήν. Ωστόσο, η διαρκής πίστη ότι η προσπάθεια θ’ αποδώσει καρπούς στο μέλλον, συχνά μας οδηγεί να μη διακρίνουμε τις κόκκινες σημαίες και να μην απορρίπτουμε προβληματικές συμπεριφορές. Ελπίζοντας στη βελτίωση, παραμένουμε συνδεδεμένοι με μια προβληματική δυναμική, δίνοντας προτεραιότητα στην ελπίδα έναντι της ωμής και ξεκάθαρης πραγματικότητας.
3. Η φωνή της αυτοαμφιβολίας
Συχνά, αμφισβητούμε την αξία μας και πιστεύουμε ότι δε θα βρεθεί τίποτα καλύτερο στο διάβα μας. Αυτός ο συλλογισμός επιδεινώνεται απ’τις συγκρίσεις με άλλους, ιδιαίτερα στην εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπου οι λαμπερές και φαινομενικά άρτια επιμελημένες απεικονίσεις σχέσεων αλλοιώνουν την αντίληψη για το τι είναι πραγματικό και τι δεν είναι. Όταν η αυτοεκτίμηση είναι χαμηλή, δυσκολευόμαστε να οραματιστούμε ένα πιο ευτυχισμένο μέλλον εκτός της τρέχουσας σχέσης. Θεωρούμε λανθασμένα ότι μια χαρά είμαστε, οδηγώντας σε εφησυχασμό.
4. «Τα προβλήματα λύνονται, έστω κι αν υπάρχει ένταση μεταξύ μας»
Η επικοινωνία, είναι θεμελιώδης ιστός των σχέσεων. Ποιά επικοινωνία, ωστόσο; Εκείνη που ‘ναι αμοιβαία και διεξάγεται σ’ ένα κλίμα συννενόησης και σεβασμού. Σε διαφορετική περίπτωση υποδηλώνει συναισθήματα θυμού και πικρίας. Και σίγουρα όχι αγάπης. Η ένταση -και μάλιστα αν είναι συνεχόμενη- δεν οδηγεί πουθενά, αφού ούτε το μυαλό μπορεί να σκεφτεί καθαρά ούτε εμείς βρίσκουμε την υπομονή και την επιμονή ν’ αναζητήσουμε λύσεις σε διάφορα προβλήματα. Με τη δυσαρέσκεια το μόνο που κερδίζει κάποιος, είναι να βυθίζεται στην αδιαφορία κι εντέλει στη σιωπή. Η σιωπή δεν είναι πάντα χρυσός.
5. «Και πως θ’ αντιδράσει ο περίγυρός μας;»
Οι κοινωνικές προσδοκίες, οι οικογενειακές κι οι φιλικές γνώμες, καθώς επίσης και διάφοροι κανόνες άλλων εποχών που δεν έχουν εξοστρακιστεί πλήρως σήμερα, δημιουργούν ψευδείς αναφορές για το τι είναι σωστό και τι όχι και μπορούν να επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό την απόφαση να παραμείνουμε σε μια καταστροφική σχέση. Σίγουρα, είναι υπέροχο να δημιουργήσεις μια οικογένεια. Κανένας δεν αντιλέγει. Εντούτοις χρειάζονται αρκετά στοιχεία, για να παραμείνει ενωμένη και να εξελίσσονται όμορφα όλα τα μέλη της. Αν, όμως, διαπιστώσουμε πως ο άνθρωπος μας ή εμείς δε διαθέτουμε όλα εκείνα τα στοιχεία που θα μας ωθήσουν να κάνουμε ένα βήμα μπροστά, τότε δεν είναι προτιμότερο να τη διακόψουμε; Η κατανόηση ότι η ευτυχία κι η ηρεμία κάποιου πρέπει να ‘χει προτεραιότητα έναντι της κοινωνικής κριτικής, είναι ζωτικής σημασίας, για να χτιστεί κάτι σταθερό.
Συμπερασματικά, οι δικαιολογίες που θέτουμε σε μη ικανοποιητικές σχέσεις πηγάζουν από μια περίπλοκη αλληλεπίδραση συναισθηματικών, ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων που αρκετές φορές μας προσπερνάει και γίνονται εμπόδια για το μέλλον μας. Η επίγνωσή τους θα μας βοηθήσει ν’ αντιμετωπίσουμε τον εσώτερο εαυτό μας με ειλικρίνεια, ώστε να κάνουμε επιλογές που θα ευθυγραμμίζονται με τις πραγματικές ανάγκες και επιθυμίες μας.
Συντάκτης: Δημήτρης Μπότης
