«Έχεις ξεμείνει ποτέ από σερβιέτα; Άβολο, ε;»
Έτσι ξεκινάει το βίντεο της δημοσιογράφου Νατάσας Γιάμαλη σε μια καμπάνια ευαισθητοποίησης για τη φτώχεια περιόδου, μια έννοια που αφορά πολλές περισσότερες γυναίκες απ’ όσες μπορεί να νομίζουμε. Και μιλώντας για αδυναμία πρόσβασης σε είδη προσωπικής υγιεινής, όπως οι σερβιέτες ή τα ταμπόν, το μυαλό κάποιου μπορεί να πάει σε υπανάπτυκτες και φτωχικές χώρες που η κατάσταση της οικονομίας αναγκάζει τις γυναίκες να παραμελούν αυτή την τόσο βασική τους ανάγκη σε βάρος κάποιας άλλης στην πραγματικότητα, όμως, αυτές οι γυναίκες είναι πολύ πιο κοντά από ότι φανταζόμαστε. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, έχει ως αφορμή τις κρατούμενες των φυλακών της Θήβας.
Στο προφίλ της, η δημοσιογράφος ανήρτησε πριν λίγες ώρες ένα βίντεο που μας υπενθυμίζει ακριβώς αυτή την πραγματικότητα. Γυναίκες κρατούμενες και προερχόμενες από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες που έρχονται συχνά αντιμέτωπες με τη συνθήκη αυτή. Γυναίκες που δεν έχουν πρόσβαση σε προϊόντα γυναικείας ατομικής υγιεινής και που στερούνται το δικαίωμα της αξιοπρέπειας, ένα αίσθημα απαραίτητο όταν μιλάμε για άτομα που βρίσκονται σε ένα σωφρονιστικό ίδρυμα, στόχος του οποίου δεν είναι μόνο η τιμωρία αλλά και η συμμόρφωση του παραβατικού ατόμου μέσα από τον αναστοχασμό. Πώς όμως μπορεί μια κρατούμενη να το κάνει αυτό, όταν δεν μπορεί να καλύψει μια βασική σωματική ανάγκη;
View this post on Instagram
Ζούμε σε μία πατριαρχική κοινωνία, σε μία χώρα που δυστυχώς δεν έχει πετάξει από πάνω της πολλά κατάλοιπα που αφορούν το γυναικείο φύλο. Ήδη η συζήτηση αυτή έχει ξεκινήσει παγκοσμίως, αναγνωρίζοντας το δικαίωμα των γυναικών στην πρόσβαση ειδών υγιεινής. Ακόμα κι έτσι όμως, οι σερβιέτες αντιμετωπίζονται ως προϊόν πολυτελείας, όταν οι τιμές στα ράφια των σούπερ μάρκετ είναι κοινές με ένα κραγιόν. Η πρόσβαση σε κατάλληλα προϊόντα κρίνεται απαραίτητη για όλα τα άτομα που έχουν έμμηνο ρύση, κάτι που δυστυχώς δε γίνεται όσο συχνά νομίζουμε. Παρ’όλο, για παράδειγμα, που δίνονται κουπόνια για φαγητό για τα σούπερ μάρκετ, δε δίνονται για προϊόντα όπως τα ταμπόν και οι σερβιέτες, ενώ αποτελούν βασική ανάγκη για το κάθε άτομο που βιώνει έμμηνο ρύση κάθε μήνα.
Παράλληλα, γυναίκες με κάποιου είδους αναπηρία δεν έχουν καν πρόσβαση σε υποδομές υγιεινής, καθώς δεν υπάρχουν κατάλληλα διαμορφωμένες τουαλέτες σε πολλούς χώρους. Από την άλλη είναι γυναίκες που αναγκάζονται να επιλέξουν κατώτερης ποιότητας προϊόντα, τα οποία στη συνέχεια τους δημιουργούν προβλήματα. Συνακόλουθα, καθίσταται απαραίτητη η συζήτηση και παρέμβαση φορέων σχετικών με τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ισότητα των φύλων, προκειμένου να διεκδικηθούν απαραίτητα βοηθήματα. Σε μια κοινωνία που οι ανάγκες της πλειοψηφίας αντιμετωπίζονται ως μια ντροπιαστική ασθένεια, πώς μπορεί να υπάρξει ισότητα; Όταν ένας άνθρωπος με περίοδο, αντιμετωπίζει το στίγμα ότι αυτή τη στιγμή βιώνει κάτι βρώμικο, κάτι περίεργο, που δεν μπορεί να συζητηθεί; Όσο συνεχίζουμε και βλέπουμε την περίοδο σαν αρρώστια, τόσο περισσότερο θα παραβλέπεται η βασική αυτή ανάγκη και τόσο λιγότερα μέτρα θα λαμβάνονται για κάτι απόλυτα φυσιολογικό.
Στο εξωτερικό ήδη έχουν διεκδικηθεί και θεσμοθετηθεί βασικά βοηθήματα, όπως κατάργηση φόρων στις σερβιέτες στη Βρετανία, θεσμοθέτηση άδειας τριών ημερών σε χώρες όπως η Ισπανία και στη Σκωτία όπου διαθέτονται δωρεάν σερβιέτες και ταμπόν. Έχει λοιπόν ξεκινήσει μια μεγάλη συζήτηση σχετικά με την πρόσβαση σε βασικές αναγκαίες για τη διατήρηση του βασικού ανθρώπινου δικαιώματος της αξιοπρέπειας το οποίο καταπατάτε συχνά μέσα από σχόλια που γίνονται σε περίπτωση που υπάρχει κάποιος λεκές αίματος, αν υπάρχουν ξεσπάσματα θυμού ή ακόμα κι αν κάποια χρειαστεί μία μέρα άδεια λόγω έντονων συμπτωμάτων.
Είναι σημαντικό λοιπόν να δοθεί βήμα σε περισσότερα άτομα να μοιραστούν την ιστορία τους σχετικά με την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το σώμα τους κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Πρέπει να μιλάμε και να σκεφτόμαστε και τις διαφορετικές καταστάσεις στις οποίες μπορεί να βρίσκεται το εκάστοτε άτομα. Πάνω σε αυτό το ζήτημα βασίζεται και το βίντεο της κα Γιάμαλη, η οποία μάς ενημερώνει για το πώς μπορούμε να παραγγείλουμε σερβιέτες και να της αποστείλουμε στον χώρο του καθ’ οδόν στο Μεταξουργείο, από την Τρίτη ως το Σάββατο, από τις εννιά το πρωί ως και τις τρεις το μεσημέρι.
Ας αποτελέσει η ανάρτησή της ένα πολύ σημαντικό έναυσμα για να αφουγκραστεί η κοινωνία τις ανάγκες όλων των πολιτών της. Ας γίνει αυτή η δράση η αφορμή να βοηθήσουμε συλλογικά και θεσμικά στο ζήτημα της διατήρησης της αξιοπρέπειας κάθε γυναίκας. Ας μιλήσουμε, επιτέλους, ανοιχτά.
Πηγή φωτογραφίας: Oneman
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου