Η γνωστή ηθοποιός Θεοφανία Παπαθωμά, σε πρόσφατη συνέντευξή της πυροδότησε έντονες αντιδράσεις με τις δηλώσεις της σχετικά με την έκτρωση. Οι απόψεις της, που εκφράζουν μία έντονα προσωπική οπτική για το ζήτημα, έχουν διχάσει την κοινή γνώμη και έχουν προκαλέσει πλήθος αντιδράσεων.
Σε μία από τις πιο χαρακτηριστικές φράσεις της, η Θεοφανία Παπαθωμά ανέφερε: «Η έκτρωση είναι ένας καθαρός φόνος. Ακόμα και το παιδί που προκύπτει από βιaσμό είναι αποτέλεσμα του κάρμα της μητέρας.»
Επιπλέον, σημείωσε πως «τα μωρά επιλέγουν τις μανάδες τους από το κάρμα της», υπονοώντας ότι η γέννηση ενός παιδιού, ανεξαρτήτως των συνθηκών, ενέχει έναν πνευματικό και προκαθορισμένο χαρακτήρα. Ή αλλιώς «ακόμα και το παιδί ενός βιaσμού είναι από το κάρμα του ανθρώπου που το κυοφορεί, εκεί ο καθένας ό,τι τον φωτίσει ο Θεός.» Αυτές οι δηλώσεις συνοδεύτηκαν από αντίστοιχες τοποθετήσεις του ηθοποιού Άρη Σερβετάλη, ο οποίος έχει στο παρελθόν τοποθετηθεί δημόσια με συντηρητικές θέσεις για κοινωνικά και ηθικά ζητήματα. Με την τελευταία του θέση να αναφέρει «Η έκτρωση είναι δ@λοφονία. Είναι απροστάτευτα πλάσματα που προτιμάμε να τα σκοτώσουμε. Δυστυχώς, αισθάνομαι ότι τη θέση της γυναίκας δεν την τιμά να ταυτίζεται με μία δ@λοφονία, ειδικά για ένα πλάσμα που είναι τελείως απροστάτευτο. Είναι προτιμότερο για μένα να πάρει την ευθύνη κάποιος να το κυοφορήσει και ύστερα ας το πετάξει ή ας το δώσει σε ορφανοτροφείο. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν μπορούν να κάνουν παιδιά».
Δύο απόψεις εξαιρετικά επικίνδυνες και τρομακτικά αφελείς. Βασιζόμενες σε δεισιδαιμονίες και προκαταλήψεις πολλών αιώνων πριν. Κουνώντας δεικτικά το δάχτυλο και κατακρίνοντας καταστάσεις που ούτε καν τους περνάνε από το μυαλό. Εδώ καλό θα ήταν να σημειώσουμε πως κατά τα πρώτα στάδια της κύησης, το έμβρυο δε διαθέτει ανεπτυγμένο νευρικό σύστημα, απαραίτητο για την ύπαρξη συνείδησης και αυτοσυνειδησίας, χαρακτηριστικά που αναπτύσσονται αργότερα. Επιπλέον, το έμβρυο εξαρτάται πλήρως από τον οργανισμό της μητέρας για την επιβίωσή του, κάτι που το διαφοροποιεί από έναν ανεξάρτητο ανθρώπινο οργανισμό. Επίσης, ενώ διαθέτει το γενετικό υλικό για να εξελιχθεί σε πλήρως ανεπτυγμένο άνθρωπο, βρίσκεται σε ένα στάδιο δυναμικού και όχι πραγματικότητας. Έτσι, η άμβλωση σε πρώιμα στάδια δεν μπορεί να θεωρηθεί αφαίρεση μιας συνειδητής ανθρώπινης ζωής.
Οι δηλώσεις της Παπαθωμά έχουν έναν πολύ συγκεκριμένο στόχο και πολλοί χρήστες στα κοινωνικά δίκτυα σχολίασαν την έλλειψη ευαισθησίας που επιδεικνύει η θέση της, ειδικά απέναντι σε γυναίκες που έχουν πέσει θύματα βιaσμού, αφού τα λόγια της είχαν στοιχεία victim blaming, ή που επιλέγουν την έκτρωση για σοβαρούς λόγους υγείας ή κοινωνικών συνθηκών. Ειδικοί σε θέματα φύλου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων τόνισαν πως οι απόψεις της ηθοποιού ενισχύουν το στίγμα γύρω από τις αμβλώσεις και υποβαθμίζουν την αυτονομία των γυναικών. Οργανώσεις όπως η Διεθνής Αμνηστία και το Κέντρο Δικαιωμάτων Αναπαραγωγής υπογραμμίζουν τη σημασία του δικαιώματος στην έκτρωση, αναφέροντας ότι απόψεις σαν αυτές ανακυκλώνουν επικίνδυνες παρανοήσεις και θρησκευτικές πεποιθήσεις που δεν έχουν θέση σε μια κοινωνία που προωθεί τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Σύμφωνα με το Συμβούλιο της Ευρώπης, η πρόσβαση σε ασφαλείς αμβλώσεις είναι βασικό ανθρώπινο δικαίωμα. Ωστόσο, η νομοθεσία διαφέρει σημαντικά ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες. Ενώ κράτη όπως η Σουηδία και η Γερμανία προσφέρουν ελεύθερη πρόσβαση, σε άλλες χώρες, όπως η Πολωνία και η Μάλτα, οι περιορισμοί είναι τόσο αυστηροί που ουσιαστικά ακυρώνουν το δικαίωμα αυτό για πολλές γυναίκες.
Η νομιμοποίηση των αμβλώσεων αποτελεί θεμελιώδες ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς συνδέεται άμεσα με το δικαίωμα στη ζωή, την υγεία και την αυτονομία του σώματος κάθε ατόμου. Οι γυναίκες και τα άτομα που μπορούν να κυοφορήσουν πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αποφασίζουν ελεύθερα για το σώμα και τη ζωή τους, χωρίς τον κίνδυνο ποινικοποίησης ή εξαναγκασμού. Η πρόσβαση σε ασφαλείς και νόμιμες αμβλώσεις σώζει ζωές, ενώ η απαγόρευση ωθεί πολλούς ανθρώπους σε επικίνδυνες, μη ιατρικές διαδικασίες, οι οποίες συχνά οδηγούν σε σοβαρές επιπλοκές ή και θάνατο. Επιπλέον, η απαγόρευση παραβιάζει τα δικαιώματα στην ισότητα και τη μη διάκριση, επιβαρύνοντας ιδιαίτερα τις ευάλωτες ομάδες, όπως οι οικονομικά ασθενέστερες. Η διεθνής κοινότητα, υπογραμμίζει πως η πρόσβαση στις αμβλώσεις είναι ζήτημα κοινωνικής δικαιοσύνης και βασικού σεβασμού της αξιοπρέπειας και των δικαιωμάτων κάθε ανθρώπου.
Οι δηλώσεις της Θεοφανίας Παπαθωμά αναδεικνύουν για μία ακόμα φορά τη σημασία του δημόσιου διαλόγου για το δικαίωμα στην έκτρωση και την αυτονομία των γυναικών. Καθώς επίσης και τη σημασία της ύπαρξης πραγματικών επιστημόνων και ειδικών στη δημόσια σφαίρα, ώστε να ακούγονται απόψεις επιστημονικά τεκμηριωμένες και ψύχραιμες. Η έκτρωση δεν είναι απλώς ένα ζήτημα ηθικής, αλλά μια θεμελιώδης πράξη υπεράσπισης της αυτονομίας και της ελευθερίας της γυναίκας. Σε μια κοινωνία που προοδεύει, οι γυναίκες δεν πρέπει να κρίνονται για τις επιλογές τους, αλλά να υποστηρίζονται με σεβασμό και κατανόηση. Όλοι ζούμε στην ίδια χώρα, όπου ο βασικός μισθός δεν μπορεί να καλύψει ούτε το ενοίκιο της πρώτης κατοικίας. Οι γονείς σήμερα συχνά αντιμετωπίζουν σοβαρές οικονομικές και κοινωνικές δυσκολίες, με αποτέλεσμα να μην έχουν την ικανότητα να συντηρήσουν τα παιδιά που ήδη έχουν. Πόσο μάλλον τα άτομα που βρίσκονται σε ακόμα πιο δυσμενείς συνθήκες.
Η πρόσβαση σε ασφαλείς και νόμιμες αμβλώσεις είναι ζήτημα δημόσιας υγείας και βασικό ανθρώπινο δικαίωμα. Σε έναν κόσμο όπου οι γυναίκες εξακολουθούν να μάχονται για την αυτοδιάθεσή τους, οφείλουμε να προασπίζουμε το δικαίωμα τους να αποφασίζουν για το σώμα και τη ζωή τους, απαλλαγμένες από το στίγμα, τον συναισθηματικό εκβιασμό και τις κοινωνικές πιέσεις.